İhtiyacı olan doğalgazın yüzde 63’ünü
Rusya’dan alan
Türkiye, doğalgazı en pahalı kullanan
ülke oldu. 2006 yılında toplam 27.5 milyar m3 doğalgazın 17.3 milyar m3’ünü Rusya’dan iki ayrı hatla alan Türkiye’nin, Rus gazına ödediği
fiyat, bin m3 için 295 dolara ulaştı. Rusya, sahip olduğu doğalgazı farklı ülkelere farklı fiyattan satıyor. Halen Rus doğalgazının Batı
Avrupa ülkelerine
satış fiyatının ortalama 245 dolar civarında olduğu belirtiliyor. Öte yandan Avrupa’nın en pahalı doğalgaz kullanan ülkeleri olan
Romanya ve
Yunanistan’ın bile Rus doğalgazının bin m3’üne ödediği fiyat 290 dolar düzeyinde bulunuyor.
Doğalgazı
anlaşmada yer alan bir formülle hesaplanan fiyat üzerinden alan Türkiye’nin
Aralık ayı itibariyle bin m3 Rus gazına ödeyeceği fiyatın 260’dan 295 dolara çıkmış olması gazda “en ballı
pazar” yorumlarına neden oldu.
EKONOMİYE DARBE
Türkiye’nin Rus gazına ödediği fiyat formülden dolayı 3 yılda yüzde 127 artmış oldu. Son artış ise Türkiye’ye 365 milyon dolarlık ilave
fatura çıkaracak. Türkiye’nin doğalgaz ithalatına ödediği tutarın artması zincirleme reaksiyon olarak ekonominin bütününü etkiliyor. Doğalgaza ödenen tutar, bir yandan ithalat faturasının içinde en büyük
kalem olarak yer alırken, bir yandan da BOTAŞ’ın
Gazprom’dan alacağı ilk zamlı faturayı, dağıtım şirketlerine, otoprodüktörlere, çevrim santrallarına ve serbest tüketicilere gönderdiği faturalara eklemesi gerekecek. Bu durumda ise doğalgaz zamları kaçınılmaz hale gelecek. BOTAŞ’ın bu
maliyet artışını yansıtmaması durumunda BOTAŞ hesaplarına yeni zararlar ekleyecek, cari açık da olumsuz yönde etkilenecek.
Belarus, Putin’in restini gördü
Ukrayna,
Gürcistan ve
Azerbaycan’ı doğalgaz silahı ile tehdit eden Rusya’nın yeni hedefi Belarus (Beyaz Rusya) oldu. Putin en yakın müttefiklerinden biri olan ve
Almanya ile
Polonya’ya taşınan gaza da
transit ülke olarak aracılık eden Belarus’tan satın aldığı gazın fiyatını 47 dolardan 200 dolara çıkarmasını istedi. Belarus bu rakama razı olmayınca Rusya gazın fiyatını 110 dolara kadar indirdi ancak bu kez de “O zaman Gazprom, sizin ülkede gaz dağıtımı yapan şirkete yüzde 50 ortak olsun” diye diretti. Belarus ise satın aldığı gazın fiyatını ancak 80 dolara çıkarabileceğini Rusya’ya iletti.
Bu arada Belarus, Rusya’nın baskılarına karşı kendi kartlarını ortaya koydu ve “Eğer benim verebileceğim fiyatı kabul etmezsen ben de transit geçişi engellerim” dedi.
Belarus
Başbakan Yardımcısı Vladimir Semashko, “Bağımlılığımız karşılıklı. Eğer bizim ülke içinde kullanacağımız doğalgaz için bir anlaşma olmazsa, transit geçiş anlaşması da olmaz. Yılbaşına kadar yeni anlaşma yapılmazsa Gazprom’a transit hatları kullandırmayacağız” dedi.
VATAN