Zamların ardından akaryakıt piyasasında satışların yüzde 15 civarında düştüğünü belirten sektör temsilcileri, motorin litre fiyatının 4 YTL'yi görebileceğini ifade ediyor. Akaryakıtta yüzde 90 oranında dışa bağımlı Türkiye'de son 4 ayda ard arda gelen zamlar benzin ve motorin fiyatları uçurdu. 2007'de bir önceki yıla göre ortalama yüzde 3 artan motorin fiyatındaki yükseliş, 2008'in ilk 4 ayında yüzde 18,7'yi buldu. Petrol fiyatlarındaki artış, dünya ve Türkiye pazarında motorine yönelik artan talep, yükselen dolar kuru ve akaryakıt dağıtım şirketlerinin artan kar marjı nedeniyle da eklenince 2008'e 2.66 YTL litre fiyatıyla giren motorin, 4 ayda gördüğü yüzde 18'in üzerinde zamla 3.10 YTL'ye ulaştı. Akaryakıt sektör temsilcileri 3.10 YTL'ye ulaşan motorin fiyatının 4 YTL'yi görebileceğini söylüyor. Fiyat artışıyla birlikte ise satışlar yüzde 15-20 arasında düştü. Yükselen fiyatlar nedeniyle özellikle dizel araçların çevreye zararlı zehirli maddeler içeren "10 numara" yağa yönelmesinden endişe ediliyor. Yıl başından beri petrolde yüzde 14, dolarda ise yüzde 13 yükseliş olan Türkiye'de, motorindeki artış yüzde 18,7'yi buldu. Vergi hariç benzin ve motorin fiyatları birbirine çok yakın seyrediyor. Pompa fiyatlarındaki fark ise vergiden kaynaklanıyor. Benzinde, vergi ağırlığı Özel Tüketim Vergisi'de (ÖTV). Benzindeki yüzde 48'lik ÖTV'ye karşın, motorinde ÖTV payı yüzde 37. Buna karşın motorinde vergi ağırlığını yüzde 47'lik oranla ürün ve dağıtım üzerindeki vergiler oluşturuyor. Bir dönem ucuz akaryakıt hayaliyle dizel araçlara yönelenler ise motorinin benzine yaklaşmasıyla tedirginlik yaşıyor. 2007'de trafiğe yeni kaydedilen binek dizel araçların oranı yüzde 53'e ulaştı. 2008'in ilk üç ayında ise yine yüzde 52'lik bir payı dizel araçlar oluşturdu. Motorin-benzin arasındaki fiyatı makasının yüzde 11'e düşmesiyle, dizel araçların avantajı da azaldı. Doğuş Otomotiv Volkswagen Binek Araç Genel Müdürü Vedat Uygun dizel araçların artık yılda 50 bin kilometreden fazla yol yapan sürücüler için avantajlı olduğunu söylerken, satışlarının yüzde 70'i dizel olan Ford Otosan'ın Pazarlama Müdürü Serhan Turfan ise fiyatların dizel araç satışına küçük çaplı da olsa yansımasını beklediklerine işaret etti. Akaryakıt satışları yüzde 15 düştü Motorin başta olmak üzere akaryakıttaki yükseliş nedeniyle satışların yüzde 15-20 düştüğünü söyleyen Petrol Ürünleri İşverenleri Sendikası (PÜİS) Başkanı Muhsin Alkan, "Gelen giden araç sayısı aynı, ama hacim düşüyor. Artış vatandaşın cüzdanına dokunuyor. Eskiden aldığı deponun yüzde 30'unu, 50'sini alıyorlar" dedi. Alkan petrol ve dolardaki yükselişle motorin litre fiyatının 4 YTL'yi bulacağını söyledi. Stoklu çalışamadıklarını ve günü birlik akaryakıt aldıklarını ifade eden Alkan, "Piyasa çok kayganlaştı. Veresiyemiz var, tüccar gibi çalıştığımız insanlar var. Fiyatlar yükseliyor ama faaliyetimiz ve karımız artmıyor" dedi. Artışın vergi veya Türkiye'den kaynaklanan bir nedenden değil, dünyadaki seyre paralel olarak yaşandığını söyleyen Türkiye Akaryakıt Bayileri Petrol ve Gaz Şirketleri İşveren Sendikası (TABGİS) Başkanı Atıf Ketenci de, "Daha ekonomik, ucuz yakıt kullanabilme arayışı nedeniyle tüketici benzinden motorine yöneldi. Tıpkı tüketicinin dizel araçlara yönelmesi nedeniyle bu tür araçlarda fiyatların arttığı gibi, motorine de olan talep nedeniyle, petroldeki artış motorine biraz daha fazla yansıyor" diye konuştu. Zamların piyasada kaçak akaryakıt tehlikesini de beraberinde getirdiğine işaret eden Ketenci, "Başımızda 10 numara yağ belası da var" dedi. REFERANS