Bu gelişme üzerine
hurda kağıdın
fiyatı yarı yarıya düştü. Üretici
firmalar bu kararı 'Çünkü bizim ihtiyacımız vardı' diye aldırdıklarını söylüyor.
Kağıt toplayıcıları ise buna "
Türkiye'de geçen yıl 2.3 milyon ton hurda kağıt toplandı.
İhracat bunun sadece yüzde 3'ü." diyerek
itiraz ediyor. Sokak kağıt dolaşarak kağıt toplayan binlerce kişi, mağduriyetlerini anlatmak için Ankara'da yürüyüşe hazırlanıyor.
Yüz bin kâğıt toplayıcısının ekmeğini sağladığı hurda kâğıtta
rant kavgası yaşanıyor. Haziran ayında 'Gereğinden fazla ithalat yapıyoruz.' diyen kâğıt üreticileri, hurda kâğıt toplayıcılarının ihracat yapmasına karşı çıktı ve konuyu Dış
Ticaret Müsteşarlığı'na taşıdı.
Müsteşarlık, kâğıt üreticilerinin dediğini yaptı ve ihracatın
İstanbul Sanayi Odası'na bağlı kâğıt fabrikaları izin verdiği takdirde mümkün olacağı kararına vardı.
"Bu karardan hemen sonra 103
konteynerlik hurda kâğıdı yurtdışına göndermek üzere hazırlanırken, Dış Ticaret Müsteşarlığı'nın 'beyannameleri onaylamayacağı' haberini aldım. Malları yükleyebilmek adına yalvarırcasına müsteşarlığa gittim. Bizi gün boyu oyaladılar, gün sonunda sadece 103 konteyner için özel izin verdiler.
Bundan sonra ihracat özel şartlara bağlandı dediler." diye konuşan Yüceler Kağıtçılık'ın sahibi Mehmet
Emin Yüce, şu an hem ihracatçı firmaların hem de kâğıt toplayıcılarının işinin tehlikede olduğunu söyledi.
Ayda 12 bin ton hurda kâğıt topladığını aktaran Yüce, fabrikalar şu an için atık kâğıt istemediğinden stoklarının dolduğunu, pazartesiden itibaren ancak 3.800 ton kâğıdı kabul edebileceğini söyledi. "Şu an depolarımızda
yangın çıkabilir.
Onlarca firma benim gibi." diyen Yüce, Dış Ticaret Müsteşarlığı'nın konuya hakim olamadığı için bu kararı aldığını söyledi. İhracat yasağının ardından mayıs sonunda 0,40
kuruş olan hurda kâğıdı, şu an 0,20'den satılıyor.
İşinin tehlikede olduğunu dile getiren bir diğer ihracatçı firma ise Çağdaş Geri Kazanım. Firmanın Yönetim Kurulu Üyesi ve kurucu ortağı
Süreyya Direk, "Kâğıt fabrikaları şu an 'gereğinden fazla' diye götürdüğümüz kâğıtları istemiyor.
Depolarımızda yığıyoruz. Ancak pazartesiden itibaren ben kâğıt toplayamayacağım. Çünkü depomda yer kalmadı." dedi. Direk, üretici fabrikaların bu lobiye fiyatları düşürmek için giriştiğini, bunu da başardıklarını ancak 100 binden fazla insanın ekmeğiyle oynandığını söyledi.
Fiyat indirildi, hurda daha az toplanacak
Kartonsan ve Dönkasan gibi üretici firmaların tedarikçisi Ahmet Bükrü ise Türkiye'deki kâğıt fabrikalarına hurda kâğıt yetmediği için ihracata
kota getirildiği kanaatinde.
Ancak yine üretici firmaların üye olduğu Türkiye Selüloz ve Kâğıt Sanayicileri Vakfı'nın verileri, bu görüşün çok doğru olmadığını gözler önüne seriyor. Çünkü geçen yıl toplam 73 bin ton hurda kâğıt ihracatı gerçekleşti.
Buna karşın
sokaklardan toplanan hurda kâğıt miktarı 2,5 milyon ton. Yani toplam toplanan kâğıdın yüzde 3'ü. Bükrü, bu tabloya "Öyle demeyin. Kâğıt üreticileri bu 73 bin tona bile ihtiyaç duyuyor." diye itiraz etse de üreticilerin fiyat indirimini fırsatçılık olarak niteliyor, "Bu yanlış bir şey. Bu sefer de sokak toplayıcıları kâğıt toplamayacak." diyor.
Geçen yıl 2 milyon 231 bin ton atık kâğıt toplanmıştı. Geri dönüşüm oranı yüzde 39 olarak açıklanmıştı. Bu yıl ise
Çevre ve
Orman Bakanlığı,
geri dönüşüm oranının yüzde 47,7'ye çıktığını duyurdu. Ancak ihracatçı firmalar rakamın ilk 5 aya ait olduğunu, yıl sonunda bu karar sebebiyle toplanacak kâğıdın beklenenin çok ama çok altında olacağı görüşünde.
"Kâğıt fabrikaları
ihraç edilen 75 bin tona göz dikti ama indirdikleri fiyatla toplanan hurda kâğıt miktarı 2,5 milyonu bile bulmayacak." diyen
Başkent Kağıtçılık'ın sahibi Mustafa Uygun, sadece fiyat indiriminin kâğıt üreticilerinin gerçek amacı hakkında fikir verdiğini söyledi.
Çağlayan bilmiyor, bilse herkese cevabını verecek
Yılda 150 bin ton hurda kâğıt toplayan ve 600 sokak toplayıcısı ile çalışan Yüceler Kağıtçılık'ın sahibi Mehmet Emin Yüce, Dış Ticaret Müsteşarlığı'nın kararı, tam bilgi sahibi olmadan verdiği görüşünde.
"Bu yanlış karar anında geri çekilebilir. Çünkü ortada resmi yazılı bir
kanun yok. Gümrükler 'bize getirirseniz geçersiniz' diyor. Ama Dış Ticaret Müsteşarlığı beyannameleri onaylamadığı için gümrüklere bir türlü gidemiyoruz." diyor.
Yüce, konudan henüz
Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan'ın haberi olmadığını, olduğunda ise herkese gereken cevabı vereceğini söylüyor. Başkent Kağıtçılık'ın sahibi Mustafa Uygun da aynı kanaatte.
"Çünkü biz Çin'e, Hindistan'a, İsrail'e ihracat yapıyoruz. Bu işi Avrupalılarla
rekabet ederek aldık." diyen Uygun, bu sürecin uzun sürmesi halinde iflasların kimseyi şaşırtmaması gerektiğini söyledi.
ZAMAN