Türkiye'nin sayılı et üreticilerinden biri olan Zeki Murat
Akhan, et
fiyatlarındaki yükselişin nasıl durdurulacağı ile ilgili çarpıcı bir
rapor hazırladı. Akhan'ın raporuna göre
et fiyatlarında yükselişin çok sebebi var. Bu sebepler ortadan kaldırılmadıkça et fiyatlarındaki yükselişin önüne geçmek imkansız.
İŞTE AKHAN'IN RAPORUNA GÖRE ACİL YAPILMASI GEREKEN İŞLER:
Tarımda ve
hayvancılıkta iş tohum'dan başlayarak boğum'a kadarki süreçte sıcak takip isteyerek her türlü sıkıntıda müdahale edilerek anında operasyonlarla iyileştirme sağlayıp sağlıklı bir sonuca gitmesi sağlanmalıdır.
Örneğin;
Hayvancılıkta yem, hayvan,
üretim,
pazar, pazarlama, işleme, 1.
satış, 2.satış, nihai satış aşamasında tıkanan kanalı açacak uygulamalar yapmaktır.
HALKA EN UCUZ VE KALİTELİ ÜRÜN NASIL SUNULUR?
Burada amaç, muhakkak ki
halk esas alınarak en
ucuz tarım
ürünlerini güvenilir ve kaliteli olarak AB standartlarında
tüketiciye sunmaktır.
2009'un ikinci yarısından sonra, doğudaki hayvancıların devletimizin büyükleri ile bir araya gelerek her türlü sıkıntılarının
Et-Balık Kurumunun devreye girerek kamu kuruluşlarının et ihtiyacını karşılaması görevini yerine getirmesi ile hayvancılığın bütün sıkıntısının ortadan kalkacağı görüşünü dile getirmeleri ve Et- Balık Kurumunun
Ağustos 2009 da tam kapasite devre girmesi ile kilogram başı 9.25 tl olan fiyat bugün Et-Balık Kurumunun 14.50 tl'ye kadar yükseltmesine neden olmuştur. ( Not bugün itibari ile 16.00 tl 20
Nisan 2010 tarihi ile oldu )
Burada başarı besicinin olmuş ve yetişen hayvanları devamlı profesyonelliği oynayarak Et-Balık Kurumunu fiyat yükseltmeye mecbur etmişlerdir.
Et Balık Kurumunun 14.50 tl'ye et aldığını düşünürsek 11.00 tl'ye et sattığını biliyoruz.
Besici, profesyonelce malını satarken en üst fiyata satmak istemektedir.
Esnaf, tüccar ve Et Balık Kurumuda en ucuza mal almak istemektedir. Mal azlığı üretimin kısıtlı olması besicinin lehine işlemektedir. Kesilecek hayvan bulmak zorlaşmış ve besici zam peşine düşmüştür. Bu durumda, Besici ve yetiştirici nema almakta,
70 milyon
Türkiye nüfusu zarar görmekte ve zaten evine fazla et alamayan tüketici etin ne olduğunu unutmakta,Et sanayicileri, et işi ile uğraşanlar, dönerci ve lokantalar çok büyük bir oranda zarar görmekte,
Et Balık Kurumu; kilogram başı 9,25 tl ye mal alırken, bugün 14,50 tl ye mal almakta ve %57 fiyat farkı olan 5,25 tl yi fazladan ödemekte.
Başbakanımız Türkiye'nin, dünyanın 13 ncü ekonomisi olduğunu söylemiş olup, bu rakamın içinde tarım ülkesi olan ülkemizin et ihracatı sıfıra yakındır.
Anadolu da binlerle dönüm arazilerimiz ve binlerce
ahır boş durumdadır. Bu sadece
Kars ve bölgesine
ekonomik rahatlık sağlayacak diye 70 milyon Türkiye bu sıkıntıyı çekmemesi lazım.
ACİLEN İTHALATIN ÖNÜ AÇILMALIDIR
Öneri olarak,
Acilen hayvan ve
kırmızı et ithalatının önünü açılmalı,
Besici
mağdur duruma düşürülmesin deniyorsa ve şayet o zaman Et Balık Kurumu
sözleşme yaparak besicinin elindeki malı altı aylık süreçte şu anki fiyattan anlaşmalı ve ihtiyacını karşılamalı,
İhracat sadece bugüne has değil, devamlı açık olup artık ırk değişimi insanlara pahalı değil ucuz olduğu için zora sokmadan
tercih edilecektir,
İTHAL ETİN GETİRECEKLERİ
5 kg süt veren Anadolu hayvanı 25-30 kiloya çıkacak,
150 kg et zor gelebilen hayvanlar 300-350 kg gelecek,
Fiyatlar ucuzlayacak,
tüketim 10 ton ise 30 tona çıkacak,
Pastırma 50 tl değil 25 tl ye,
Sucuk 35 tl değil 15 tl'ye,
Kıyma 25 tl değil 10 tl ye düşecek,
İstihdam artacak,
Kdv ve
vergi üretilecek,
İhracat olması için zeminler araştırılacak,
Bu kadar iş sadece birkaç kişinin menfati için terk edilmemelidir. Türkiye hayvancılığı sos veriyor acil
tedbir olarak sonuna kadar ithalat yapılmalı, şahane projeler, GAP ve DAP Türkiye geneline yayılmalı bu kadar hayvan piyasaya girerse ziraat gelişecek ve ekilip biçilmeyen alan kalmayacaktır.
Kesim yapılırken de, Standard olmadan yapılan kesimlerde dürüst firmalar zarar görmekte adeta dürüstlüğüne ceza olmaktadır.
Örneklemek gerekirse;
Siz 15.00 tl'ye hayvan keserken Standard olmadığı için öbür kişi gelip 16.00 tl'ye kesiyor, orada ifade yağsız kesim zikredilmeyince piyasa otomatikmen 1.00 tl artıyor veya 16.00 TL'ye alan kendi kesim stilini ortaya koyduğu için işten anlamayan besici ve hayvancı için eline daha az para geçiyor.
Boğazlamada boğum atlayarak kelle de et gitmesi, perde etin işkembe de gitmesi, iç etinin ciğer de gitmesi, çanak ve böbreklerin (bazı bölümü ) işkembede gitmesi, kavram yağlarının yumurta üzerinde gitmesi gibi kesim standardı olmadan kesicilerin oyunlarıdır.
Et Balık Kurumu'nun besiciye sağladığı menfaat değer ölçüsü olarak değerlendirilemez. Hayvanı satmakta besici için şunlar önemlidir.
Fiyat, Fatura, Müstahsil Kesintisi, Fire, Kesim kalitesi,Adet bazı Ödeme.
Böyle bir alış verişte her şey besiciden yanadır. Bu durumda Et Balık Kurumunun kamu kurum ve kuruluşlarıyla bağlantısını bilen besicilerin iştahları kabarmakta ve adeta şımarmaktadır.
Daha evvelde söylediğim gibi Türkiye'nin hayvancılık sorunun tek çaresi sonuna kadar açık kapı ithalat ve bol üretim, ucuz pazar ucuz satıştan gelen bol tüketim, yeni üreticiler ve tüketiciler,ithalatta profesyonelleşme ve ihracattır.