İnşaat şirketlerini zengin eden imar değişikliklerinden nihayet devletin de gelir elde etmesine karar verildi. Bu kapsamda 2015-2017 Orta Vadeli Program’ında (OVP) imar rantında yapılacak değişikliklerin ipuçları verildi. OVP’ye bu konuyla ilgili eklenen maddede şu ifadeler dikkat çekti:
SİSTEM GELİŞTİRİLECEK
“İmar planı değişiklikleri ve kamu yatırımları sonucunda oluşacak gayrimenkul değer artışlarından kamunun pay almasını ve gayrimenkullerde değer artışına yol açacak bazı kamu yatırımlarına yararlanıcıların katkıda bulunmasını sağlayacak bir sistem geliştirilecektir.”
MANSUR YAVAŞ ÖNERDİ
Bu maddeye göre imar değişiklikleri sonucunda ortaya çıkan büyük ranttan inşaat şirketleriyle birlikte devlet de pay alacak. Bu sistem, yerel seçim döneminde Ankara Büyükşehir Belediye Başkan Adayı Mansur Yavaş tarafından ‘seçim vaadi’ olarak gündeme getirilmişti. İmar değişikliklerinin neden olduğu gayrimenkul değer artışlarının nasıl hesaplanacağı ve bu gelirlerin hangi yolla devlete aktarılacağı ise henüz netlik kazanmadı. Söz konusu değişikliğin Meclis’te bekleyen Gelir ve Kurumlar Vergisi yasa tasarısına eklenmesi bekleniyor.
Ayrıca OVP’de yer alan, “Yerel yönetimlerin öz gelirleri sosyal ve ekonomik amaçlar gözetilerek artırılacaktır. Bu kapsamda Emlak Vergisi sisteminin gözden geçirilmesine ve yerel vergilerin genel vergi sistemine uyumunun sağlanmasına öncelik verilecektir” ifadesi de Emlak Vergisi’ne zam sinyali olarak algılandı. Yine, satılan gayrimenkullere uygulanan değer artış vergilerinin yükseltilmesi ile konut kredilerine ilave vergi getirilmesi de gündemde.
VATANDAŞTA EK YÜK KORKUSU
Ranta yönelik sistemin ikinci ayağını oluşturan ve kamu yatırımlarına yararlanıcıların katkıda bulunmasını sağlayacağı ifade edilen yeni yöntemin vatandaşa ek yük getirmesinden endişe ediliyor.Mevcut sistemde zaten yerel yönetimlerin yol (asfalt ve kaldırım) kanalizasyon ve su yatırımları için o sokakta yaşayan vatandaştan ilave katkı payı tahsil ediyor. Yeni sistemle birlikte belediye paylarının arttırılması ile pay ödeme zorunluluğunu diğer kamu yatırımlarına da yaygınlaştırılması gündeme gelebilecek.