Bir kamu bankasından
etiket' title='emekli haberleri'>emekli
Nejat bey, kahvehanede dün arkadaşlarından duyduğu büyük
süpermarket indiriminden yararlanmak için
mağazanın kapısından içeri girdi. Buzdolabını doldurmaya ve
fiyatlar da uygunsa kışlık erzakını tamamlamaya niyetliydi. Çünkü paraya sıkıştığı ve fiyatlar yüksek olduğu için kışlık erzakını almakta geç kalmıştı. Ancak hiçbir malın üzerinde ya da reyonda indirim olduğuna ilişkin geçmişte gördüğü üzeri çizilmiş etiketler yoktu. Kasiyere sordu: 'Kızım indirim bitti mi?'
Alt komisyondan geçti
Nebahat'in yanıtı Nejat beyi şaşırttı: Nejat amca artık, indirimlerimiz yılda iki kere olacak ve süresi de sınırlanıyor. Herhalde haberin yok. Geçen hafta
yasa çıktı ve Resmi Gazete'de yayımlanıp yürürlüğe girdi." Nejat bey bu işe çok şaşırdı ve içinden de 'Tüketiciyi koruyacağız diye indirimli
satışları durduruyorlar' diyerek evinin yolunu tuttu.
Bugüne kadar böyle bir olay yaşanmadı. Anlattıklarımız tümüyle hayali. Ancak
TBMM Sanayi Komisyonu bünyesindeki alt komisyonda kabul edilen 'Tüketicilerin Korunması Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Yasa Tasarısı önümüzdeki günlerde üzerinde hiç değişiklik olmadan TBMM Genel Kurulu'ndan geçerse benzeri durumlarla sık sık karşılaşacağız.
Çünkü
alışverişlerini indirimli dönemlerde yapan
tüketiciler artık 15 Ocak ve 15 Temmuz tarihlerini bekleyecek. Yılda oniki hafta olan indirim sınırlaması,
giyim mağazalarının yanı sıra
gıda,
deterjan gibi
ürünlerde günlük, aylık indirimler yapan marketleri ve
mobilya sektörünü de kapsayacak. TBMM Sanayi Komisyonu alt komisyon başkanı AKP'li Fatma
Şahin, haksız
rekabeti önlemek için getirilen indirim sınırlamasının kapsamına sosyete pazarlarını ve internet
kampanyalarını da kapsama almayı düşündüklerini söyledi.
Bakkalı da içine alıyor
TBMM Sanayi Komisyonu'nda oluşturulan alt komisyon, AKP'li Gülseren Topuz tarafından verilen Tüketicilerin Korunması Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Yasa Teklifi'ni değiştirerek kabul etti. AKP'li
Fatma Şahin başkanlığındaki alt komisyon, sadece giyim mağazalarıyla ilgili indirimli satışların sınırlanması yönündeki önerileri kabul etmeyerek, tüm perakende satışlarını kapsama aldı. Böylece sadece giyim mağazaları değil, market ve
bakkal dahil diğer tüm perakende mal satışları ile turizm
seyahat acentaları,
otobüs,
uçak firmaları,
oteller gibi farklı alanlarda faaliyet gösteren işyerlerinin
hizmet satışları da indirim sınırlamasına tabi olacak.
Türkiye'nin büyük perakende mağaza zincirlerinden birinin genel müdürüne göre gıda ve hızlı
tüketim ürünlerinde yılda iki kez indirimli satış tüketicinin zararına
düzenleme olacak. "Bu ürünlerde sezonluk durum yok" diyen genel müdür şöyle diyor:
"Giyimde bu olabilir. Zaten soz konusu yasal düzenlemenin yapılmasını Birleşik Markalar Derneği istedi. Ancak yukarıda belirttiğimiz mallarda bu
uygulama yapılamaz. Önümüzdeki hafta Ankara'da
Sanayi Bakanlığı'nda Alışveriş Merkezleri Derneği öncülüğünde toplantı yapılacak ve sonucunda da bakanlığın tasarıda gerekli düzeltmeleri yapacağına inanıyoruz."
Kapsam genişleyecek
Alt komisyon başkanı Fatma Şahin, kabul edilen düzenlemenin bazı ürünlerde veya ürün gruplarında günlük, haftalık, aylık indirim yapan marketleri de kapsadığını belirtti. Bu durumda bazı büyük marketlerin zaman zaman stoklarında biriken gıda maddeleri, deterjan ve alkollü içecek gibi ürünlerde indirim yapmaları mümkün olamayacak.
Amaçlarının haksız rekabeti önleyerek hem üreticiyi hem tüketiciyi korumak olduğunu ifade eden Şahin, indirim konusunun suistimal edildiğini, indirimden önce fiyatı aşırı yükselten bazı satıcıların güya yüzde 70 oranında indirim yapmış göründüğünü, oysa indirdiği fiyatın aslında indirimden önceki gerçek fiyattan yüksek olduğunu söyledi.
İndirimli satışlar dolayısıyla en çok gıda ve konfeksiyon sektöründe haksız rekabet yaşandığını, öncelikli hedeflerinin giyim, gıda ve mobilya sektörleri olduğunu kaydeden Fatma Şahin, Sanayi Bakanlığı gerek görürse uçak, otel, otobüs firmalarını da indirim sınırlaması kapsamına alabileceğini ifade etti. Şahin, üst komisyondaki görüşmeler sırasında büyük kentlerde
ucuz giysi satmak için kurulan sosyete pazarlarıyla, internet satışlarını kapsama almak için çalışma yaptıklarını bildirdi.
Tasfiyeye de sınırlama
Alt komisyonun benimsediği yasa teklifine göre, "indirimli satışa konu edilen mal veya hizmetlerin indirimli satış fiyatı, indirimden önceki fiyatı ve indirim oranı,
tarife ve fiyat listeleri" etiketlerinde gösterilecek. Mevsim değişmesi nedeniyle indirimli satışlar, kış
mevsimi bitiminde 15 Ocak-1
Mart, yaz mevsimi bitiminde ise 15 Temmuz-1
Eylül tarihleri arasında yapılabilecek.
Alt komisyon,
tasfiye dolayısıyla indirimli satışlara da sınırlama getirdi. Buna göre, tasfiye dolayısıyla indirim yapılabilmesi için faaliyetin değil,
işletmenin tasfiyesi zorunlu olacak. Yani tasfiye gerekçesiyle indirimli satış kampanyası düzenleyen işletmenin kampanya sonrası tamamen kapanması gerekecek.
Bu gerekçeyle indirim kampanyası düzenlemek isteyen bir işletme, indirimle satışa sunacağı malların envanterini ilgili odaya sunacak. Tasfiye nedeniyle indirimli satışlar iki ayla sınırlı olacak ve izin alınmasından itibaren altı ay içinde gerçekleştirilecek.
Büyükekşi: İlk fiyatı ne?
Türkiye
İhracatçılar Meclisi
Başkanvekili ve Ziylan Grup'un Genel Koordinatörü
Mehmet Büyükekşi, perakende sektörünün düzene girmesi için böyle bir kanunun çıkmasını istediklerini söyledi. Büyükekşi'ye göre, perakende sektöründe büyük bir başıbozukluk yaşanıyor. Bunun önlenmesi için gerçekçi başlangıç fiyatıyla firmaların tüketicinin karşısına çıkması gerekiyor. Büyükekşi şöyle konuşuyor:
"Hazırgiyim,
deri ve
ayakkabı sektöründe birçok firma, fiyatları etiketlerine doğru bir şekilde yansıtmıyor. Biz istiyoruz ki tüketici aldatılmasın. Bir örnek verecek olursak; A firması bir ürüne başlangıçta hiç de gerçekçi olmayan 100 YTL'lik fiyat koyuyor.
Bayram değil seyran değil bir ay sonra bu fiyat 80'e düşüyor. Bir süre sonra da 50 YTL'ye indiyor. İndirim döneminde etiket yarıya geriliyor. Eğer bu ürünün fiyatı etiketlemeden hemen sonra hızla inecekse başlangıçta doğru bir etiketleme yapılabilirdi. İstiyoruzki; yılda iki kez biri yaz dönemi biri de kış dönemi altışar haftalık indirim sezonu olsun. Bu dünyada da böyle uygulanıyor. Bu uygulamayla hem ürünlerin başlangıç fiyatları gerçekçi oluşturularak haksız rekabet önlenmiş hem de tüketici korunmuş olur. Türkiye'de başlangıç fiyatı belirlemek serbest. Herkes planını programını ona göre yapmalı."
Mehmet Büyükekşi, tarım gibi fiyatı sürekli değişen sektörlerdeyse indirimlerin farklı olması gerektiğinin altını çizdi.
10 bin YTL cezası var
İndirime sınırlama getiren yasaya uymayanlara 10 bin YTL (10 milyar lira)
para cezası verilecek. İndirimli satış sınırlamasına uymayanlara
Fransa'da 15 bin
avro, İspanya'da 3 bin avro ceza veriliyor. AB ülkeleri arasında Fransa ve İspanya'nın yanı sıra sadece
İtalya ve Yunanistan'da düzenleyici kurallar bulunuyor.
'Sektördeki başıbozukluk ortadan kalkacak' diyenlerin yanında bazı sektörlere ise kaygı hâkim. Türk halkına son yıllarda uçmayı öğreten özel
havacılık şirketleri alınan kararın tüketicinin aleyhine olacağını düşünüyor. Türkiye Havacılık Sektörü İşletmecileri Derneği Genel Sekreteri, Musa Alioğlu, "Düşük sezonda boş koltuklarla uçacağımıza biletleri ucuza satıyorduk. Bu vatandaşı etkiler" diyerek çekincesini ortaya koyuyor. Buna karşılık,
havayolu şirketleriyle girdiği rekabette geriden gelen otobüsçüler ise uygulamayı bekliyor.