Petrolün yüklü olduğu gemi, rotayı Atlas Okyanusu’na çevirdi. Fas Kazablanka açıklarında demirleyen tankerle ilgili uzmanlar “Petrolün satışı zor. Satılırsa, Kuzey Irak petrolleri için kapı açılmış olacak.” değerlendirmesini yaptı.
Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi (KRG)’nin Ceyhan’dan gemiye yüklediği petrole, alıcı çıkmadı. KRG, Akdeniz piyasasına satış için BOTAŞ’ın Ceyhan tanklarında depoladığı yaklaşık 1 milyon varil petrolü, 22 Mayıs’ta United Leadership isimli gemiye yükledi. Enerji Bakanı Taner Yıldız gemideki petrolün Almanya ve İtalya’ya gittiğini açıkladı. Ancak aradan 13 gün geçmesine rağmen gemideki petrole müşteri çıkmadı. Gemi rotayı, Akdeniz’den Atlas Okyanusu’na çevirdi. Kazablanka açıklarında demirleyen gemiyle ilgili uzmanlar “Kuzey Irak petrollerini taşıyan gemideki petrolün satışı çok zor bir olay. Irak hükümetinin uyarısı var. Ama satılırsa, Kuzey Irak ham petrolleri için kapı açılmış olacak.” değerlendirmesini yaptı. Uzmanlara göre, Kuzey Irak’tan gelen petrolü Türkiye’nin alması da mümkün değil.
Zaman Gazetesi'nin haberine göre, Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi (KRG), bölgenin petrollerini dünya pazarlarına satmak için Türkiye sınırına kadar boru hattı inşa etti. Boru hattı, Türkiye sınırında Irak-Türkiye petrol boru hattına bağlandı. Ve geçen yıl sonuna doğru Kuzey petrolleri Türkiye’ye taşınmaya başlandı. Taşınan petrol BOTAŞ’ın Ceyhan’daki tanklarına depolandı. Türkiye ve Kuzey Irak Yönetimi arasında yapılan ikili görüşmelerde, Ceyhan’da biriken petrolü BOTAŞ’ın alt şirketi TEC (Turkish Energy Company) satacaktı. Ancak, Irak merkezî hükümetin uyarısı üzerine petrolün satışını doğrudan KRG üstlendi. BOTAŞ, sadece taşıma ve depolama işini üstlendi. Tanklarda depolanan 2,5 milyon varil ham petrolün yaklaşık 1 milyon varili, 22 Mayıs itibarıyla, Avrupa pazarlarına satılmak üzere gemiyle yola çıktı.
KÜÇÜK ŞİRKETLER ALABİLİR
Türkiye’den yüklenen ve 13 gündür alıcı bulamayan Kuzey Irak petrolünün satış süreci, zorlu geçecek. Sektör uzmanları konuya açıklık getirdi: “Irak, dünyanın önemli petrol üreticisi bir ülke ve Kuzey Irak petrolünün satın alınmaması için bütün petrol şirketlerini uyardı. Irak’la işi olan uluslararası şirketler, bu riske girmez ve petrolü almaz. Aksi halde, ilişkisi biter. Ancak, Irak’la işi olmayan küçük şirketler, bu petrolü alabilir. Bu sefer de, fiyatı çok düşük olur.” Aynı uzmanlar, petrol taşımanın pahalı bir iş olduğuna da vurgu yaparak “Gemi, belirlenen süre içerisinde boşaltma yapmazsa sonraki süre için ilave ücret-gecikme bedeli alır (Demuraj). Ve bu ücret çok yüksektir.” dedi.
Kuzey petrolünü Türkiye alamaz
Ceyhan’dan Almanya ve İtalya’ya satılmak üzere gemiyle yola çıkan Kuzey Irak petrollerine henüz müşteri çıkmadı. Yaklaşık 13 gündür denizde seyreden gemi, online takip sistemi verilerine göre Atlas Okyanusu Kazablanka açıklarında demirledi. Sektör uzmanları ‘Hemen sınır komşumuz Kuzey Irak’tan gelen petrolü Türkiye alabilir mi?’ sorusuna, “Çok zor bir olay. Türkiye rafine altyapısı Irak petrollerine uyumlu. Bu ülkeden de petrol alınıyor. Kuzey’den petrol alımı, merkezi hükümet için ciddi sorun oluşturur, zaten karşı çıkıyor. Ve petrol akışı durur. Rafineri şirketi bu riski almaz.” değerlendirmesini yaptı.