Türkiye'de yakıt olarak asfaltitin kullanıldığı ilk termik santral olma özelliği bulunan Şırnak Silopi Termik Santrali dikkatleri asfaltite çevirdi. Petrol orijinli bir yakıt olan ve kömüre benzeyen asfaltit, 6 bin civarındaki yüksek kalori değeriyle Şırnak ve Mardin başta olmak üzere Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde bulunuyor. Atılım Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Gülhan Özbayoğlu, Türkiye'nin asfaltit rezervinin 82 milyon ton civarında olduğunu söyledi.
Asfaltitin petrol orijinli bir katı yakıt ve yüksek ısı değerine sahip olduğunu bildiren Prof. Dr. Özbayoğlu, şu bilgileri verdi:
''Asfaltitin içerisinde kıymetli elementler var. Kadmiyum bunlardan birisi. Bunun dışında molibden, nikel ve vanadyum gibi kazanılabilir pahalı elementler de var. Bölge halkı ısınmak için evlerinde tek tek yakınca bu elementler elde edilmiyordu ama termik santral gibi merkezi bir sistem sayesinde bu elementler elde edilebilir. Küller biriktirilip daha sonra bu işlem yapılabilir. Kömürden petrol üretildiği gibi asfaltitten de petrol üretilebilir. Tabi bunun mümkün olması için büyük rezervlere ihtiyaç var.''
Asfatitin içinde yer alan kadmiyum, vanadyum ve molibdenin kullanım alanları şu şekilde:
KADMİYUM: Kadmiyum kaplamalarını elektrik, elektronik, otomotiv ve uzay sanayisinde sıklıkla görmek mümkün. Kadmiyumun en önemli kullanım alanı Ni-Cd, A-Cd ve Hg-Cd pilleri. Normal Ni-Cd pilleri günlük hayatta kullanılan elektronik cihazlarda, büyük kapasiteli olanları ise uçak ve gemilerde geniş bir tüketim alanı buluyor. Boya endüstrisinde de kullanılan element, stabilizör olarak plastik ve sentetik elyaf sanayinde, televizyon tüpleri ile nükleer reaktör kontrol sistemleri ve alaşımlarında tercih ediliyor.
VANADYUM: Vanadyum, en çok çelik endüstrisinde tüketilmekte. Otomobil endüstrisi, uzay araçları ve uçak sanayinde titanyumlu alaşımlarla birlikte kullanılan element, kıyı ötesi petrol sondajları borularının yapımında, gözlük camları ile gökdelen camlarının ultraviyole ışıklara karşı filtrasyon malzemesi olarak tercih ediliyor.
MOLİBDEN: Molibden, özel çeliklerde, pik demirlerde, nikel, kobalt ve titanyum bazlı alaşımlarda kullanılan çok yönlü bir alaşım maddesi. Molibden alaşım elementi olarak pekiştirmede, sağlamlık ve sertlik özelliği vermede, aşınmaya dayanıklı çeliklerde, döküm demirlerinde, demirsi metallerde kullanılıyor. Molibden ihtiva eden alaşımlar, paslanmaz çelik, tüp ve boru şeklindeki aletlerin yapımında, süper ısıtıcılarda, çelik rezistanslarında, petrol ürünlerinin elde edilmesinde ve kimyasal işlemlerde yaygın olarak kullanılıyor.
AA
