İşsizlik Sigortası’na ilişkin yeni yasa tasarısında halen 350 YTL olan aylık işsizlik maaşının 600 YTL’ye çıkartılması ve maaştan yararlanmak için şartların kolaylaştırılması yer alıyor Kasasında tuttuğu 23 milyar YTL’lik nakitle Türkiye’nin en zengin kurumu haline gelen, ancak işini kaybedenlere yeterli yardımı yapmak yerine Hazine’ye kaynak aktarmakla eleştirilen İşsizlik Sigortası Fonu, yeni yılda kesenin ağzını açıyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Murat Başesgioğlu’nun talimatıyla başlatılan çalışmayla hazırlanan yasa tasarısına göre, halen 350 YTL düzeyinde olan işsizlik maaşı ödeneğine yüzde 70 zam gelecek. Böylece işini kaybeden çalışanlar evlerinde otururken, 403 YTL olan asgari ücretin 1.5 katı kadar, yani yaklaşık 600 YTL maaş alabilecek. Yeni düzenlemeyle en düşük maaş ise 258’den 329 YTL’ye çıkarılacak. SÜRE KISALIYOR Hazırlanan yeni yasayla işsizlik ödeneğinin artırılması için prime esas kazanç oranları artırılıyor. Mevcut uygulamada işsizlik maaşı ödemesi için iş akdi feshedilen kişinin son 4 aylık prime esas kazancının yüzde 50’si olarak hesaplanan tutar kullanılıyor. Böylece çalışanın maaşından ne kadar yüksek prim kesilirse kesilsin, işini kaybetmesi durumunda alacağı maaş bir asgari ücretin netini geçemiyor. Yeni taslağa göre, sigortaya tabi son 4 aylık prime esas kazançla ilgili yüzde 50’lik oran, yüzde 70’e çıkarılıyor. Bu sayede hesaplanan işsizlik ödeneği tutarının da asgari ücretin yüzde 150’sine kadar yükselmesinin yolu açılıyor. Yeni yasa tasarısına göre işsizlik sigortasından yararlanma koşulları da yumuşatılıyor. İşini kaybedenlerin maaş alabilmeleri için aranan prim ödeme gün sayısı 60 ile 90 gün arasında azaltılıyor. Buna göre, 6 ay boyunca işsizlik ödeneği almak için 600 gün yerine 510 gün prim ödenmesi yeteri olacak. 8 ay işsizlik parasına hak kazanmak için 900 gün yerine 810 gün, 10 ay işsizlik parası için de 1.080 gün yerine 1.020 gün prim ödenmesi yeterli olacak. Mevcut uygulamada sağlık hizmetlerinden yararlanmak için hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün sürekli çalışma şartı aranırken, taslakla bu koşul da kaldırılıyor. Bunun yerine, son 1 yılda 120 gün prim ödemesi yapılması yeterli sayılıyor. Böylece, işsiz kalanların sağlık hizmetlerinden yararlanması sağlanıyor. 5 yılda 752 bin kişi maaş aldı Kotrolündeki 23.1 milyar YTL’nin tamamına yakınını Hazine kağıtlarında değerlendiren İş Sigortası Fonu, halen Hazine’ye en çok borç veren kurum. Şartların zorluğu nedeniyle Fon, asli görevi olan işsizlere maaş yardımını yeterince yapamıyor. Fonu’nun devreye girdiği Mart 2002’den bu yana 837 bin 276 kişi başvuru yaptı, 752 bin 399 kişi işsizlik parası aldı. Ata: İşsizliği cazip hale getirmeden iyileştirme yaptık İŞ Kur’un yaptığı yeni düzenlemeyle, geçtiğimiz aylarda işsizlere ödenecek maaş tutarının aylık 1.000 YTL’ye kadar yükselebileceği yönünde beklentiler oluşurken, İş-Kur Genel Müdürü Namık Ata, konuyla ilgili olarak düzenlemenin amacının, “İşsizliği çok da cazip hale getirmeden, günün koşullarına göre düzenleme” olduğunu dile getirdi. Düzenleme ile işsizlerin ödenek almasını zorlaştıran ’hak ediş’ hükümlerini yumuşatmayı amaçladıklarını kaydeden Ata, “Daha fazla işsizin bu hizmetten yararlanmasına dönük düzenleme yapmak istedik” dedi. Ata, “Bunun için çok disiplinli hazırlanmış olan hak ediş koşullarında biraz esneme yapalım istedik. Bu çerçevede, öncelikle prim ödeme gün sayısını ve son 4 aylık kesintisiz çalışma koşullarını yumuşattık” diye konuştu. İşsizlik sigortası anında bağlanacak nMevcut düzenlemeye göre işini kaybedip, İşsizlik Sigortası Fonu’ndan yararlanmak için başvuru yapan sigortalı işsizler, işlemlerini yetiştirse dahi, başvurdukları ay ödeneğe hak kazanamıyor. Yeni düzenleme ile işlemleri sonuçlandırılan sigortalı işsizler, başvurdukları ay sonu itibariyle işsizlik parası almaya başlayacak. İşsizlik parası alanların bu ödeneği, yeniden işe başlamaları halinde kesiliyor. Bu kişiler, yeni bir hak sahipliği oluşmadan, tekrar işsiz kaldıklarında kalan ödeneklerini alabiliyor. Ancak, durumlarını kuruma bildirmeyenlerin ödenekleri, tekrar başlatılmamak üzere kesiliyor ve bu kişiler, tekrar işten çıkarıldıklarında kalan ödeneklerini kullanamıyor. Taslakta, tekrar işe başlayanlara İş-Kur’a bildirim için 30 günlük süre tanınıyor.