Avrupa'da en pahalı otoyol inşası için kilometre başına ortalama 20 milyon Euro harcanırken, Yunanistan'da aynı mesafe otoyol için 65 milyon Euro ödeme yapılmış. 2000-2006 yılları arasında Avrupa Birliği (AB) tarafından sağlanan "3. Komite Destek Çerçevesi" adlı mali yardım paketinin nasıl değerlendirildiğine ilişkin AB raporu yayınlandı. Raporda Yunanistan, ülkenin kalkınmasına harcanan altyapı yatırımlarının maliyeti ile projelerin pahalıya bitirilmesi konusunda Avrupa'daki ülkeler arasında bir rekora imza attı. "Büyük İnşaatların Maliyeti ve Verimliliği" başlıklı rapor, Yunanistan'da yapılan altyapı çalışmalarında ülke kaynaklarının kötü kullanılarak adeta çarçur edildiğini örneklerle belgeliyor. Uluslararası krizin etkisi ve uzun yıllardan bu yana ötelenen reformlar nedeniyle tarihinin en büyük borç yükü altında ezilen ülke, AB fonları ile hibe yardım paketlerini adeta 'yollara' saçmış. AVRUPA'DA 20 YUNANİSTAN'DA 65 MİLYON EURO 2000-2006 yıllarını kapsayan ve AB'den alınan en büyük maddi destek paketini oluşturan "3. Komite Destek Çerçevesi"nde Yunanistan, 26 milyar Euro mali yardım kullandı. Aynı zaman diliminde kamu kaynaklarıyla birlikte ülkenin kalkınması ve gelişmesi için yapılan projelerin toplam maliyeti ise 51 milyar Euro'yu geçti. Raporda Yunanistan'da bitirilen ve kaynağın tüketilmesi yüzünden durma noktasına gelen altyapı çalışmalarında müteahhit, şirket ve diğer kuruluşların devletin kaynaklarını nasıl tüketme yoluna gittiklerini 'ilk defa' örnekleriyle açıklıyor. Avrupa'da en pahalı proje için devlet her bir kilometre otoyolu 20 milyon Euro'ya inşa ederken, Yunanistan'da aynı yol için 65 milyon Euro harcama yapılıyor. Yani Avrupa'da ödenen miktarın en az 2,5 katı kadar para ödeniyor. AB'de buna benzer yatırımların çoğu için kilometre başına ortalama 5 milyon Euro harcandığının altı çiziliyor. Yunanistan'da 2000'li yıllarda inşa edilen binlerce kilometre otoyol nedeniyle ülke kaynaklarının büyük oranda heba edildiği vurgulanıyor. Raporu hazırlayan yetkililere göre, kamu kaynaklarının kötü değerlendirilmesi sonucu sadece yüzde 25 ila yüzde 50'si bu tip harcamalara giden devlet bütçesindeki maliyet artmakla kalmıyor, aynı zamanda ülkenin ihtiyacı olan daha başka projelerden yoksun bırakılması ile bunların kağıt üzerinde kalmasına neden oldu. Kaynakların israfı sonucu yerine getirilemeyen 6 milyar Euro değerindeki proje, 2007-2013 yıllarını kapsayan AB'nin 4. destek paketine kaydırılmak zorunda kaldı. PROJE MALİYETLERİ GİZLENDİ Yunanistan'ı bir baştan bir başa bağlayan ve AB'nin ülkeye en büyük armağanlarından biri olarak değerlendirilen Egnatia Otobanı'nın her kilometresinin maliyeti 65 milyon Euro'ya mal oldu. Bu süreçte çoğu projenin değerlendirilmesine ilişkin kurumlar gerekli bilgileri vermekten kaçındı. Aynı zaman diliminde 173 projeden 28'i ise yarım kalan projeler oldu. Bunlar da AB'den sağlanacak 4. destek paketindeki fonlarla tamamlanacak. Rapora göre, bir projenin ise hiç hayata geçirilmediği ancak inşası için sağlanan kaynakların diğer otoyol 'açıklar'ının kapatılması için oluşturulduğu tespit edildi. Bir başka altyapı yatırımı için de değerinin çok üzerinde harcama yapıldığı belirlendi. Kifisos otoyolunun yapımı için kilometre başına 26-27 milyon Euro harcama yapılması hesaplandı. Ancak bu projenin sadece inşa maliyeti (vergi vs. gibi diğer harcamalar hariç) 36 milyon Euro'ya ulaştı. Attika otobanı da 9 milyon Euro hesaplandı, sadece inşa maliyeti yüzde 100'ü geçerek 20 milyon Euro'ya bitirildi. Diğer projelerde de hesaplamaların üzerinde küçük çaplı fazlalıklar tespit edilirken, az sayıda proje ise hesaplanan maliyetin altında bir bütçeyle tamamlandı. PROJELER ZAMANINDA BİTİRİLEMEDİ Bir diğer ilginç sonuç ise gerçek değerinin yaklaşık 3 katına bitirilen altyapı projelerinin zamanında bitirilememesi oldu. Demiryolu ağı inşa çalışmalarının yüzde 24,4'ü, otoyolun yüzde 17,8'i, tramvay ve metronun yüzde 13,2'si ve enerji yatırımlarının ise yüzde 12,6'sının bitirilmesinde gecikmeler yaşandı. (CİHAN)