Ana
yasa Mahkemesi’nin 8 Ocak 2010’da aldığı karar çalışanların yüzde 27’den fazla
vergi ödememesinin yanı sıra ödediği vergiyi geri alma şansı doğurdu. Mahkeme, çalışanların yüzde 15’ten başlayıp yüzde 35’e kadar varan
oranlarda vergi ödemesini sağlayan ve 2006’da çıkarılan yasanın “40 bin
TL’nin üstü için yüzde 35” olan
düzenlemesini
Anayasa’ya aykırı bularak iptal etti.Mahkeme kararında 30
Mart 2006’da çıkarılan 5479 sayılı
Gelir Vergisi Kanunu, Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun, Özel Tüketim Vergisi Kanunu ve Vergi Usul Kanunu’nda Değişiklik Yapılması Hakkında
Kanun’un 1’inci maddesi ile değiştirilen 31.12.1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir
Vergisi Kanunu’nun 103’üncü maddesinde “40.000 YTL’den fazlasının
40.000 YTL’si için 9.190 YTL” ifadesinden sonra gelen “fazlası % 35 oranında” ibaresinin Anayasa’ya aykırı bularak iptal edildiği kararına vardı.
BUNDAN SONRA YÜZDE 27
Böylece çalışanlar bundan sonra en fazla yüzde 27
gelir vergisi ödeyecek. İptal kararı ile 2006’dan sonra çalışanların ödediği yüzde 35’lik gelir vergisi için
dava açıp yüzde 8’ini (35-27) geri alma hakkı da doğdu. Gelir vergisi
aylık gelir üzerinden hasaplanıp gelir arttıkça vergi dilimi yükseldiği için
genellikle yılın ikinci yarısından sonra özellikle de yıl sonuna doğru vergi
dilimi yüzde 35 olabiliyordu. Uzmanlar özellikle 2009’un son ayları için çalışanların dava açıp ödedikleri fazla vergiyi geri alabileceğini belirtiyor. Bazı vergi uzmanları dava açma süresinin geçmiş olmasına rağmen çalışanların
bireysel olarak dava açması halinde 2006-2008 yılları arasında fazla ödenmiş olan verginin de alınabileceğini kaydediyor. Aynı uzmanlar Danıştay’ın bu gibi
durumlarda vatandaş lehine verdiği kararlar olduğunu dile getiriyor.
4 BİN LİRA ALANA 2 BİN LİRA
Uzmanlar özellikle şirketlerin çalışanların gelir vergisi beyannamesini verip
vergisini öderken ‘ihtirazi kayıtla’ verilmiş olması halinde fazla verginin
mutlaka geri alınacağını belirtiyor. Birçok büyük şirketin de çalışanları adına
fazla ödedikleri vergiyi almak için harekete geçtiği ifade ediliyor.
2009 yılı
ücretleri ve vergi dilimleri dikkate alınarak yapılan çalışmayla aylık net
geliri 4 bin lira olan çalışanın yaklaşık 2 bin TL vergiyi geri alabileceği
hesaplandı. Ücretler yükseldikçe geri alınması gereken tutar da artıyor.
Örneğin aylık geliri 10 bin TL olan çalışanın alacağı vergi iadesi 11 bin
TL’ye kadar çıkıyor.
Yeni yasa yapılması için Haziran 2010’a kadar süre tanındı
Mahkeme boşluk doğmaması için Maliye'ye (
Meclis'e) 6 ay süre verdi. Meclis 6 ay içinde konuyla ilgili yeni yasa yapmak zorunda. Mahkemenin verdiği kararda Anayasa'nın 153. maddesinin üçüncü fıkrasında "Kanun,
kanun hükmünde
kararname ve
Türkiye Büyük
Millet Meclisi İçtüzüğü ya da bunların hükümleri, iptal kararlarının Resmî Gazete’de yayımlandığı tarihte yürürlükten
kalkar. Gereken hallerde
Anayasa Mahkemesi iptal hükmünün yürürlüğe gireceği tarihi ayrıca kararlaştırabilir. Bu tarih, kararın Resmî Gazete’de yayımlandığı günden başlayarak bir yılı geçemez" hükmü hatırlatılarak Anayasa Mahkemesi’nin Kuruluşu ve Yargılama Usulü Hakkında Kanun'un 53. maddesinin dördüncü fıkrasında da bu kuralın tekrarlandığı ifade
ediliyor. Maddenin beşinci fıkrasında ise Anayasa Mahkemesi'nin, iptal halinde meydana gelecek hukuksal boşluğu kamu düzenini tehdit
veya kamu yararını ihlâl edici mahiyette görmesi halinde yukarıdaki fıkra hükmünün uygulanacağının belirtildiği kararda “30.3.2006 günlü, 5479
sayılı Yasa'nın 1. maddesiyle değiştirilen 31.12.1960 günlü, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 103. maddesinde yer alan 40.000 YTL'den fazlasının 40.000 YTL'si için 9190 YTL, ifadesinden sonra gelen ‘...fazlası % 35 oranında
...’ ibaresinin, ‘ücret gelirleri’ yönünden iptal edilmesi nedeniyle doğacak hukuksal boşluk kamu yararını ihlal edici nitelikte görüldüğünden, yeni
yasal düzenleme yapılması amacıyla, Anayasa'nın 153. maddesinin üçüncü fıkrasıyla 2949 sayılı Anayasa Mahkemesi’nin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'un 53. maddesinin dördüncü ve beşinci fıkraları gereğince iptal hükmünün, kararın Resmi Gazete'de yayımlanmasından başlayarak
altı ay sonra yürürlüğe girmesi uygun görülmüştür” denildi.
Adaletli ve dengeli dağılım
Kararda “Değişiklikten önce ücretlilerin, yıllık 78 bin TL’yi aşan gelirleri yüzde 35 oranında, altındakiler daha düşük oranda vergilendiriyordu” denilerek yeni tarifede getirilen 40 bin TL’yi aşan gelirlerin yüzde 35 oranında vergilendirilmesinin ücretlilerin gelir vergisi artırılarak vergi yükünün, adaletli ve dengeli dağıtılması ve vergide eşitlik ilkelerinin zedelendiği belirtildi. Özellikle aynı vergi dilimine giren diğer gelir vergisi mükelleflerinin birçok
indirim ve istisnadan yararlandığı ancak çalışanların yararlanamadığının altı çizildi.
GAZETE HABERTÜRK