Rus enerji devi
Gazprom, yılda 19 milyar metreküp doğalgaz sattığı
Türkiye'ye 'stratejik
ortaklık' önerisinde bulunuyor. Gazprom'un Sözcüsü Sergey Kupriyanov, Rus doğalgazının
Güneydoğu Avrupa ve Ortadoğu'ya taşınmasında Türkiye'yi '
transit üssü' olarak kullanmak istediklerini ifade etti.
Kupriyanov, "Alıcı-satıcı ilişkisinin yanı sıra Türkiye ile stratejik ortaklığımızı da aktif olarak görüşüyoruz. Türkiye, Rus gazının Güneydoğu Avrupa ve Ortadoğu'ya taşınması konusunda temel koridor olabilir" dedi. Gazprom'un Türkiye'de ilgilendiği diğer projeler ise LNG terminali, yeraltı doğalgaz deposu inşası ve dağıtım ihaleleri olarak sıralanıyor.
Moskova'da bir grup Türk gazeteciyi Gazprom'un merkezinde kabul eden Kupriyanov, Türkiye ile ilişkiler açısından önemli mesajlar verdi:
İki ayrı düzey: Türkiye'yle
işbirliğimizi iki ayrı düzeyde görüyoruz. Birincisi mevcut lokal projelerimiz. İkincisi ise stratejik düzey.
Almanya ve
İtalya'dan sonra üçüncü en çok doğalgaz sattığımız
ülke olan Türkiye'de doğalgaz kullanımı mevsimlere göre farklılık gösterse bile çok etkin bir kullanımı olmasından önemli.
Yeraltı deposu ve LNG terminali: Lokal projelerimiz arasında yeraltı doğalgaz depoları ve LNG terminali kurulması bulunuyor. Türkiye'de Tuz gölü altına yapılması planlanan depolarla ilgili görüşmelerimiz sürüyor. Gazprom, mevcut 25 yeraltı deposunda yaklaşık 75 milyar metreküp doğalgaz saklayabiliyor. LNG terminalini de Türkiye'de denize kıyısı olan bir
bölgede inşa etmeyi ve böylece Türkiye üzerinden küresel pazara açılmayı planlıyoruz.
Stratejik ortaklık: Türkiye ile stratejik ortaklığı aktif olarak görüşüyoruz. Türkiye, Rus gazının Güneydoğu Avrupa ve Ortadoğu'ya taşınması konusunda temel koridor olabilir. Türkiye üzerinden doğalgaz satışı için iki yol olabilir. Birincisi
Mavi Akım üzerinden satılan doğalgazın miktarının artırılması, diğeri ise Putin'in dile getirdiği gibi 2. Mavi Akım hattının inşa edilmesi. Güneydoğu Avrupa'da
Yunanistan,
Bulgaristan, İtalya ve
Macaristan; Ortadoğu'da ise
İsrail ve diğer bölge ülkeleri potansiyel alıcılar olarak görülüyor.
Süreç karmaşık: Türkiye bu projeye ilgi duyuyor ancak bunun çok karmaşık bir süreç olduğu unutulmamalı. Çünkü bu proje birden fazla ülkeyi transit olarak ve alıcı olarak doğrudan ilgilendiriyor. Türkiye ile
Rusya arasında bu konuda görüşmeler yapılacaktır. Gazprom da alıcılarla temaslarını sürdürüyor.
Dağıtımla hâlâ ilgiliyiz:
Doğalgazın tüketicilere ulaştırılması için dağıtılmasıyla da hâlâ ilgiliyiz. Dağıtımda bazı ihalelere girdik ama başarılı olamadık. İleride açılacak diğer ihalelere de katılacağız.
Almanya modeli: Gazprom olarak doğalgazın üretilmesinden tüketiciye ulaştırılmasına kadar süren her süreçte yer almak istiyoruz. Örneğin Almanya ile doğalgazın çıkarılmasından,
Baltık Denizi üzerinden taşınmasına ve Almanya'da hanelere dağıtılmasına kadar
operasyon zincirinin her halkasında işbirliği yapıyoruz. Biz uzun dönemli stratejiler sunuyoruz. Bunun da anlamı Türkiye gibi ülkelere arz güvenliği açısından eşsiz bir üstünlük getirmesidir.
'Fiyatımız herkes için arttı'
Gazprom'un Sözcüsü Sergey Kupriyanov, doğalgazın fiyatının arttığını doğrulayıp şöyle konuştu: "Türkiye için de arttı ama sadece Türkiye değil tüm Avrupa ülkelerininki arttı. Geçmişte eski
SSCB ülkelerine ucuza kullandırıyorduk ancak bu devir geride kaldı. Doğalgazın petrol fiyatlarına göre belirlenmesi küresel bir eğilim. Üretici ülkeler, piyasa değişikliklerine karşı kendi önlemlerini almak durumundalar."
Türkiye, Gazprom'un transit ülke olma önerisine sıcak ancak koşullu yaklaşıyor. Gazprom'la sadece topraklarını kullandıran ülke olarak işbirliği yapmak istemeyen Türkiye, 'üçüncü ülkelere doğalgazın Türk ve Rus şirketlerinin ortak kuracağı bir şirket aracılığıyla satılmasını, Türkiye'nin de bu süreçte etkin olmasını' istiyor. Sergey Kupriyanov, Türkiye'nin bu yaklaşımının anımsatılması üzerine ise 'Her ülke kendi çıkarına ve kârına göre kendi projesini seçecektir. Ama biz Almanya ile olduğu gibi her iki tarafın da çıkarına olacak formüller sunmaya çalışıyoruz. Türkiye'nin transit ülke rolü, kendisine ayrıca kârlar ve avantajlar sunacaktır' dedi.
Azeri projesi gerçekçi mi?
Kupriyanov,
Nabucco ile ilgili de şöyle dedi: "
Azerbaycan üzerinden gelecek doğalgazın Türkiye üzerinden Avrupa'ya taşınması projesini biz de yakından izliyoruz. Ancak bu gerçekten gerçekçi bir proje midir bilemiyorum. Nabucco'ya Azeri gazı mı
İran gazı mı akıtılacak net değil. Bu projeye gaz bulunmaması olasılığı var. Azerbaycan da hâlâ Rus doğalgazı kullanıyor."
Gazprom, yılda 548 milyar metreküp doğalgaz üretiyor. Bunun büyük bölümü yurtiçinde tüketiliyor. Yurtdışına satılan miktar ise 200 milyar metreküpü buluyor. Şirket, doğalgazın yanı sıra petrol alanında da çalışmalarını sürdürüyor.
RADİKAL