Gıda Harcamalarında yer alan Yaş, Kuru Sebze ve Meyve grubundaki ürünlerde mevsimsel özelliklerden dolayı yaşanan arz fazlalığı ve akaryakıt ürünlerine yapılan aşağı yönlü
fiyat ayarlamalarının yanı sıra
Kültür Eğitim ve Eğlence Harcamaları grubunda maç giriş ücretlerindeki azalış bu ayki enflasyonun ana belirleyicileri oldu.
Mayıs ayında Gıda Harcamaları yüzde 1,84,
Konut yüzde 0,11, Kültür Eğitim ve Eğlence yüzde 0,69 oranında azalış gösterirken,
Ulaştırma ve Haberleşme Harcamaları yüzde 0,76,
Sağlık ve Kişisel Bakım yüzde 0,61, Ev Eşyası Harcamaları yüzde 0,05 oranında arttı, diğer harcamalar grubunda ise fiyat değişimi yaşanmadı.
2009 yılı Mayıs ayında yüzde 7,74 olan yıllık perakende fiyat artış oranı, 2010 yılının aynı ayında bir önceki yıla göre artarak yüzde 10,60 oldu. Yıllık ortalama artış oranı ise son altı aydaki yükseliş trendine devam ederek Mayıs ayında yüzde 9,49'a ulaştı.
-1963 YILINDAN SONRAKİ EN DÜŞÜK AYLIK DEĞİŞİM ORANI-
Toptan fiyat hareketlerini yansıtan Toptan Eşya Fiyatları İndeksi Mayıs ayında yüzde 1,18 oranında azaldı. Bu oran Mayıs ayları itibariyle 1963 yılından sonraki en düşük aylık değişim oranı.
Gıda Maddeleri grubunda arz fazlalığından kaynaklanan fiyat azalışlarının yanı sıra
yurt içi ve yurt dışı borsalarda işlem gören Madenler ve İnşaat Malzemeleri gruplarında yer alan maddelerdeki fiyat azalışları bu ayki değişimin ana nedenlerini oluşturdu.
Mayıs ayında Gıda Maddelerinde yüzde 3,15, Madenlerde yüzde 0,86, Kimyevi Maddelerde yüzde 0,49 oranında azalış, İşlenmemiş Maddelerde yüzde 1,00, Mensucatta yüzde 0,67, Yakacak ve
Enerji Maddelerinde yüzde 0,55, İnşaat Malzemelerinde ise yüzde 0,13, oranında artış kaydedildi.
2009 yılı Mayıs ayında yüzde -1,88 oranında azalış kaydedilen yıllık toptan fiyatlar, bu yılın aynı ayında bir önceki yıla göre önemli oranda artarak yüzde 9,60, yıllık ortalama değişim oranı ise 2010 yılında başladığı yükselme eğilimine devam ederek yüzde 3,88 oldu.
''TÜRKİYE HENÜZ KRİZ ÖNCESİ SEVİYEYE DÖNEMEDİ''-
İTO'nun fiyat artışlarına ilişkin değerlendirmesinde şunlar kaydedildi:
''2010 Ocak-Mayıs döneminde küresel ekonomide ve finansal piyasalardaki toparlanma eğilimi devam etmiş ancak, euro bölgesinde
kredi piyasalarındaki sorunlar ile işsizlik oranlarının yüksek seviyelerini koruması geleceğe dönük belirsizlikleri giderememiştir. Ayrıca, gelişmiş ülkelerde uygulanan genişleyici maliye politikaları sonucu hızla artan
bütçe açıkları ve kamu borç stokları uzun vadede
faiz oranları ile talebi olumsuz yönde etkileyebileceği endişesi tüm ekonomilerde hakimiyetini korumaktadır. Bu gelişmelerin yanında
Türkiye, Doğu
Asya ülkeleri ile birlikte 2009 yılının dördüncü çeyreğinde en hızlı büyüyen ülkeler arasında yer almasına rağmen iç ve dış etkenler nedeniyle henüz
kriz öncesi seviyesine dönememiştir.
Ülkemizde 2009 yılının, son çeyrekten itibaren enerji ve emtia fiyatları ile
gıda maddelerindeki fiyat hareketlerinin yanı sıra iç talepte kısmi yaşanan canlanma ile yükselme trendine giren enflasyon, Mayıs ayında gıda ve madenler gruplarında yer alan maddelerdeki gerilemelerle toptan ve perakende fiyatlar negatif yönde eğilim göstermiştir. Özellikle dış talep koşullarının halen zayıf olması, istihdamdaki daralmanın devam etmesi ve girdi maliyetlerindeki fiyat artışlarının
tüketici fiyatlarına yansımasının sınırlı kalması, orta ve uzun vadede enflasyonun hedeflenen seviyelere ulaşmasını mümkün kılmaktadır.''
İTO
İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi (1995=100)
Mayıs 2010 A B C D
GENEL İNDEKS -0,64 6,19 10,60 9,49
GIDA HARCAMALARI -1,84 9,90 15,19 12,55
Ekmek ve Tahıllar 0,07 0,52 1,90 0,13
Et Balık ve Kümes hay 2,46 22,70 33,84 22,36
Yağlar Süt ve Süt Mam. -0,07 7,08 7,71 2,57
Yaş Kuru Sebze ve Meyva -12,64 4,02 3,69 11,04
Çeşitli Hazır Yiyecek 0,26 2,83 6,90 6,44
Tütün Alkollü ve Alk.
içki 0,00 28,16 53,62 42,81 Dışarıda Yenen
Yemek 0,00 2,21 2,59 15,35
KONUT HARCAMALARI -0,11 1,50 6,28 4,04
EV EŞYASI HARCAMALARI 0,05 10,18 25,43 27,60
GİYİM HARCAMALARI 1,93 10,06 5,03 7,13
Erkek Giyimi 1,15 5,32 6,78 12,81
Kadın Giyimi 2,00 6,84 7,53 7,12
Çocuk Giyimi 1,48 23,91 -1,53 0,82
Kumaşlar 8,82 12,31 6,00 3,93
SAĞLIK ve KİŞİSEL BAKIM 0,61 4,40 6,36 7,01 ULAŞTIRMA ve HABERLEŞME 0,76 3,51 12,08 7,85
KÜLTÜR EĞİTİM ve EĞLENCE -0,69 -1,53 -3,92 11,27
DİĞER HARCAMALAR 0,00 0,27 3,35 3,71
A: Aylık değişim.
B: Bir önceki yıl sonuna göre değişim.
C: Bir önceki yılın aynı ayına göre değişim.
D: Yıllık ortalama değişim.