Bunların arasında
Türkçe açıklama bulunmadığı için ciddi şekilde yaralanarak hastaneye başvuranlar dahi var. sikâyetvar.com Genel Koordinatörü Ömer Deveci,
Hırvatistan,
Estonya,
Litvanya ve
Yunanistan gibi az nüfusu olan
ülke dillerinin kullanım kılavuzlarında yer aldığını belirterek, Türkçe kullanım kılavuzu bulunmayan
ürünlerin ayıplı mal sınıfına konulmasını gerektiğini söylüyor.
Yurtdışından getirilen
elektronikten otomobile kadar pek çok ürünü satan
firmalar kullanım kılavuzlarını Türkçe hazırlamıyor. Aynı kılavuzlarda 1,3 milyonluk Estoncanın yer almasına rağmen Türkçenin
ihmal edilmesi
tüketicilerin tepkisini çekiyor. Son zamanlarda Türkçe dilde anlatımı bulunmayan kılavuzlar sebebi ile birçok tüketici
mağdur oldu. Tefal
marka bir fritöz alan Fikret
Yaşar, ürün kataloğunda Türkçe kullanım kılavuzu olmadığı için zorluk çektiğini söylerken, bu konu ile ilgili onlarca şikâyet aldıklarını belirten Sikayetvar.com Genel Koordinatörü Ömer Deveci, yakın zamanda mutfak aleti satın alan iki tüketicinin Türkçe kullanım kılavuzu bulunmaması nedeni ile hastanelik olduklarını belirtti. "Yurtdışında bu konuda maddi zararlar meydana geldiğinde yüksek oranda tazminat alınabiliyor. Ülkemizde ise bunun ismi bile bulunmamakta." diyen Deveci, çözüme piyasada değil gümrüklerde denetimle ulaşılabileceğini söyledi.
Aralarında
Nikon, Singer, Toshiba'nın da bulunduğu onlarca ünlü markanın kullanma kılavuzu bulundurmadığına dair şikâyetler
sosyal paylaşım ağlarında dolaşıyor. Aldıkları ürünü kullanamadıklarını belirten tüketiciler, "Ürünlerde 2 milyonluk
Avrupa ülkelerinin bile dilleri dikkate alınıyorken Türkçe bir ifadeye rastlanmaması doğru mu?" diye soruyor. Şikâyetlerin çokluğunu
Sanayi Bakanlığı'nın en son yayınladığı faaliyet raporu da açıklıyor: 2009 yılında bakanlığa 36 bin 708 şikâyette bulunuldu. Bunların 21 bin 656'sı sonuçlandırıldı. Bu şikâyetlerin 18 bin 493'ü tüketici lehine neticelendi. 4 bin 723'ü ilgili kurum ve kuruluşlara sevk edildi. Bakanlık, 2009 yılında 74 firma hakkında
soruşturma açtı. Bunlara toplamda 64 bin 424 lira ceza kesildi. Türkçe kullanım kılavuzu bulunmayan ürünü piyasaya sunan firmalar her ürün başına 2006 yılında 156 lira ceza ödüyordu. Bu oran Ocak 2011'den itibaren 250 liraya yaklaştı.
Tüketici Hakları Merkezi Genel Müdürü Ömer Keser, özellikle
ithal edilen elektronik eşyalarda kullanma kılavuzlarının Türkçe olmadığını söylüyor. Türkçeye çevrilen kimi kılavuzların da aceleye getirildiğini, bu sebeple çok uzun ve anlaşılmayan cümlelerle karşılaşıldığını belirten Keser, "Kullanma kılavuzlarında yetkili
servis ve
iletişim numaraları da olmayabiliyor. Ayrıca tüketici hangi durumlarda yetkili servisi arayabileceğini de kılavuzdan öğrenemiyor. Bunların hepsi için tüketiciler İllerdeki sanayi ve ticaret il müdürlüklerine dilekçe ile başvurmalıdır." dedi. Yasak olmasına rağmen Türkçe kullanım kılavuzu olmayan ürünlerin satışının devam ettiğini vurgulayan
Tüketiciler Birliği Genel Başkanı
Nazım Kaya, bunda kâr fikrinin tüketiciyi geri plana itmesinin rol oynadığını hatırlatıyor. Özellikle büyük marketlerde
kampanya ile satışa sunulan ve markası pek bilinmeyen
ucuz ürünlerde böylesi sorunlarla çok karşılaşıldığını hatırlatan Kaya, "Bu durum benim başıma da geldi. Çok fonksiyonlu bir
faks cihazı aldım. Türkçe kullanma kılavuzu yoktu. Telefon açtım. 'İsteyen olursa gönderebiliyoruz' dediler. Şaşırdım." diye konuştu. Yunanistan ve Hırvatistan gibi
küçük ülkelerin diline dahi anında çevrilen kullanma kılavuzlarının Türkçeye de anında çevrilmesi gerektiğini söyledi. sikâyetvar.com Genel Koordinatörü Deveci ise Türkçe kullanım kılavuzu bulunmayan ürünlerin ayıplı mal niteliğine alınması gerektiğini söylüyor: "Uzaktan
alışverişlerde bu sorun fazlaca suistimal ediliyor. Sanal alışveriş sonrasında Türkçe kullanım kılavuzunun gönderilmediğini belirten fazlaca şikâyet alıyoruz. Elektronik cihazlar ve otomotiv sektörü şikâyetlerde başı çekiyor. Milyarlarca para vererek aldığı arabayı kullanım kılavuzunun olmamasından dolayı kullanamayan birçok kişi mevcut."
Kullanım kılavuzunda Türkçe yoksa tüketici ne yapmalı?
İllerdeki sanayi ve ticaret il müdürlüklerine ya da bakanlığa şikayet bildiriminde bulunmalı. Böylece ilgili şirket hem her ürün için 250 liraya yakın idari para cezasına çarptırılacak. Hem de Türkçe tanıtma ve kullanma kılavuzları tedarik edilerek tüketicilerimize verilmesi sağlanabilecek.
ARİF BAYRAKTAR