Durumun daha ne kadar süreceği merak edilirken İngiliz Dışişleri Bakan Yardımcısı Lord David Howell, "Olaylar sebebiyle piyasanın üstündeki baskı artar fakat 1970'lerdeki krizler tekrarlanmaz." dedi. Ortadoğu ve Kuzey Afrika'da yaşanan halk ayaklanmalarının ardından petrol fiyatlarının artış eğilimi göstermesi, piyasaları tedirgin ederken, tüketicileri rahatlatacak açıklama İngiliz Dışişleri Bakan Yardımcısı ve enerji uzmanı Lord David Howell'den geldi. Howell, petrol fiyatına ilişkin endişelerin kısa vadeli olduğunu ve 1970'lerde yaşanan petrol krizlerinin tekrarlanma ihtimalinin düşük olduğunu ifade etti. Zaman'a özel açıklamalarda bulunan Lord Howell, petrol piyasasının 70'lerde yaşanan iki krizin ardından yapısal değişimler geçirdiğini belirterek, yaşanan global durgunluğun ve kısa vadede Japonya'nın yaşadığı doğal felaketlerin petrol talebini düşürdüğüne dikkat çekti. Londra'nın enerji stratejisinin belirlenmesinde önemli bir rolü bulunan Howell, "Ortadoğu'daki karışıklık devam etse, Libya'da istikrarsızlık sürse, bunun dışında Körfez ülkelerinde yeni hadiseler meydana gelse ve bu sırada dünya ekonomisi toparlanıp petrol talebi artsa piyasanın üstündeki baskı artar fakat 1970'lerdeki krizler tekrarlanmaz." ifadelerini kullandı. Howell, 40 yıl öncesine göre dünya petrol üretiminin arttığına işaret ederek, Ortadoğu ülkeleri dışında Venezuela ve Brezilya gibi petrol üreticilerinin piyasaya girdiğini belirtti. Tecrübeli İngiliz siyasetçi, "Geçmişin aksine petrol dışında enerji kaynakları çeşitlendi. Bunun yanında yenilenebilir enerji kaynaklarında büyük gelişme sağlandı." şeklinde konuşarak, kaynak çeşitlenmesini petrol krizinin önündeki en büyük engel olarak gördüğünü belirtti. 1973 yılında Arap-İsrail Savaşı devam ederken ABD'nin İsrail ordusunu desteklemesine tepki olarak Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC), ABD'ye ve İsrail'e destek veren diğer ülkelere yönelik petrol ambargosu uygulaması üzerine dünya ekonomisi bir krizle karşılaşmış; Washington, Ortadoğu politikasında yalnız kalmıştı. İlk petrol krizinden 6 yıl sonra İran Devrimi sonrasında yeni İran yönetiminin petrol ihracatını düşürmesi, dünya piyasalarında paniğe neden olmuş, Suudi Arabistan başta olmak üzere OPEC ülkelerinin arz artırımına gitmeleri piyasaları yatıştıramamıştı. Petrol gelirleri ile ayakta kalan 'petro-rejimlerin' kazançlarını halka adil şekilde dağıtmamasının bu yönetimler için 'büyük tehlike' olduğunun altını çizen Howell, ayaklanmalar ile sarsılan bu ülkelerde muhtemel yönetim değişikliklerinin doğal kaynakların millileştirilmesine yol açmasını da ihtimal dâhilinde görmediğini söyledi. Mısır ve İran'da geçmişte petrol kaynaklarının yabancı şirketlerden alınarak devletleştirilmesine bugünkü şartların izin vermediğini belirten tecrübeli siyasi, petrol piyasasında küresel ile yerel şirketlerin yaptığı işbirliklerine dikkat çekti. "Milli şirketler, çokuluslu petrol şirketlerinin teknik kapasitesine ihtiyaç duyuyor ve işbirliği yapıyorlar. Devletlerin petrol üretiminde bu işbirliğinin payı büyük." diyen Lord Howell, bu duruma en iyi örneğin Irak'ta görüldüğünü kaydetti. ZAMAN