Amerikan Senatosu, 700 milyar dolarlık kurtarma paketine, 25'e karşı 74 oyla onay verdi. Gözler, bugün paketi oylaması beklenen Temsilciler Meclisi'ne çevrildi. Uzmanlar salı günü dünya piyasalarında yaşanan büyük şokun gecikmeli olsa da İstinye'yi de etki- lemesinden endişe ediyor. Ancak 'ilki reddedilen kurtarma paketini Bush yönetimi bu kez Kongre'den geçirecek' yönündeki haberlerin borsada büyük çaplı düşüşleri engelleyeceği belirtiliyor. Dün ABD ve Avrupa borsalarında sert düşüşler yaşanırken İMKB'nin de benzer bir tablo ile karşılaşabileceği tahminleri yapılıyor. Bu arada 1 Ocak'ta tedavüle girecek TL banknotlarının tanıtımına katılacak olan Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın, Merkez Bankası'na bir saat erken geleceği kaydedildi. Piyasaların krize nasıl tepki verdiğini ise Başbakan Erdoğan, Merkez Bankası Başkanı Yılmaz'ın odasından takip edecek. Dün öğleden sonra Hazine'den sorumlu Devlet Bakanı Mehmet Şimşek ve Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Nazım Ekren, AK Parti Genel Merkezi'nde Başbakan Erdoğan'a ABD'de yaşanan gelişmelerin Türkiye'ye yansıması konusunda brifing verdi. Büyük bir sarsıntı geçiren ABD bankacılık sisteminin çökmesini önlemeye yönelik çabalar açısından kritik önem taşıdığı düşünülen Bush yönetiminin 700 milyar dolarlık kurtarma paketi, Temsilciler Meclisi'nin aksine ABD Senatosu'nca onaylandı. Senato'nun, gözden geçirilmiş pakete 25'e karşı 74 oyla destek vermesi üzerine tüm dikkatler, bugün paketi oylaması beklenen Temsilciler Meclisi'ne çevrildi. Kasım ayında yapılacak başkanlık seçimleri için yarışan iki aday Cumhuriyetçi John McCain ile Demokrat Barack Obama, son konuşmalarında destek çağrılarında bulunmuşlardı. Paketin Senato'da büyük bir farkla benimsenmesi, bugün Temsilciler Meclisi'nde yapılması planlanan oylamanın sonucu konusunda iyimserlik oluşturdu. Başkan George W. Bush da, paketin Senato tarafından onaylanmasının ardından yaptığı açıklamada, paketin her Amerikalının finansal güvenliği için hayati önem taşıdığına dikkat çekerek Temsilciler Meclisi'ni paketi desteklemeye çağırdı. Senato'daki oylamanın sonucunda pakette yapılan bazı değişiklikler de etkili oldu. Bu çerçevede özellikle vatandaş ve şirketlere yönelik 150 milyar dolarlık vergi indiriminin olumlu etkisine dikkat çekiliyor. Bunun yanı sıra pakette devlet tarafından garanti edilen mevduatın tutarının geçici olarak 100 bin dolardan 250 bin dolara çıkartılması gibi çok destek gören değişikliğin yapılmasının, oylamanın sonucunda önemli rol oynadığı ifade ediliyor. İşsizlik maaşına rekor başvuru Öte yandan Çalışma Bakanlığı verilerine göre, işsizlik maaşı başvuruları, son 7 yılın en büyük artışını göstererek, 497 bin düzeyine çıktı. Bu rakamların açıklanmasının ardından borsalardaki düşüş hız kazandı. Dov Jones yüzde -3,22, Nasdaq -4,48, Brezilya -7,34, Almanya -2,51, İngiltere borsası ise -1,68 oranında değer kaybetti. Euro-dolar paritesi ise 1,38 seviyelerine indi. Halk Bankası Genel Müdür Yardımcısı Süleyman Aslan: Bugün piyasalarda az da olsa dalgalı bir seyir olacağını düşünüyorum. Dolar 1,30 seviyesinde açılır, en son 19,40 seviyesinde kapanan faizler ise 19,70'i görebilir. ABD'deki kriz sebebiyle gelişmekte olan piyasalardan yabancılar paralarının bir kısmını çekip kendi ülkelerine yatırabilir. Borsa'da da ani hareket beklemiyoruz. Yüzde 4-5 gibi aşağı yönlü bir hareket olabilir; çünkü bayram süresince borsamız kapalı olduğu için biz diğer ülkelerdeki negatif etkiyi görmedik. Tera Menkul Değerler Genel Müdürü Emre Tezmen: Piyasalarda bugün karanlık cuma yaşanacağını düşünmüyorum. Önemli olan kurtarma paketinde ilerleme sağlanmış olması. Bugün için çok karamsar bir tablo beklemiyorum. Bayram süresince borsanın kapalı olması bizim için şans oldu. Dış piyasaların süreçten çok olumsuz etkilendiği ve biz daha az etkilendiğimiz için hafif bir satış olacağını düşünüyorum. Ama çok büyük sıkıntılar beklemiyorum. Bank Asya Genel Müdürü Ünal Kabaca: ABD yönetiminin kurtarma paketini kabul etmesinin dünya genelinde olduğu gibi Türkiye'de de piyasalara olumlu etkisi olacaktır. Bu nedenle borsa, faiz ve döviz cephesinde fazlaca bir dalgalanma yaşanmasını beklemiyorum. BDDK aslında bu krizi öngörmüştü ve sıkı önlemler alınması için bankaları zorladı. Bankaların likidite ve sermaye düzenlemeleri üzerinde kararlılıkla duruldu. Böylece öngörülen krize Türkiye sağlam girdi. Türkiye Finans Genel Müdürü Yunus Nacar: Genel manada öteden beri beklenen bir kriz vardı. Türkiye'nin finans sistemi çok güçlüdür. Ekonomiyi reel yaşıyoruz. Şirketlerimizin tam anlamıyla borsaya bağlı olmaması da aslında büyük avantaj. Türkiye'de faaliyet gösteren yabancı bankalarda büyük şok olmaz. Bu bankalar sonuçta mevduatı bu ülkede topluyor ve burada faaliyet gösteriyorlar. Her şey BDDK'nın ciddi denetimi altındadır. Mevduat sahiplerinin bu durumlarda paniğe kapılmaması gerekiyor. Almanya: Herkes başının çaresine baksın Hollanda'nın önerisiyle Avrupa Birliği Dönem Başkanı Fransa tarafından sahiplenilen 300 milyar Euro'luk ortak banka kurtarma fonu oluşturulması fikri Almanya'nın tepkisini çekti. AB'nin büyük ülkelerinden Fransa ve Almanya'nın AB'de alınması gereken önlemler konusunda farklı bir tutum sergilediği belirtiliyor. AB Dönem Başkanı Fransa'nın Maliye Bakanı Christine Lagarde, banka iflaslarının tehdidi altındaki küçük AB'li ülkelerin desteğe ihtiyaçlarının olacağını belirtirken Almanya, Avrupa'da büyük bir paketi desteklemeyeceğini bildirdi. Mevcut risk değerlendirmesi ışığında kurtarma paketine karşı olduklarını vurgulayan Alman Maliye Bakanlığı Sözcüsü Stefan Olbermann, "Böyle bir fona ihtiyaç yok. Herkesin kendine uygun çözüm bulması en doğru tercihtir." dedi. Piyasa gözlemcileri, ABD'nin kurtarma paketinin onaylanmasında yaşanan güçlükler dikkate alınırsa, çıkar farklılaşması içindeki üyelerinin farklı ekonomi politikaları uyguladığı ve ortak bir merkez bankasının bulunmadığı AB'de finansal krize karşı ortak paket önerisini uygulanabilir bulmuyor. AB dönem başkanlığını yürüten Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy küresel finansal kriz konusunu yarın, Almanya, İngiltere ve İtalya liderleri, Avrupa Komisyonu Başkanı ile Avrupa Merkez Bankası Başkanı Jean Claude Trichet ile bir araya geleceği toplantıda görüşecek. AB yetkilileri, mali zirvede, küresel finansal krize karşı ortak bir hareket geliştirmeyi planlıyor. Bu arada, küresel finansal kriz, AB üyeleri arasında gerilimler yaşanmasına da neden oluyor. İngiltere, sadece kendi bankalarına yüzde 100 mevduat güvencesi veren İrlanda'yı kendi bankalarından müşteri kaparak haksız rekabete neden olmakla suçluyor. Hollanda hükümeti, AB üyesi ülkelerin, zor durumda kalan finansman kuruluşlarına gerektiğinde yardım amacıyla özel bir fon oluşturmasından yana olduğunu açıkladı. Paris, Amsterdam, Brüksel, aa BORSALARDA DÜŞÜŞ SÜRDÜ ABD (Dow Jones) -3,22 Brezilya (Bowespa) -7,34 Fransa (CAC 40) -2,25 Almanya (Dax) -2,51 İtalya (MIBTEL) -1,68 İngiltere (FTSE) -1,80 Rusya -4,37 Çin (Se Shenz) 1,03 Hong Kong (Hang Seng) 1,08 Japonya (Nikkei) -1,88 zaman