Türkiye'den İngiliz ve Alman vatandaşları gayrimenkul edinebilirken, Türk cumhuriyetleri, Rusya ve Körfez ülkeleri vatandaşları, mütekabiliyet şartından dolayı ev ve ofis alamıyor. Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar'ın, konut satışlarında bu şartı kaldıracaklarını açıklaması, projelerine yabancıların da talip olduğu markalı ve nitelikli konut üreticilerini sevindirdi. Yabancı yatırımcılar Türkiye'den 2010 yılında 2,5 milyar dolar, 2009 yılında 1,9 milyar dolar ve 2006 ile 2008 arasında ise yılda 3 milyar dolarlık gayrimenkul alımı yaptı. Halihazırda dış ülke vatandaşlarına yasak bile olsa şirketlere serbest olduğu için firmalar üzerinden bu satış yapılıyor. Mütekabiliyet şartının kalkmasının doğuracağı etkiyi Zaman'a değerlendiren önde gelen inşaat firmalarının sahipleri, yabancıya konut satışının yıllık en az 10 milyar dolar olacağını söyledi. Ağaoğlu İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Ali Ağaoğlu, mütekabiliyetin kalkmasının sadece inşaat sektörü için değil, Türkiye ekonomisi için bir dönüm noktası olacağını söyledi. Ağaoğlu, "Türkiye'nin büyümeye, bunun için de kaynağa ihtiyacı var. Bunu da ya dışarıdan borçlanarak ya da yabancı yatırımcı çekerek yapacaksın. Borçlanma faizle olur, yatırımcı çekmek zor. Üçüncü bir yol var ki, yabancıya konut satarak Türkiye çok ciddi bir döviz elde edebilir. En ucuz maliyetli, en kalıcı yöntem bu. İhracat gibi bu da. Burada 1 trilyon doların üzerinde potansiyel var. Bu gerçekleştiği zaman Türkiye'de ne cari açık sorunu kalır ne de büyümesi sekteye uğrar." dedi. Yabancıların başta İstanbul'da olmak üzere şehir içindeki konut projelerine talep gösterdiklerini belirten Ali Ağaoğlu, mütekabiliyetin kalkmasının satışları tetikleyeceğini ifade etti. Ağaoğlu şunları söyledi: "Başta Körfez ülkeleri olmak üzere Arap Baharı'ndan sonra Ortadoğu ülkeleri de dev yatırımlarını Batı ülkeleri yerine Türkiye'ye yöneltme eğiliminde. Türkiye cazip, istikrarlı ve ekonomik olarak da güvenli bir liman. Şartın kalkmasıyla Türk cumhuriyetleri, Rusya ve Körfez ülkeleri vatandaşları gelecek. Azerbaycanlıya kardeş diyoruz ama evinin tapusunu alamıyordu, komediydi, bu düzeltilmiş olacak." 'KONUT SATMAK İHRACATTAN ÇOK KAZANDIRIR' Dumankaya İnşaat Yönetim Kurulu Üyesi Ali Dumankaya da, mütekabiliyetin kalkmasını 'sevindirici bir gelişme' olarak değerlendirdi. Cari açık problemi olan Türkiye'nin yıllardır dışarıdan gelecek bu kaynağı engellemesine inşaatçılar olarak hayret ettiklerini anlatan Dumankaya, "Geçmişte İspanya, İngiltere ve Fransa'nın yaptığını şimdi Türkiye yapacak. Konjonktür de buna uygun. Türk cumhuriyetleri ve Arap Baharı Türkiye'yi bölgede merkeze oturtuyor. Yılda 2,5 milyar dolarlık yabancıya gayrimenkul satışını rahatlıkla 4'e katlayıp en az 10 milyar dolar seviyesine taşır bu karar Türkiye'yi. Burada 10, 20, 30 milyar dolarlık satışlar çok kolay telaffuz edilebilecek rakamlar. Para piyasaları karışık, Türkiye güvenli liman. Bu yasayı çıkararak Türkiye bu işin kaymağını yiyebilir." diye konuştu. Yabancıya konut satışında bürokrasinin de caydırıcı olduğunu belirten Dumankaya, sektördeki derneklerden de görüş alınarak, yabancıya konut satışını canlandıracak köklü bir çözüm getirilmesini istedi. Yüzde 95'i yerli girdi ile yapılan inşaat sektörünün değil yabancıların yılda birkaç defa Türkiye'ye geliş gidişi ile turizm ve ekonominin de canlanacağını söyleyen Dumankaya, "Konut satmak ihracattan daha fazla kazandırır." dedi. İstanbul'un çok ön plana çıkacağını belirten Dumankaya, Arapların turistik olarak gezdiği Bursa ve Yalova'dan, Rusların da Karadeniz'den konut alımına yönelebileceğini ifade etti. Sinpaş GYO İcra Kurulu Başkanı Ömer Faruk Çelik, 1934 yılında çıkarılan ve o günün şartları içerisinde doğru olan mütekabiliyet kanununun değişmesinin Türkiye ekonomisi için bir milat olacağını söyledi. Türkiye'de kurumsal olarak zaten gayrimenkul satışının olduğunu belirten Çelik, değişiklikle ferdi satışların önünün açılacağını ifade etti. Çelik, "Bu değişiklikle Türkiye'nin ekonomideki makus talihi değişir. Yabancıya konut satışı 2012'den itibaren yılda en az 15-20 milyar dolara kadar çıkabilir. Yabancıya konut satışının hem ekonomiye hem turizme katkısı olur. Türk halkının elindeki gayrimenkul değerlenir." dedi. Moritanya gibi hiç konut talebi olmayan ülke vatandaşlarına yasak olmadığını belirten Çelik, "Ama Kazakistan, Azerbaycan, Körfez ülkeleri, Libyalılar gelip Türkiye'den konut alamıyor. Burada iş yapan, konut talebi olanlara satış bir milat olacak." dedi. Torunlar GYO Yönetim Kurulu Başkanı Aziz Torun: YABANCI yatırımcılara gayrimenkul satışı ile ilgili çalışmalarımızı ve portföy çeşitlendirmemiz üzerinde çalışıyoruz. Yasanın yürürlüğe girmesiyle de mevcut projelerimizdeki konut ve ofis satışlarımıza önemli katkısı olacağını düşünüyoruz. Yasanın hayata geçmesinden bir sure sonra bölgesel olarak satışlarda yüzde 10-15 arasında artış yaşanacağını öngörüyoruz. Artaş İnşat Yön. Krl. Bşk. Süleyman Çetinsaya: KONUT satışlarında yüzde 15'lik bir artış yaşanacaktır. İstanbul'da yaklaşık 30 bin civarında devam eden proje var. Yeni düzenlemein çıkmasıyla birlikte mütekabiliyet nedeniyle satş yapılamayan ülke vatandaşlarına ekstra 3-4 bin civarında konut satılabilir Yapı Yön. Krl. Bşk. Bilent Dündar: TÜRKİYE'DE yılda ortalama 400 bin konut satılıyor. Şu ana kadar izinli olan ülkeler yüzde 10'u teşkil ediyor. Yabancıya 40 bin konut satılıyordu. Şimdi ise yılda minimum 50 bin konut Arap ülkelerinden satış getirir. Yani toplamda Türkiye'de konut satış oranı 90 bini bulur. 10 milyar TL minimum yıllık gelir getirir. Yüzde 15 oranında da 216 Yapı olarak yabancıya konut satarız. Ege Yapı Yön. Krl. Bşk. İnanç Kabadayı: BAŞTA Batışehir projesi olmak üzere toplamda 200'ün üzerinde yabancıya konut satmayı hedefliyoruz. Yurtdışında irtibat büroları ve tanıtım ofisleri açmak da gündemimizde. Toplamda 10 bin rakamına ulaşılabilir. Ofis ve ticari ünite satışları da artacaktır. Özyurtlar Başkanı Tamer Özyurt: ARAP ülkelerinden çok talep alıyoruz. yabancıya satış iki kat artar. Biz yılda 2 bin konut satıyoruz, düzenlemeyle 200 yabancı müşterimiz olur. Sur Yapı Yön. Krl. Bşk. Altan Elmas: KÖRFEZ ve Arap dünyası, Türki cumhuriyetler, Rusya, İran ve Azerbaycan'dan satışa dönüşmeyen talep var. Özellikle İstanbul'da merkezi lokasyonlarda, deniz gören ve manzaralı projelere yabancı ilgisi olacaktır. İstanbul'da ilk etapta 4 bin civarında yabancıya konut satılabilir. ZAMAN-SABAH