Çalışan sayısı 50'yi geçen işyerlerinde
terör mağduru,
özürlü ve eski hükümlü istihdam edilmesini öngören "zorunlu istihdam" uygulaması, işverenlere milyon YTL'lik cezalar olarak geri dönüyor.
Bu konudaki denetim görevini Çalışma ve Sosyal
Güvenlik Bakanlığı'ndan devralan
Türkiye İş Kurumu'nun (İş-Kur), yasal zorunluluk nedeniyle son dönemde birçok büyük firmaya birkaç milyon YTL'yi aşan büyük cezalar kestiği öğrenildi. Milyon YTL'lik zorunlu istihdam cezasına uğrayan firmaların konuyu
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'a aktardığı belirtilirken en büyük cezanın "zorunlu özürlü" istihdamından geldiği öğrenildi.
Buna göre firmaların zorunlu özürlü istihdamında 22 bin kişilik açıkları bulunuyor. Bu da sadece 1 ay itibariyle 25 milyon YTL'yi aşan para cezasına denk geliyor. 2003 yılında çıkarılan İş Kanunu'na göre 50 ve daha fazla çalışanı bulunan işyerleri belirli bir oranda terör mağduru, özürlü ve eski hükümlü istihdam etmek zorunda. Bu oranlar; özürlüler için toplam istihdam rakamının yüzde 3'ünü, eski hükümlüler için yüzde 1'ini, terör mağdurları için de yüzde 1'ini kapsıyor. Bu oran, tercihe bağlı olarak özürlü ve eski hükümlüler için ise yine yüzde 1 olarak sıralanıyor. Bu durumda 50 kişilik bir işletmede, yüzde 3 oranında yani en az 2 özürlü çalıştırılması gerekiyor. Bu rakam, 500 kişilik bir işletmede ise 15 kişiye tekabül ediyor.
Terör mağdurlarında sorun yok
Yasal düzenlemelere göre işverenler zorunlu istihdam kapsamında çalıştırmakla yükümlü oldukları işçileri İş-Kur aracılığıyla sağlıyor. Ancak bu düzenlemenin terör mağduru ayağı, yeterli kadar talep olmaması nedeniyle fiilen uygulanamıyor. Yetkililer şu an itibariyle terör mağduru açıkları olduğunu belirten işyerlerinin 23-24 bin kişilik talepte bulunduğunu ama sadece 150 kadar terör mağdurunun çalışma istemiyle İş-Kur'a başvurduğunu belirtti.
Özürlü ve hükümlü cezası yaktı
Özürlü ve eski hükümlü istihdamında ise tam tersine bir durum yaşanıyor. Verilere göre en büyük sıkıntının özürlü istihdamında yaşandığı belirtiliyor. Buna göre şu ana kadar 70 bin özürlü çalışmak için başvururken firmaların da 22 bin kişilik boş özürlü kontenjanı bulunuyor. Bu kontenjanın uyarılara karşın bugüne kadar doldurulmaması nedeniyle firmalara konuyla ilgili cezalar kesilmeye başlandı. Yapılan hesaplamalara göre sadece özürlü istihdamı nedeniyle 1 ayda işyerlerine kesilmesi gereken ceza tutarı 25 milyon YTL'yi geçiyor.
Cezaların 5 yıl geriye yürütülme olanağı da var. Bu nedenle de birçok firmaya milyon YTL'yi aşan para cezaları verildiği kaydediliyor.
Konuya dair bilgi veren yetkililer, son dönemde iş dünyasının zorunlu istihdamın kaldırılmasına yönelik açıklamalarının artmasında da söz konusu cezaların etkili olduğunu belirtiyor. Hazırlanmakta olan yeni
istihdam paketiyle birlikte zorunlu istihdam düzenlemesinin kaldırılmasını isteyen işadamları, konuyu Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'a da iletti.
Zorunlu istihdamı yumuşatmak için çalışmalar sürüyor
Çalışma ve
Sosyal Güvenlik Bakanı
Murat Başesgioğlu, ağustos ayı içinde Referans'a yaptığı açıklamada; hükümlü ve özürlü istihdam edilmesini öngören "zorunlu istihdam" düzenlemesini yeni istihdam paketi kapsamında gözden geçireceklerini söylemişti. Başesgioğlu, açıklamasında paketin sonbaharda bitirilerek Meclis'e sunulacağını kaydetmişti.
İstihdam paketi kapsamında yapılan çalışmalarda "zorunlu istihdam edilmesi gereken
personel sayısının indirilmesi", "terör mağduru çalıştırma zorunluluğunun kaldırılması" ve "özürlü çalıştırılmasına dönük düzenlemelerin esnekleştirilmesi" öngörülüyor.
REFERANS GAZETESİ