Adalet ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik bakanlıkları, iş mahkemelerinde görülen iş ve sosyal güvenlik hukukundan kaynaklı uyuşmazlıkların daha kısa sürede ve daha az masrafla çözümlenmesi için çalışma başlattı. Buna göre, iş akdi feshedilen işçi, dava açmayacak, il ve ilçelerde kurulacak İş ve Sosyal Güvenlik Uyuşmazlıkları Hakem Heyetine başvuracak.

Hürriyet'te yer alan habere göre hakem heyeti, iş ve sosyal güvenlik mevzuatı uygulamasından kaynaklanan sorunlara çözüm bulmak amacıyla il ve ilçe merkezlerinde oluşturulacak. Heyetin başkanlığını, mülki idare amirinin, Çalışma ve İş Kurumu il müdürlükleri ve ilçe teşkilatı personelinden görevlendireceği uzman kişi yapacak. Başkan dahil 5 asıl, 4 yedek üyeden oluşacak heyet üyelerinin görev süresi 4 yıl olacak. Baro yönetimi de heyete bir üye verecek. Heyetin yetki alanı, bulunduğu il veya bir ya da belirlenen birden fazla ilçenin mülki hudutlarıyla sınırlı olacak.

Miktar veya değeri 5 bin lirayı geçmeyen mal varlığına ilişkin uyuşmazlıklarda, hakem heyetine başvuru zorunlu olacak. Heyet, başvuruya ilişkin kararını 3 ay içinde verecek. Heyetin vereceği kararlar, tarafları bağlayacak ve ilamların icrası hükümlerine tabi olacak. Taraflar, heyetin kararlarına 2 hafta içinde İş Mahkemesi’nde itiraz edebilecek, itiraz kararın icrasını durdurmayacak. Mahkeme, duruşma yapılmasına gerek olup olmadığını takdir edecek. Gerek görülmeyen hallerde mahkeme, 2 hafta içinde kararını verecek. İtiraz üzerine mahkemenin vereceği karar kesin olacak.

Taslağa göre, sosyal güvenlik hukukundan kaynaklı uyuşmazlıkların davaya dönüşmeden SGK tarafından çözümünü sağlamak amacıyla SGK il müdürlükleri bünyesinde 5 kişiden oluşan “Hizmet Tespiti Komisyonu” kurulacak. Sigortalıların çalışıp çalışmadığının, prim ödeme gün sayısı ve prime esas çalışma sürelerinin tespiti amacıyla oluşturulacak komisyon, gerekli araştırmaları yaparak sigortalının talebinin reddine ve kabulüne karar verecek. Karar, sigortalı ve işverene tebliğ edilecek. Taraflar, 30 gün içinde iş mahkemesine başvurarak kararın iptalini isteyebilecek, bu süre içerisinde dava açılmazsa komisyon kararı kesinleşecek.

Sigortalılar komisyona başvurmadan, doğrudan yetkili mahkemeye müracaat edemeyecek. Sosyal güvenlik uyuşmazlıklarıyla ilgili dava açmadan ya da hakem heyetine başvurmadan önce SGK’ya müracaat edecek. Yapılan müracaata 60 gün içinde SGK tarafından cevap verilmezse talep reddedilmiş sayılacak. Böylece uyuşmazlıklar, yargıya taşınmadan SGK tarafından çözülecek. İlgililer haklarını daha kısa sürede alabilecek, yargının iş yükünün artması da önlenecek.