Gelişmekte olan piyasalarda en hızlı
faiz indirimini bizim
Merkez Bankası yaptı. Dört ay öncesine kadar dünyada en yüksek faizi veren
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası şimdi faizleri hızla indirerek döviz rezervleri bize göre çok daha iyi olan
Rusya ve
Brezilya’dan bile daha düşük faiz vermeye başladı.
Faizlerdeki bu hızlı düşüş Türk parasına da hızla değer kaybettiriyor. Çünkü
Hazine’nin dolar üzerinden
ihraç ettiği eurobond faizleri ile Türk parası faizleri neredeyse eşitlendi. Bunu gören yatırımcı artık Türk parasında durmayıp döviz alımlarına başladı. Böylece son iki hafta içinde Türk parası yüzde 8,3 oranında değer kaybederek dün öğle saatlerinde
bankalar arası piyasada bir
Amerikan Doları 1 lira 82 kuruşun üzerine çıktı.
Dövizin yükselişinin ardından Merkez Bankası bugünden başlayarak 50 milyon dolar tutarında döviz ihaleleri yapacağını, gerekirse doğrudan döviz satarak piyasalara müdahale edeceğini dün duyurdu. Bakalım dövize yapılacak müdahaleler faizlerdeki hızlı indirim hatasını nasıl telafi edecek?
Faizlerin hızla indirilmesinin nedenini Merkez Bankası başkanı bir
politika değişikliği olarak açıklıyor. Başkan, geçen hafta
Boğaziçi Üniversitesi’nde yaptığı konuşmada, “Bankamız kanununun 4. maddesinde, ‘banka,
fiyat istikrarını sağlama amacı ile çelişmemek kaydıyla hükümetin
büyüme ve istihdam politikalarını destekler,’ şeklinde açık bir hüküm bulunmaktadır. Bu hüküm, içinden geçtiğimiz bu gibi dönemlerde kullanılmak üzere oluşturulmuştur. Nitekim, son dört aylık dönemde politika faizlerinde gerçekleştirdiğimiz 5,25 baz puanlık indirim bu çerçevede değerlendirilmelidir” dedi.
Oysa Başkan, Merkez Bankası’nı daha önce yüksek faiz-düşük kur politikası izleyerek Türkiye’de kaynak dağılımını bozmakla, döviz kazandırıcı yatırımların yapılmasını önlemekle ve istihdamın artışını engellemekle eleştirenlere, “tek hedefimiz fiyat istikrarıdır” cevabını veriyordu. O zaman Merkez Bankası Kanunu’ndaki büyüme ve istihdam politikalarının desteklenmesi hükmünü dikkate almıyordu. Şimdi alması ise doğrusu kuşku uyandırıyor.
Amerikan Doları’nın dün 1 lira 82 kuruşu aşması yerel
seçimlerde
iktidar partisini zorlayacak. Dün
Taraf’ta Neşe Düzel’e konuşan Türkiye’nin önde gelen kamuoyu araştırmacılarından
Adil Gür, “Cumhuriyet boyunca askerî darbeler ve post
modern darbeler dışında seçim sonuçlarını belirleyen önemli şey daima ekonomi oldu” diyor. Gür’e göre yerel seçimler öncesinde Türk parasının değerinin hızla gerilemesi AKP’ye önemli ölçüde oy kaybettirecek.
Peki, iktidar partisine yerel seçimlerde oy kaybettirecek bu politikanın sorumlusu kim? Merkez Bankası... Çünkü faizlerin son dört ay içerisinde piyasa beklentilerinin çok üzerinde hızla indirilmesi Türk parasını cazip olmaktan çıkardı. Böylece liranın değer kaybı hızlandı. 19
Mart 2009’da yapılacak
Para Politikası Kurulu toplantısında da Merkez Bankası başkanı
faiz indirimine gidileceğinden bahsediyor. Bir faiz indirimi daha yapıldığı takdirde Türk parası dolar karşısında çökebilir.
Hükümet yerel seçimlerde hüsrana uğramak istemiyorsa bir an önce Merkez Bankası ile görüşmeli. Çünkü bir kamu kurumunun bağımsız olması, istediğini yapabilir anlamına gelmiyor. Merkez Bankası, izlediği garip faiz politikasıyla hükümetin kamu maliyesinde ve bankacılık sektöründe elde ettiği başarıların hepsini bir anda yok edebilir. Dikkatli olmakta fayda var.
SÜLEYMAN YAŞAR-TARAF