Deprem vergisi olarak bilinen Özel İletişim Vergisi, ilk olarak 1999 büyük Marmara Depremi ile alınmaya başlandı. "Geçici" dendi ancak yıl 2014 ve 15 yıldır bu vergileri ödüyoruz. Peki bu vergilerin akıbeti ne oldu? Gerçekten depremlerle ilgili mi kullanılıyor? Vatandaş bu sorunun cevabını merak ediyor.
İlk adı dayanışma vergisiydi. 2004 yılında çıkarılan kanunla hayatımızda kalıcı oldu. 2000'den beri de bu vergi geliri genel bütçenin içine atılıyor.
"Ak Parti iktidarı geldiğinde amaç o zamana kadar zaten vergiler yüksekti. Ne oldu bu vergi tam kaldırılacağı yere tamamen süreden bağımsız olarak kalıcı hale getirilmiş oldu." diyen Zaman Gazetesi Ekonomi Yazarı Yusuf Keleş, konuyla ilgili, "Yanlış olan bu zaten yetmemiş bu gelirleri tamamen bütçe içine atmışsınız. Bizim bütçe sistemimizde ademi tahsis ilkesi var bu da şu demek. Gelirleri belli bir yere tahsis edemiyorsunuz. Fonlar vardı fon uygulamaları vardı bunu çok kötü kullanıldığını gördü Türkiye. 2001 krizinden sonra fonlar kaldırıldı." ifadelerini kullandı.
Deprem vergisi cep telefonlarından alınıyor. Mesela 100 liralık bir faturanız geldi, bunun 25 lirası sadece Özel İletişim Vergisi. Sadece cep telefonlarında da değil. Hayatımızın içinde kullandığımız her türlü iletişim alanında Deprem Vergisi ödüyoruz.
Deprem vergisi genel bütçe harcamaları içinde kaybolup gittiğini söyleyen Yazarı Yusuf, "İnternet harcamalarımız üzerinden yüzde 5 kablolu televizyon üzerinden yüzde telefon konuşmalarımızın cep telefonu konuşmalarımız üzerinden yüzde 25 özel iletişim vergisi ödüyoruz. Ve bunu herkes ödüyor ve sürekli ödeniyor. Bu herkesten alınıyorsa çok büyük paralar bunlar." diye konuştu..
15 YILDA 60 MİLYAR LİRA TOPLANDI
Şimdiye kadar milyarlarca lira deprem vergisi toplandı. Bu konuda ise Keleş, "2014'e kadar yaklaşık 60 milyar civarında vergi toplanmış oldu. Peki bu verginin en azından şunun yapılması lazım yıllar itibarı ile ne kadar bu amaçla toplanan gelirlerin açıklanıp sonra da depreme yönelik alınacak tedbirlerde bunun ne kadarının kullanıldığının kamuoyuna açıklanması gerekiyor. Doğrusu da bu yani vatandaşta bunu istiyor." şeklinde açıklamalarda bulundu..
DEPREM PARALARI NEREYE GİTTİ?
Peki bu paralar şimdiye kadar gerçekten depreme karşı önlemler için harcandı mı? Yazar Yusuf Keleş bu soruya şöyle cevap verdi:
"Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de söylemişti. Yolda köprüde kullandık. Bunu bakan da söylüyor bir anlamda da itiraf etmiş oluyor. Ama depreme ilişkin biz bir şey göremiyoruz. Yani alınacak tedbirlere AFAD Koordinasyonları ile ilgili toplama alanları ile ilgili yol ve köprülerin güçlendirilmesi ile ilgili. En azından yapıldıysa bile bunun açıklanması kamuoyunun aydınlatılması gerektiğini düşünüyorum."
