2010 yılı bina metrekare bedellerindeki artış pek çok yerde kiracıya da yansıyacak. Gelir Vergisi Kanunu’ndaki emsal kira bedeli uygulaması nedeniyle, yeni uygulama ev sahiplerine vergisi fahiş artan ama kirası düşük kalan yerlerde, yeni kira kontratları için pazarlık yapmanın yolunu açacak. YASA İPTAL EDİLEBİLİR Ankara Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası (ASMMMO) Başkan Yardımcısı Ahmet Akbaba, Gelir Vergisi Kanunu’nun 73. maddesine göre, gayrimenkulünü kiraya verenlerin o gayrimenkulün Emlak Vergisi değerinin yüzde 5’inin altında kira beyan edemediğini hatırlatarak, vergilerdeki artışın kira beyanlarını da yukarı çekeceğini, bunun da kimi zaman kiralarda artışa yol açabileceğini söyledi. Akbaba “Diyelim ki bir evin değeri 100 bin lira. Bundan 2 bin 600 liralık istisna düşüldüğünde 97 bin 400 liralık matrah bulunur. Bu binanın yıllık kira geliri en az 4 bin 870 lira olarak beyan edilmeli. Aylık kirası 405 liraya denk geliyor. Eğer o mülkün kirası 300 lira ise ev sahibi bunu gerekçe göstererek kiraya artış yapmaya kalkışabilir” dedi. Emlak vergisinde bu yıl değişen hesaplama yönteminde evin ya da işyerinin değerine arsa payı da ekleniyor. Böyle olunca, bazı evlerin değeri piyasa değerinin de üzerinde çıkıyor. Bu da emlak vergilerini aşırı yükseltiyor. Ahmet Akbaba vergilerdeki artışı engellemenin ancak söz konusu kanun ve yönetmeliğin iptali ile mümkün olabileceğini, tüketici derneklerinin geniş bir destek sağlaması halinde yasayı iptal ettirebileceğini savundu. KİRA KANUNU’NA DİKKAT TÜSİAV Emlak Kurulu Başkanı Salim Taşçı bu konudaki başka bir belirsizliğe dikkat çekti. Taşçı kiraların kanun gereği enflasyonun üzerinde artırılamayacağını hatırlatarak, emsal bedelden dolayı fahiş artış talep edilemeyeceğini aksi taktirde Kira Kanunu’nun da iptalinin gerekeceğini savundu. Taşçı ev sahiplerinin pazarlık yaparken piyasada çok sayıda boş daire olduğu gerçeğini unutmamasını önerdi. Arsası değerlenen yerde kira da mı yükselecek? İstanbul Şişli 19 Mayıs Caddesi’nde, net alanı 140 metrekare olan bir dairenin, emlak vergisi asgari değeri, 1 milyon 300 bin lira. Bu daireyi kiraya veren ev sahibi, yıllık kira geliri olarak en az 65 bin lira bildirmek zorunda. Bu da ayda 5 bin 500 lira kira anlamına geliyor. Bu durumda ev sahibi yeni kontrat zamanı geldiğinde, kiracısına evin kirasını bu seviyeden göstermesi gerekeceğini belirterek kiraya artış yapmasını isteyebilecek. Bu da ev sahipleri ile kiracıları karşı karşıya getirecek.