Uzmanlara göre, piyasalardaki asıl etki pazartesi günü görülecek. Ortadoğu ve K.Afrika'daki karışıklığın vurduğu küresel piyasalara son darbe Japonya'da yaşanan 8,9 şiddetindeki depremle geldi. Japonya'yı vuran deprem, Nikkei 225 Endeksi'nin kapanmasına kısa bir süre kala gerçekleştiği için hisse senetlerindeki kayıp yüzde 1,7'de kaldı. Ancak vadeli işlemlerde kayıp bir ara yüzde 5'e çıktı. Bu hareketin, Japon varlıklarına asıl satışın pazartesi günü gelebileceğinin işareti olduğunu belirten uzmanlar, borsada işlem gören hisselerin, depremin ve tsunaminin vurduğu bölgelerdeki fabrikalara ait olanların pazartesi günü değer kaybedeceğine dikkati çekti. Japonya Merkez Bankası (BoJ) ise depremin yol açtığı kaygıları gidermek amacıyla piyasalarda istikrarı sağlamak için her türlü çabayı sarf edeceğini bildirdi. BoJ'den yapılan açıklamada, "Finansal piyasalarda istikrarı sağlamak amacıyla elimizden geleni yapacağız." denildi. Dolar dün 83,31 yene kadar çıktıktan sonra 81,93 yene düştü. Deprem, petrol fiyatlarının da yönünü aşağı çevirdi. ABD ham petrolünün varil fiyatı bu ay ilk kez 100 doların altına geriledi. Ancak daha sonra 101,42 dolara çıktı. Londra Brent tipi ham petrolün varil fiyatı da 113,85 dolara düştü. Brent tipi petrolün fiyatı 24 Şubat'ta 119,79 dolarla 2,5 yılın en yüksek seviyesini görmüştü. Petrolün gerilemesinde, ABD ve Çin'den sonra en büyük petrol tüketicisi Japonya'daki depremin onlarca fabrikada üretimin durmasına yol açması etkili oldu. Altının onsu ise 1.422 doları görürken Avrupa borsalarında yüzde 1 civarında düşüşler yaşandı. Türkiye piyasaları etkilenmezken; İMKB yüzde 0,97 primle 63.781 puana yükseldi. DÜNYA DEVLERİ ÜRETİMİ DURDURDU Deprem sebebiyle otomobil ve elektronik fabrikaları ile petrol rafinerilerinde üretim durduruldu. Başkent Tokyo'daki Narita havaalanı dahil birkaç havaalanı ile ülkedeki bütün limanlar kapatıldı ve demiryolu ulaşımı durduruldu. Tsunaminin etkilediği Miyagi bölgesi ve civarı, birçok kimyasal ve elektronik fabrikalar dahil önemli imalat ve sanayi bölgelerine ev sahipliği yapıyor. Toyota, iki montaj fabrikası ve bir yedek parça fabrikasında, Nissan da 4 fabrikada faaliyetlerini durdurdu. Toyota Türkiye CEO'su Ali Haydar Bozkurt, Türkiye'yi etkileyecek bir durumun görünmediğini söyledi. Honda'nın Sayama, Tochigi ve Hamamatsu fabrikalarında da üretim yapılmıyor. Cosmo Oil'in Chiba bölgesinde bir petrol rafinerisinde yangın çıktı. Fuji Heavy Industries'in 10 fabrikasından 8'inde üretim durduruldu. Şirketin ayrıca, bir uçak fabrikası ile Tochigi'de elektrik enerjisi üretim tesisinde de faaliyetlere ara verildi. Sony, Fukushima'da iki ve Miyagi'de dört fabrikada üretimini durdurdu. Şirketin Miyagi'deki kimyasal üretim fabrikasının zeminini sular basarken, bin kadar çalışanı ikinci katta mahsur kaldı. Tokyo Electric Power'ın işlettiği Fukushima Daiichi'deki üç nükleer reaktör, otomatik olarak devre dışı kalırken, herhangi bir radyoaktif sızıntı olmadığı kaydedildi. Tokyo Gas da 35 binden fazla haneye gaz sevkiyatını kesti ve Kanto'da faaliyetlerini durdurdu. ZAMAN