Dış piyasalardaki bozulmayla dolar 1,2595 YTL ile yaklaşık 6 ayın en yüksek düzeyine çıktı. Yurtdışı borsalardaki sert düşüşler sonrasında İMKB’de yüzde 2.1’lik kayıp yaşandı. DOLAR YAKLAŞIK 6 AYIN EN YÜKSEĞİNDE Dolar yurtiçinde ise yükseldi ve bu yıl ilk kez 1,25 düzeyini aştı. Bankalararası piyasada dolar bugün 1,2595 YTL’ye kadar çıkarak 18 Eylül’den bu yana en yüksek düzeye ulaştı. Gösterge bileşik faiz de bugün yüzde 17.76’ya çıkarak 14 Eylül’den bu yana en yüksek düzeye çıktı. BORSALARDA SERT SATIŞLAR Döviz ve faizde yükseliş görülürken, küresel hisse senedi piyasalarında da sert satışlar yaşanıyor. Amerikan kredi piyasasından üst üste gelen olumsuz haberler ve perakende şirketlerin açıkladığı satış verilerinin durgunluk endişelerini artırması, ABD borsalarına sert satış getirdi. Dow Jones Sanayi Endeksi yüzde 1.75, Nasdaq yüzde 2.30, S&P 500 yüzde 2.20 değer kaybetti. Asya borsalarında da sert satışlar oldu. Tokyo Borsası yüzde 3.27, Hong Kong Borsası yüzde 3.60, Şanghay Borsası da yüzde 1.39 geriledi. Avrupa borsalarında da kayıplar yüzde 1’in üzerinde. İMKB’DE YÜZDE 2.1’LİK KAYIP Dış piyasalardaki olumsuz hava sonrasında İMKB’de de kayıp yaşanıyor. İMKB Ulusal 100 Endeksi ilk seans sonunda 904 puan düşüşle 41 bin 618 puana geriledi. Hisse senetlerinin ortalama değer kaybı yüzde 2.13 olarak gerçekleşti. PİYASALARDA TEDİRGİNLİK DİNMİYOR ABD’de iki mortgage fonunun yaşadığı sıkıntılar, piyasalarda tedirginlik yarattı. ABD’nin resesyona gireceğine ilişkin haberlerle bütün dünyada satış eğilimi artıyor. Carlyle’ın mortgage fonu 7. kez temerrüte düşmesinin ardından iflas uyarısı aldı. Fon 37 milyon dolar temerrüde düşünce bankalar iflas uyarısında bulundu. Bear Stearns, Thornburg Mortgage Inc. için tavsiyesini ‘underperform’a çekti. İki mortgage fonunun yaşadığı sıkıntılar, piyasalarda tedirginliği artırdı. Mortgage Bankaları Birliği’nin (MBA) açıkladığı verilere göre, 2007 yılının son çeyreğinde ödeme sorunu yaşanan mortgage toplam oranının yüzde 5.82 seviyesine yükseldiği açıklandı. Son 23 yılın en yüksek düzeyine ulaşıldı. İflas işlemleri yürütülen tutsat oranları ise yüzde 2.04 düzeyine yükseldi. Mortgage piyasasında yaşanan bu sorunlar piyasalardaki dalgalanmanın sürmesine neden oluyor. ‘YILIN İKİNCİ YARISINA KADAR DALGALAR SÜRECEK’ JP Morgan Türkiye Başekonomisti Yarkın Cebeci: Bu tür dalgalanmalar bundan sonra da olacak. Piyasalardaki hareket yurtdışında finansal sistemdeki sıkıntının daha vahim olduğu endişelerinden kaynaklanıyor. Bu tür dalgalanmalarda fon ihtiyacı yüksek olan piyasalar daha fazla etkileniyor. Türkiye de bu ülkelerden biri. Bugün ABD’den gelecek tarım dışı istihdam verileri çok önemli. Pozitif bir rakam gelirse piyasalar tekrar dengeye gelir. Kurun 1,18-1,30 bandının dışına çıkacağını sanmıyorum, bir trend değişikliği olmaz. Piyasalarda ikinci yarıdan önce kayda değer bir düzelme yaşanmaz, sık sık dalgalanma yaşanacak. Dalganın boyutu için biraz daha veriye ihtiyaç var. Türkiye’nin de ev ödevini yapması lazım ama reformlar yapıldı diye bahar havası da gelmez. ‘KURDA TREND DEĞİŞİKLİĞİ OLMAZ’ Finans Invest Başekonomisti Banu Kıvcı Tokalı: Piyasalarda en kötü tablonun ilk çeyrek sonuçlarında ortaya çıkabileceği konuşuluyordu. Onun getirdiği bir rahatsızlık var. Açıklamalar yaklaştıkça piyasaların tansiyonu artıyor. Endişelerin yansıması kurda çok daha belirgin. TL’nin güçlü seyrine yönelik, riske dikkat çeken açıklamalar olunca bu tip türbülansta kurun tepkisi hızlı oluyor. Geri dönüşler de hızlı olabiliyor. Çok ciddi bir trend değişikliği görmüyoruz; orta vadede yatırımcı olumlu görüşünü koruduğu sürece ciddi bir devalüasyonun gündemde olmadığını düşünüyoruz. Yurtiçi yerleşikler 1,25’i önemli bir satış fırsatı olarak kullanıyor ve Merkez Bankası müdahalesi görevi görüyor. Hükümetin bundan sonraki tavrı konusunda endişeler artıyor. Reform tarafında ilerleme göremiyoruz; yatırımcı güveninde reformlara olan kararlılık önemli. Yurtiçi yerleşiklerin de 1,25’i satış fırsatı olması görmeye devam etmesi hükümetin kararlığına bağlı. Euro/dolar paritesinde toparlanmayla ilgili umut verici sinyal gelmiyor. ABD ekonomisinden gelecek olumlu veriler bu seyri değiştirir. Dolar uzun bir süredir değer kaybediyor, teknik açıdan düzeltme süreci gelebilir ancak bu olumlu verilerle olabilir. Dolar düştüğü için yatırımcılar daha güvenilir buldukları emtialara yöneliyor.