Devlet Bakanı
Hayati Yazıcı, "
ABD'nin
İran ile ticaret konusunda bazı Türk şirketlerini
kara listeye almasıyla ilgili olarak, "Zaten biz hassasiyetimizi gösteriyoruz. Uluslararası anlaşmalar çerçevesinde taahhütlerimizi, sorumluluklarımızı göz ardı edecek bir tutum içerisinde olmayız. Böylesine bir tutum içerisinde olanlara da bizim gümrüklerimiz ve tüm kamu idarelerimiz fırsat vermez" dedi.
Yazıcı,
Washington'daki resmi temasları çerçevesinde, bugün ABD
Ulusal Güvenlik Bakanı Janet Napolitano ile görüştü.
Görüşmesinin ardından
Türkiye'nin Washington Büyükelçiliğinde basın toplantısı düzenleyen Yazıcı, Napolitano ile geçen yararlı görüşmede, Türkiye'nin, öteden bu yana her alanda olduğu gibi gümrüklerle ilgili olarak da ABD ile birlikte yürüttüğü çalışmaları tekrar gözden geçirme imkanı bulduklarını bildirdi.
Yazıcı, gümrüklerin, "
ürünlerin çok
seri şekilde muhatabına erişiminin sağlanması ve her türlü
kaçakçılıkla mücadele etme ile hız ve güvenlik arasındaki dengeyi g
özetme" açısından önemli olduğuna işaret ederek, "ABD'nin de 11
Eylül olaylarının ardından hem
eşya hem de insan geçişleri kapsamında güvenlik konusunda çok daha büyük hassasiyet içerisinde olduğunu ve arz zinciri kavramını ortaya attığını" söyledi.
Bu kavramın, tüketiciye arz edilen bir ürünün, çıkışından tüketiciye erişimine kadar, takibi ve kontrolünü içeren bir bakışı içerdiğini belirten Yazıcı, şunları kaydetti:
"Bu kapsamda ürünlerin tamamen fiziki kontrolünden tutun da ABD'ye gönderilecek konteynerlerin mahreçte kontrolünden başlamak üzere, bir dizi önlem almışlar. Bunların bir kısmına biz katılıyoruz, bir kısmına katılmıyoruz. Örneğin, konteynerlerin bizatihi Amerikalılar tarafından mahreçte, yani çıkış noktasında kontrolüne biz yaklaşım göstermiyoruz. Bunu daha önce de ifade etmiştik. Bugünkü görüşmede gündeme getirilmedi, ama dolaylı olarak yine de bu arz zincirini önemsediğimizi ama belli
uygulamalar konusunda bizim rezervimiz olduğunu da açık şekilde ifade ettik."
-"ABD'NİN GÜMRÜK UYGULAMALARINI İLK DEFA BAKAN DÜZEYİNDE YERİNDE GÖRMÜŞ OLACAĞIZ"-
"Bizim bu programımız çerçevesinde, ilk defa
bakan düzeyinde ABD'nin gümrük uygulamalarını yerinde görmüş oluyoruz. Gayet verimli, dostane ve samimi bir görüşme yaptık" diyen Yazıcı, ziyaretin, ABD'nin daveti üzerine düzenlendiğini, Napolitano'yu da Türkiye'ye davet ettiğini söyledi. Yazıcı, görüşmede, bu toplantıların düzenli olarak tekrarlanması konusunda mutabakat sağladıklarını anlattı.
Bakan Yazıcı, Napolitano'nun da görüşmede, özellikle insanların hudutlardan, gerek havaalanı gerek kara hudut kapılarından geçişlerinde önemli ve ileri teknoloji kullandıklarından söz ettiğini, kimlik kontrollerinin yapılması çerçevesinde biyometrik bilgilerini de içerecek şekilde bir denetimi gerçekleştirdiklerini ve bunu önemsediklerinin altını çizdiğini aktardı. Yazıcı, ABD'nin diğer kentlerine önümüzdeki günlerdeki ziyaretleri çerçevesinde de gümrüklerle ilgili ABD'de yürütülen çalışmaları yerinde göreceklerini kaydetti.
Yazıcı, bu kapsamda, Ulusal Hedefleme Merkezi, her alandaki güvenlik ve istihbarat eğitimlerinin verildiği Federal Kolluk Gücü Eğitim Merkezi,
Meksika sınırı, San
Diego sınır geçiş kapısı, kargo
operasyon birimleri, gümrük ve sınır koruma idaresi, hava ve
deniz işlemleri merkezi gibi yerleri de ziyaret edeceklerini, Los Angeles'ta limanda incelemelerde bulunup brifing alacaklarını anlattı.
-YAZICI'DAN TÜRK KURULUŞLARA "BİRLİKTE HAREKET EDİN" ÇAĞRISI
Devlet Bakanı Hayati Yazıcı, Washington'daki temasları kapsamında dün ABD'deki Türk kuruluşların temsilcileriyle toplantı yaptıklarını hatırlatarak, Türk kuruluşlarından, kurulma amaçları, ilgi alanları farklı olsa da ortak paydaları çerçevesinde ortak program ve hedeflere yönelmelerini istediğini söyledi.
Yazıcı, "(Gücünüzü birleştirir, bütünleştirirseniz daha etkili sonuçlar alırsınız) dedim. Nitekim bunun ilk uygulaması olarak, geçen aralık ayında
Ermeni tasarısının çıkmasının önlenmesi noktasında, bu kuruluşların birlikte hareket etmesinin çok büyük payı var. Bu konfederasyonların biraraya gelmesi, birlikte bir program çerçevesinde hareket etmelerinde Büyükelçimizin öncülüğü var, kendisine buradan huzurlarınızda teşekkür ediyorum" dedi.
Bakan Yazıcı, dün ayrıca Maryland eyaletinde yapımı devam eden kültür merkezini ziyaret ettiklerini ve projeyle ilgili bilgi aldıklarını, projeye desteklerinin devam ettiğini ifade etti.
-"(İRAN KONUSUNDA) SORUMLULUKLARIMIZI GÖZARDI EDECEK BİR TUTUM İÇİNDE OLMAYIZ"-
Yazıcı, toplantıda, "ABD'nin İran ile ticaret konusunda bazı Türk şirketlerini kara listeye aldığı ve Napolitano ile görüşmesinde Türk gümrüklerinde İran'a geçen mallarla ilgili bir şikayetin gündeme gelip gelmediğinin" sorulması üzerine, şunları kaydetti:
"
Hayır, ben de gazeteden okudum. Zaten gelirken, buraya geldiğim gün çıkmıştı o yayın. Zaten biz hassasiyetimizi gösteriyoruz. Yani biz yasal ticareti destekliyoruz. Ülkeler yasal ticareti, elbette ki
rekabet koşulları içerisinde, ama haksız rekabete yol açmadan yapacaklar, yapıyorlar, bunu sağlıyoruz. Yoksa bunun ötesinde uluslararası anlaşmalar çerçevesinde taahhütlerimizi, sorumluluklarımızı gözardı edecek bir tutum içerisinde olmayız. Böylesine bir tutum içerisinde olanlara da bizim gümrüklerimiz ve tüm kamu idarelerimiz fırsat vermez, ama dediğiniz çerçevede bir olay Türk gümrüklerinde vaki olmuş değil."
"Türkiye'den ABD'ye ürün sevkıyatıyla ilgili sorunlara yönelik" soru üzerine Yazıcı, ABD'nin arz zinciri uygulaması çerçevesinde, Türkiye'nin limanlarından ABD'ye sevkiyatı yapılacak konteynerlerin
arama yöntemlerinde farklılık sözkonusu olmadığını, 2009 yılındaki
kanun değişikliğiyle de gümrükte sevkiyatı yapılacak ürünlerin özet beyanlarının muhatap ülkelere gönderildiğini belirtti. Yazıcı, "Özet beyanlar çerçevesinde muhatabımızca bir risk değerlendirmesi görülürse, bunu gümrüklerle
işbirliği ve
yardım anlaşması çerçevesinde paylaşıyoruz. Bunun ötesinde özellikli bir uygulama sözkonusu değil" diye konuştu.
-"İRAN KONUSU GÜNDEME GELMEDİ"-
Bir gazetecinin, "(ABD
Hazine Bakanlığının kara listeye aldığı Türk şirketleri) 2006 yılında, gümrük başmüfettişinin raporunda belirtilmiş. 5 yıl sonra ABD Hazine Bakanlığı aynı isimleri açıkladı. Bir koordinasyon sıkıntısından bahsedildi mi bu gezinizde" sorusu üzerine Yazıcı, görüşmelerinde kesinlikle İran ile ilgili bir konunun gündeme gelmediğini belirtti.
Yazıcı, "2006 yılında bir uygulama yapanın bugün de aynı uygulamayı yaptığı elbette ki söylenemez, ama o uygulama yasadışı bir uygulama ise, benzeri bir uygulamaya tevessül etmişse zaten ona müsaade edilmez, müsaade edilmiş bir durum varsa da onun gereği yapılır. Bu konuda çok detaylı bilgiyi inşallah dönünce edineceğim ve kamuoyuyla da gerekirse paylaşacağım" dedi.
"Terör örgütü PKK'nın
uyuşturucu ticareti, nükleer kaçakçılık gibi konularla ilgili" sorular üzerine da Bakan Yazıcı, görüşmelerinde spesifik konuların gündeme gelmediğini, meseleleri genel çerçevede ele aldıklarını söyledi. Yazıcı, şöyle devam etti: "Kaçakçılığın her türlüsüne karşı mücadele etme konusunda güçlü irademiz var. Bizim stratejik işbirliğimiz bu alanı da kapsamaktadır. Dolayısıyla diğer alanlarda olduğu gibi, uyuşturucu kaçakçılığı konusunda, hatta nükleer kaçakçılık konusunda karşılıklı bilgi alışverişini sürdürmeye devam edeceğiz, bunun altını bir kez daha çizdik."
Yazıcı, görüşmede fikri mülkiyet haklarını ele aldıklarını kaydederek, "Dünyada, 2005 yılı rakamlarına göre 200 milyar dolarlık, 2007 yılı rakamlarına göre 250 milyar dolarlık bir fikri mülkiyet haklarını ihlal eden ticari ürün hareketliliği olduğu söyleniyor. Fikri mülkiyet haklarını ihlal eden bu eylemlerin aşağı yukarı yüzde 70'e yakını, ülkelerin gümrük idareleri tarafından tespit ediliyor. Bu konudaki hassasiyetimizin devam ettiğinin altını çizdik. Her alanda olduğu gibi bu alanda da bilgi alışverişini sürdürmeye devam edeceğiz" diye konuştu.
-"TÜRK EĞİTMENLERE GÜMRÜK EĞİTİMİ VERİLECEK"-
Bakan Yazıcı, bir soru üzerine, ABD'deki incelemeleri sırasında, dinleme ve gözetleme konusunda Türkiye için yararlı olabilecek farklı uygulamalar görmeleri halinde, bunları Türkiye'ye kazandırmaya çalışacaklarını bildirdi.
Amerikalılardan, karşılıklı eğitim imkanlarının paylaşılması, gümrük elemanlarının eğitilmesi konusunda ricalarının olduğunu ve bunun da olumlu karşılandığını aktaran Yazıcı, ABD'li eğitmenlerin, gümrük konularında Türk eğitmenlere eğitim vereceğini anlattı.
Türkiye-
Yunanistan sınırı ve Wikileaks konusunun görüşmelerinde gündeme gelmediğini belirten Yazıcı, ABD tarafının, "
Suriye ile gümrüklerin kalkması" konusunda bir rahatsızlık ifadesi göstermediğini söyledi.
Hayati Yazıcı, bir soru üzerine, ABD tarafının, "Türkiye ile ABD'nin hemen hemen her alanda stratejik işbirliğini sürdürüyor olmasının altını çizdiğini" ifade etti.
Devlet Bakanı Hayati Yazıcı'nın,
Florida ve California'daki temaslarının ardından cumartesi günü Türkiye'ye dönmesi öngörülüyor.
AA