Shell, Socar RWE ile ortak çalışan, petrokimya devi Petkim'in ortaklarından Erdal Aksoy'un genç veliahtları Batu Aksoy ile Banu Aksoy Tarakçıoğlu, ucuz benzinin formülünü açıkladı. İkiliye göre, devleti 2 milyar liralık zarara uğratan 10 numara yağ sorununun çözülmesi ve Petrol Yasası'nın çıkarılması ile benzin ucuzlar. İşte Bugün Gazetesi'nden Perihan Çakıroğlu'nun röportajının ilgili bölümü Akaryakıt sektöründe büyük oyunculardan birisiniz. Ne olacak şu pahalı benzinin hali? 30-40 milyar liralık bir akaryakıt dağıtım pazarından söz etmek lazım. 2009'da petrolün ortalama varili 67 dolardı. Şu anda 95 dolar. Kura bakalım. Geçen yılın ortalaması, 1.40lardaydı bugün 1.50 hatta 1.60larda. Türkiye'deki akaryakıt fiyatını etkileyen iki önemli faktör var, şayet vergileri saymaz isek. Ham petrolün fiyatı ve dolar karşısında TL'nin fiyatı. Bunlara rağmen, akaryakıt firmalarının EPDK'ya verdikleri kar marjında son 4 yılda ortalama TL'de bir artış olmamıştır. Hep aynı şeyler anlatılıyor. Ben ucuz benzinin formülünü istiyorum! Şu anda benzin 3.80 TL diyelim. Mazot da 3.30 diyelim. Bunun yaklaşık 90.3'ü vergiler ve Tüpraş'tan alınan malın maliyeti. Kalan 9.7'nin içinde neler var, ona bakalım. Ulusal petrol stoklamanın maliyeti, terminal işletmesi, istasyon yatırımları ve istasyon giderleriyle, bayi ile dağıtımcının brüt kâr marjı. Bizim net karımız yüzde 1.2leri geçmez. Düzenleme yapılırsa istasyonları satın alıp, bayi kârını ortadan kaldırır mısınız? Alırız tabii ki. Ama bu sonsuz kaynak ve zaman gerektiren bir durum. Nasıl alalım? Mevzuatsal olarak Avrupa ve ABD'den bir fark var Türkiye'de. Bu da maliyet farkı. Avrupa'da 7 gün 24 saat benzin pompasında pompacı yok. Bunun bir maliyeti var. Çözümü sordunuz, öncelikle vergiler belirli bir noktaya inmeli. 3.80lik benzin litresinin 2.80'i vergiye gidiyor. Devlet, yüksek vergiden vazgeçmiyor. Bunun dışında çare nedir? Öncelikle, çok ciddi bir "10 numara yağ" denilen büyük kaçak durumu var. Ucuza satılan 10 numara yağ, solvent ve benzeri ürünler katılarak araçlarda motorin yerine kullanılıyor. Bununla daha iyi mücadele edilirse Türkiye son 2 yılda yaklaşık 2 milyar liraya ulaşan kayıp ve kaçağı önler. Bu da bir yöntemdir. 2 milyar liralık vergiyi devlet alabilse belki benzinin litresi 2.20 lira olabilecektir. Tükettiğimiz miktarda bile Türkiye'de petrol yok. Bu kaynağımız olsaydı, yüksek fiyat düşebilirdi. Şu anda Meclis'te bekleyen bir Petrol Kanunu Tasarısı var. Bu çıkarılsa, petrol arama çalışmaları çok hızlanır. Bir türlü sıra gelemedi. Ülkede petrol yok diye mi Petrol Yasası çıkarılmıyor? Petrol, Türkiye'de var ancak çok derinlerde var. Doğu'da, Güneydoğuda, Karadeniz'de de olduğu düşünülüyor. O yüzden Karadeniz'de aramalar da yapılıyor. Çok derinde olması maliyetin yükselmesine neden oluyor. TPAO, Petrobrass, Exon-Mobil gibi şirketlerle anlaşma yaparak şu anda Karadeniz'de arıyor. Ümitli bir bekleyişteyiz, hem vatandaş hem de endüstri mensubu olarak umutluyuz. Belki Petrol Kanunu'nun çıkarılmasıyla arama faaliyetleri artırılır. Türkiye'de petrol tarihine bakıldığında, ne zaman ki kanunlar daha iyi düzenlenmiş, arama ve çıkarma faaliyetlerinde de yükselme olmuş. Bizim dernekte bunların grafikleri bulunuyor. Durum çok net olarak izleniyor. Avrupa'daki krizler, bize yansır mı? En büyük tehlike, önümüzdeki dönemde küresel petrol fiyatlarının artmasıdır. Dünyada bir toparlanma söz konusu. Ancak iki üç yıl daha sürecek. Eğer, petrol fiyatları çok yükselirse bu toparlanma ile mümkün olmaz. Petrol fiyatları, bence daha toparlanma bitmediğinden dolayı varil başına 80-100 dolar bandında kalacaktır. Şahsi görüşüm. Çünkü, fiyatın artması, ülkelerin büyümelerini güçleştiriyor. Ciddi artış, dünyayı frenlemeye sokar, ekonomik büyümeyi zorlaştırır. Elektrikli otomobil, petrolün saltanatını gelecek 10 yılda nasıl etkiler? Bana göre petrolün saltanatı 10 yıl hatta 20 yıl daha fazla sürer. Elektrikli otomobilin kitlesel olarak yollara çıkması çok zaman alır. 10 numaralı yağ meselesinde büyük rant var. Nasıl çözülür? Her yerde görüyorsunuz, litresi 2 lira civarında yağ satılıyor. Biz 3. 80 lira diyoruz, onların fiyatı çok düşük kalıyor. Demek ki bir yanlışlık var. Çözüm, kaçakçılıkla mücadelede. Yasal mevzuatın düzenlenmesi gerekiyor. 10 numaralı yağın dizele karıştırılmaması, tüketimde kullanılmaması gerekiyor. BUGÜN GAZETESİ