Belediye ve il özel idarelerinin gelirlerini artırmak için yürütülen çalışmalarda sona gelindi. Hazırlanan kanun tasarısının değişmeden yasalaşması halinde ev sahiplerinden araç sürücülerine, internet kafelerden kahvehane sahiplerine kadar pek çok kişi yeni vergilerle karşı karşıya gelecek. Tüketici dernekleri, tasarıda vatandaş lehine değişiklik yapılmasını, aksi takdirde mahkemeye başvuracaklarını belirtiyor. Meclis'e sunulan kanun teklifine göre, bina vergisi konutlarda binde 1,5, diğer binalarda binde 3 olacak. Arsalar için binde 5, araziler içinse binde 2 oranında vergi alınacak. Büyükşehirlerde ise bu oranlar iki katı olarak uygulanacak. Kamunun ortak kullanımına ait alanlara geçici park eden her taşıt için saatte 2, günlük 7 Yeni Türk Lirası harç alınacak. Yeni parke, beton veya asfalt yapımı ile değişen parkeler için vatandaştan harç alınacak. Yeraltına döşenen borunun masrafını da vatandaş ödeyecek. İşyerinin her metrekaresi için 1 YTL harç ödenecek. Tüketilen su üzerinden alınan Çevre Temizlik Vergisi büyükşehirlerde 4, diğer belediyelerde 2 yeni kuruş artacak. Vatandaşlar tükettikleri doğalgaz üzerinden yüzde 1, elektrik üzerinden yüzde 5 vergi ödeyecek. Otel, tatil köyü ve pansiyon gibi tesislerde konaklayanlardan günlük bedelin yüzde 3'ü kadar vergi alınacak. Bar, pavyon, gazino, gece kulübü, taverna, diskotek, kabare ve dansing gibi eğlence yerlerini işletenler günlük 80, internet salonları 5, kahvehane, kıraathane ve kafeler 4 yeni lira vergi ödeyecek. Uçak, helikopter, balon ve zeplinle gökyüzünde yapılan ilan ve reklamın metrekaresinden günlük 10 yeni lira vergi alınacak. Tüketici dernekleri, esnaf odaları ve vatandaşlar belediyelerin gelirlerini artırmak için hazırlanan tasarıya büyük tepki gösterdi. Evinin önüne park ettiği araç için dahi para ödemek zorunda kalacak tüketicinin sıkıntı çekeceğini belirten Tüketiciler Birliği Genel Başkanı Bülent Deniz, ekonomik göstergelerin düzeldiği bir ortamda bu kadar çok vergi getirilmesinin mantıklı olmadığını söyledi. Deniz, her bir verginin iptali için ayrı ayrı yargıya başvuracaklarını açıkladı. Yeni getirilmek istenen vergileri ‘talihsizlik' olarak nitelendiren Tüketiciler Derneği Başkanı Engin Başaran ise vergi adaletinin bozulduğunu kaydederek, "Verginin adil olması ve tabana yayılması gerekiyor. Devlet parayı en kolay yoldan almaya çalışıyor. Çok kazanandan alması gerekirken esnaftan para almaya çalışıyor." diye konuştu. Günlük belirlenen miktarın küçük gibi göründüğünü; ancak aylıkta bir işletme için 150 YTL'yi bulduğunu kaydeden Türkiye İnternet Evleri Başkanı Yusuf Andiç ise ‘haksız' bulduğu vergilere karşı tepkisiz kalmayacaklarını ifade etti. İstanbul Umum Kıraathaneci, Kahveci ve İçkisiz Gazinolar Esnaf Odası Başkanı Ahmet Turan Doğan da birçok işletmecinin kepenk indirmek zorunda kalacağını aktardı. Kararların masa başında alınmasına tepki gösteren İstanbul Emlakçılar Odası Başkanı Sabri Ateş ise "Biraz bizim sesimize kulak versinler. Piyasanın nabzını tutuyoruz. Herkes vergilerin yüksek olduğunu düşünüyor." yorumunu yaptı. Tasarıyı olumlu bulan Türkiye Belediyeler Birliği Başkanı Aytaç Durak ise “Her şeyin bir bedeli var.” dedi. Son yıllarda birçok meslektaşının kepenk indirdiğini söyleyen 53 yıllık kıraathane sahibi Doğan, kış mevsimiyle birlikte biraz toparlanma sürecine giren esnafın Eğlence Vergisi şoku yaşadığını dile getirdi. Doğan, milletvekillerine "Esnafımız zaten zor durumda. Kahvehaneciliğin sonu geldi. Bizi işi bırakmanın eşiğine getirmeyin." uyarısını yaptı. İnternet Evleri Başkanı Andiç de internet kafesinde 10 bilgisayarı olan bir işletmecinin ayda 150 YTL'yi veremeyeceğini belirtiyor. Belediyelerin daha önce de benzer bir girişimde bulunarak bilgisayar başına 5 YTL almak istediklerini ifade eden Andiç, "Vergi kabusuna bir son verilsin. Gerekirse hakkımızı mahkemede arayacağız." açıklamasını yaptı. Bu arada edinilen bilgiye göre tasarıda yer alan 80 YTL'lik Eğlence Vergisi bölgelere göre işletmelerden değişik miktarlarda tahsil edilecek. Bir yetkili, "İstanbul'un en tanınmış eğlence yerleri ile bir başka ildeki eğlence yeri aynı vergiyi ödemeyecek. Burada adil vergilemenin sağlanması için gerekli düzenleme 66. madde ile gerçekleştiriliyor." dedi. BELEDİYELERİN GELİRİNİ VATANDAŞ ARTIRACAK BÜYÜKŞEHİRDE İKİ KAT EMLAK VERGİSİ Belediye ve mücavir alan içindeki tüm bina ve arsa-arazilerden alınan vergiler yeniden düzenlendi. Bina vergisi konutlarda binde 1,5, diğer binalarda binde 3 olacak. Arsalar için binde 5, araziler içinse binde 2 oranında vergi alınacak. Büyükşehirlerde ise bu oranlar iki katı olarak uygulanacak. Bakanlar Kurulu, vergi oranlarını iki katına kadar artırmaya yetkili kılındı. GÖKYÜZÜNDE YAPILAN REKLAMA VERGİ Seçim büroları, medyadaki ilanlar ve ambalajlar gibi kimi istisnalar getirilse de ilan ve reklamlardan da vergi alınacak. Buna göre, uçak, helikopter, balon, zeplinle gökyüzünde yapılan ilan ve reklamın metrekaresinden günlük 10 Yeni Türk Lirası vergi alınacak. İlan ve reklamların metrekaresi üzerinden; dükkanların sabit tabelalarından yıllık 100 yeni lira, kara ve denizde sefer yapan aracın içi ve dışındakiler için yıllık 40 yeni lira, cadde sokak kaldırımlarda, binaların üzerinde belli bir süre için yapılanlardan haftalık 10 yeni lira, ışıklı veya projeksiyonlu ilan ve reklamlarda yıllık 100 yeni lira vergi alınacak. İNTERNET KAFE VE KAHVEHANELERE EĞLENCE VERGİSİ Hipodrom, araba yarışı, sinema, konser, lunapark, sirk, spor müsabakalarından giriş biletinin yüzde 10'u üzerinden eğlence vergisi alınacak. Bar, pavyon, gazino, gece kulübü, taverna, diskotek, kabare ve dansing gibi eğlence yerlerini işletenler günlük 80 YTL, internet salonları ve her türlü makine ile oyun oynanan yerlerden günlük 5 yeni lira, köylerdekiler hariç olmak üzere kahvehane, kıraathane ve kafe gibi yerlerden günlük 4 yeni lira vergi alınacak. ELEKTRİK VE GAZ TÜKETİMİNE VERGİ Elektrik, hava gazı ve doğalgaz üreten ve dağıtan müesseselerin, üretim ve dağıtım amaçlı olarak kullandıkları elektrik ve gaz tüketiminden Elektrik ve Gaz Tüketim Vergisi alınmayacak. Vatandaşlar, tükettikleri gaz üzerinden yüzde bir, elektrik üzerinden yüzde 5 vergi ödeyecek. Bunları imalatta kullananlar da yüzde 1 vergi ödeyecek. KONAKLAMA VERGİMİZ DE OLDU Mahalli bir vergi olarak turizm hizmetlerinin finansmanına yardımcı olmak amacıyla günlük yeme içme ve yatak ücretini kapsayan konaklama vergisi de getiriliyor. Otel, motel, tatil köyü, pansiyon gibi tesis ve yerlerde konaklayanlar bunu ödeyecek. Vergi miktarı, günlük konaklama bedelinin yüzde 3'ü olarak belirlendi. ÇEVRE TEMİZLİK VERGİSİ 4 KURUŞ ARTTI Belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde bulunan, çevre temizlik hizmetlerinden yararlanan konut, işyeri ve diğer şekillerde kullanılan binalardan Çevre Temizlik Vergisi alınacak. Ancak büyükşehirlerdeki konutlara tüketilen su üzerinden metreküp başına 16 yeni kuruş olan vergi tasarıyla 20 yeni kuraşa çıkartıldı. Diğer belediyelerde ise metreküp başına 13 yeni kuruştan 15 yeni kuruşa yükseltildi. OTOPARK HARCI GELİYOR Kamunun ortak kullanımına ait alanlardan yetkili idare tarafından belirlenen yerlerin geçici olarak kullanımı için 'Geçici Kullanım Harcı' alınacak. Ortak alanların geçici kullanımında metrekare başına günlük 2, küçükbaş hayvan başına günlük 0,5, büyükbaş hayvan başına günlük 2, taşıtların geçici parkında da her taşıt için saatte 2, günlük 7 YTL harç alınacak. Taşıtların 3 saati aşan parklarında ise günlük harç tahsil edilecek. YERALTINA DÖŞENEN BORUYA DA HARÇ ALINACAK Her türlü inşaattan harç alınacak. Konutlar için işyerlerine göre daha az harç ödenecek. Konut inşaat alanlarında metrekare başına 0,5 ila 3 YTL arasında, işyeri inşaat alanlarında ise 2-6 YTL arasında harç alınacak. Yer altı ve yer üstüne döşenecek boru ve kablonun her bir metresi için 2 yeni lira inşaat harcının ödenmesi gerekecek. Bu harç, ruhsatın alınmasından önce ödenecek. Bina ve arsalar hakkında tapuda yapılacak cins değişikliklerinde de Yapı Kullanma İzni ve Cins Değişikliği Harcı gündeme gelecek. Bunun için emlak vergisi değerinin binde 17'si ödenecek. İŞYERİNİN METREKARESİNE 1 YTL HARÇ İşyeri Açma İzni Harcı da metrekare başına 1 YTL olacak. 300 metrekareyi aşan işyerlerinin aşan kısmı içinse bu miktar yüzde 50 indirimli olarak hesaplanacak. DEĞİŞEN PARKELERİ DE ARTIK VATANDAŞ ÖDEYECEK Belediye ve mücavir alan sınırları içinde belediyeler veya belediyelere bağlı işletmeler tarafından; yeni parke, beton veya asfalt yol yapılması, varolan parke, beton veya asfalt yolların en az yüzde 40 oranında genişletilmesi, yağmur suyu kanalı yapılması hallerinde bu yolların iki tarafında bulunan veya başka bir yola çıkışı olmayan ve bu yoldan yararlanan taşınmazların sahiplerinden Yol Harcamalarına Katılma Payı alınacak. Benzeri biçimde; yeni kanalizasyon, içme suyu tesisi yapılması veya mevcut tesisin kapasitesinin artırılması için de harç ödenecek. Harcamalara katılma payları, Emlak Vergisi'ne göre belirlenen bina vergi değerinin yüzde 2'sini, arsa ve arazi vergi değerinin yüzde 4'ünü geçemeyecek. TÜKETİCİ DERNEKLERİ YARGIYA GİDECEK Tüketici dernekleri, esnaf odaları ve vatandaşlar belediyelerin gelirlerini artırmak için hazırlanan tasarıya büyük tepki gösterdi. Evinin önüne araç park edenden bile vergi alınmasının sıkıntı doğuracağını belirten Tüketiciler Birliği Genel Başkanı Bülent Deniz, ekonominin düzeldiği bir ortamda bu kadar çok vergi getirilmesinin mantıklı olmadığını söyledi. Deniz, her bir verginin iptali için ayrı ayrı yargıya başvuracaklarını açıkladı. Emlakçılar Odası Başkanı Sabri Ateş ise, "Sesimize kulak versinler. Piyasanın nabzını tutuyoruz. Herkes vergilerin yüksek olduğunu düşünüyor." yorumunu yaptı. Esnaf da tasarının yasalaşması halinde kepenk indirme tehdidinde bulunuyor.