İpotekli konut
finansmanı olarak bilinen mortgage sistemiyle, ev sahibi olmak isteyenlere düşük
faiz ve uzun vade ile ödeme koşulları sunuluyor.
Mortgage'de alınacak evin bitmiş olması ve imara uygun olması şartı aranıyor. Peşin parası olmayanlar ise sistemden ev alamayacaklar.
İddialara noktayı Şener koydu
Pi
yasalarda son dönemde yaşanan türbulans sonucu faizlerin 1.5 sene önceye dönmesi ve bankaların konut
kredi faizlerini yüzde 1.00'lardan yüzde 1.30'lu seviyelere çekmesi, kira öder gibi ev sahibi olmayı öngören mortgage
yasa tasarısını da tartışmalı hale getirmişti.
Başbakan Yardımcısı
Abdüllatif Şener de, geçtiğimiz haftalarda yaptığı açıklamada sistemin mutlaka uygulamaya gireceğini söylemişti. Şener, şu ifadeleri kullanmıştı:
''Piyasalardaki durumun, yasayı olumsuz etkilemesi diye birşey sözkonusu olamaz. Çünkü mortgage yasası, çok büyük ve çok boyutlu bir yasadır. Bu, konut edindirme yasası ile finans piyasalarında önemli katkılar sağlayacaktır. Piyasaların derinleşmesi sağlanacaktır. Verilecek kredilerle ilgili, ikincil piyasalarda yeni bir finansman biçimi öngörülmektedir. Aslında yeni bir finasman biçimi, verilen kredilerin finansmanını garanti altına alıyor.''
Tasarıda yer alan maddeler
Mortgage yasa tasarısı 4 mayıs 2006'da
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda görüşülerek bazı değişikliklerle kabul edildi. Bugün Genel Kurul'da görüşülmesi beklenen tasarıda yer alan bazı maddeler şöyle:
Faiz oranının sabit belirlenmesi halinde
sözleşmede, başlangıçta belirlenen oran her iki tarafın rızası dışında değiştirilemeyecek.
Kanunun yürürlüğe girmesinden önce kredi ve finansal kiralama sözleşmesi imzalayan tüketiciler,
kanunun yayımlanmasından sonra 3 ay içinde konut finansmanı kuruluşuna başvurarak, sözleşmelerinin, bu kanun kapsamına dışında değerlendirilmesini isteyebilecek.
Kanundan önce konut finansmanı kuruluşuyla sözleşme imzalayan tüketiciler, borcunu vadesinden önce ödemesi durumunda, yüzde 2
erken ödeme ücretini ödemeyecek.
Konut finansmanı kuruluşları, tüketicilere sözleşme öncesinde kredi veya finansal kiralama işlemleriyle ilgili genel bilgiler vermek ve tüketiciye
teklif ettikleri kredi sözleşmesinin koşullarını içeren sözleşme öncesi bilgi formu vermek zorunda olacak.
Borçlunun temerrüde düşmesi halinde konut finansmanı kuruluşu, borçluya temerrüt tarihinden itibaren 5 iş günü içinde iadeli taahhütlü
posta yoluyla bildirimde bulunmakla yükümlü olacak.
Kredi kuruluşu, geri ödemelerin yapılmaması halinde kalan borcun tümünün ödenmesi talep hakkını saklı tutmuşsa bu hak, ancak birbirini izleyen en az iki ödemede temerrüde düşme halinde kullanılabilecek. Finans sağlayan kuruluşun bu hakkını kullanabilmesi için en az 1 ay süre vererek muacceliyet uyarısında bulunması gerekecek.
Kullanılan finansmanın teminatı olarak şahsi teminat verildiği hallerde, konut finansman kuruluşu asıl borçluya ve diğer teminatlara başvurmadan, kefilden borcun ödemesini isteyemeyecek.
Sözleşmelerde kredi tutarı, finansal kiralama sözleşmeleri için toplam kira bedeli, ipotek tesis edilen konuta ilişkin bilgiler, yıllık
faiz oranı, toplam borcun ana para, faiz ve diğer giderler itibariyle dağılımı, değişken faiz ödemeli olan sözleşmelerde baz alınacak
endeks gibi bilgiler yer alacak. Ayrıca, ödeme planı, istenecek teminatlar, temerrüde düşülmesi durumunda kredi sözleşmeleri için akdi faiz oranının yüzde 30 fazlasını geçmeyecek şekilde gecikme faizi ve varsa konuta ait
sigorta bilgileri gibi bilgiler de sözleşmelerde yer bulacak.