Türkiye’de benzinden alınan vergi, ABD’deki benzin vergisinin 10 katına denk geliyor. Amerikalı tüketciler son 6 yılın en ucuz benzinini kullanıyor. Geçtiğimiz yılın haziran ayından sonra yüzde 70 ucuzlayan benzin, tüketicinin yüzünü güldürdü.

Brent türü petrolün varil fiyatı 115 dolar seviyesinden 50 doların altına düşmesine rağmen Türkiye’de benzin fiyatlarında sınırlı bir indirim oldu. Kuzey Amerika’nın en büyük otomobil ve seyahat kuruluşu (AAA)’nın verilerine göre, ABD’de ortalama bir galon (3,7 litre) benzinin fiyatı 2,054 dolar yani litresi 0,55 dolar. Türkiye’de ise bir litre benzinin fiyatı 4,11 lira, motorin ise 3,57 liraya satılıyor. Bunun en büyük sebebi, akaryakıt vergisinin çok yüksek olması. Türkiye’de bir litre benzine 2,94 TL vergi alınırken, ABD’de bir litre benzinden 0,13 dolar vergi alınıyor. Türkiye’de vergi, benzin satışının yüzde 68’sını oluştururken, Amerika’da ise bu oran yüzde 23.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), verilerine göre Türkiye’de litrede yüzde 68 olan benzinde vergi payı İngiltere de yüzde 64, İtalya’da yüzde 62, Almaya ve Fransa’da ise yüzde 60. Bu verilere göre Türkiye, Avrupa Birliği (AB) ülkeleri sıralamasında birinci durumda.

FEDERAL VERGİ BÜTÜN ÜLKEDE 0,18 DOLAR

Amerikan Petrol Enstitüsü’ne (API) göre ABD’de benzine vergi galon başına ortalama 0,48 dolar (48 cent). Bu rakam litre başına 0,13 dolara denk geliyor. Federal vergi oranı tüm ülkede 0,18 dolar Ancak eyaletlerin kendi koyduğu vergilerin miktarı değişebiliyor. California’da toplam vergi galon başına 63,79 cent (litrede 17 cent ). Texas’ta galon başına 38,40 cent, (litrede 10 cent) New York’ta 63,49 cent (litrede 17 cent), New Jersey’de 32,90 (litrede 8,8 cent), Pensilvanya’da 48,70 cent (litrede 13 cent), Alaska’da 30 cent (litrede 8 cent).

Ülke genelinde başkent Washington'un yanı sıra 5 eyalette benzinin galonu 2,50 doların üstünde satılıyor. AAA verilere göre bir galon benzin Alaska’da 2,93 dolar (litrede 79 cent), New York 2,62 dolar (litrede 70 cent), California’da 2,60 dolar (litrede 70 cent) ve başkent Washington’da 2,57 dolar (litrede 69 cent) ile en pahalı fiyatlara sahip. Sadece Hawaii’de fiyatlar 3,42 dolar (litrede 92 cent) ile ortalamanın üstünde.

BENZİNDEKİ DÜŞÜŞ TÜKETİCİYE 14 MİLYAR DOLAR KAZANDIRDI

En ucuz benzin fiyatları ise Missouri’de bir galonu 1,77 dolar (litrede 47 cent), Oklahoma 1.82 dolar (litrede 49 cent) ve Kansas’ta 1,84 dolardan (litrede 49 cent) satılıyor. Benzin fiyatlarının rekor düzeyde düşmesine bağlı olarak tüketiciler geçtiğimiz yıl 14 milyar dolarlık kâr sağladı. Fiyatların bu seviyede devem etmesi halinde 2015’te her tüketicinin 452 dolar kar etmesi bekleniyor. AAA'nın tahminlerine göre 2015'te benzin fiyatı 3 dolara kadar yükselebilir.

Bu arada ucuz benzin otomotiv satışlarını da olumlu etkiledi. AAA Sözcüsü Robert Sinclair, benzin fiyatlarının ucuzlaması sonrası araba satışlarındaki artışa dikkat çekti. 2014 yılında 16,5 milyon araba satıldı. SUV (Jeep) satışları ise yüzde 52 oranında artış gösterdi. 2009’da ise toplamda 9 milyon araç satılmıştı.

BENZİN FİYATLARI DÜŞÜNCE BİNLERCE İNSAN İŞSİZ KALDI

Öte yandan benzin fiyatlarının düşmesi tüketiciyi olumlu etkilerken, iş piyasasını ise olumsuz etkiledi. Birçok petrol şirketi, kar marjının düşmesi nedeniyle binlerce çalışanın işine son vermek zorunda kaldı. Son olarak Baker Hughes isimli petrol şirketi gelirlerinin yüzde 60’ının azalmasından dolayı 7 bin kişinin işine son vereceğini açıkladı.

Geçtiğimiz günlerde Schlumberger şirketi 9 bin, Suncor 1000, Halliburton 1000, Apache 250 kişinin işine son verdiğini duyurmuştu.

CHA