Bugüne kadar 580 bin 538 kişi prim borçlarının yeniden yapılandırılması için Sosyal Güvenlik Kurumuna (SGK) başvurdu. Şu ana kadar yeniden yapılandırılan borç tutarı 8 milyar 378 milyon 917 bin 586 YTL olurken, SGK’nın net tahsilatı 1 milyar 145 milyon 576 bin 127 YTL’ye ulaştı. SSK ve BAĞ-KUR prim borçları bulunan işveren ve sigortalıların yeniden yapılandırmadan faydalanmak için başvurularını en geç 28 Temmuz’a kadar yapmaları gerekiyor. PRİM BORÇLARINA ÖDEME KOLAYLIĞI SSK ve BAĞ-KUR’a prim borçları bulunan işveren ve sigortalıların borçlarının yeniden yapılandırılmasını öngören “İş Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun, 26 Mayıs 2008 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmişti. Kanun uyarınca, prim borçlarının gecikme cezası ve zammının yüzde 15’ini peşin ödeyenlerin kalan ceza ve zammının yüzde 85’i affedilecek. Borçlarını peşin ödemek isteyenlerin başvuru gününü takip eden 1 ay içinde ödemeyi yapmaları gerekiyor. Borçların 12 ayda taksitle ödenmesi halinde faizin yüzde 55’i, 24 ay taksitle ödenmesi halinde ödenmesi halinde de yüzde 30’u kaldırılacak. Taksitlendirmede ödeme başvurudan bir sonraki ay başlayacak. 2006 yılında çıkarılan önceki afla borcunu taksitlendirdiği halde ödemesini yapmayanlara da yeni bir hak getirildi. Borç taksitlendirmelerini düzenli ödemediği için yapılandırma hakkını kaybedenlerin taksit hakları, 28 Temmuza kadar başvurmaları halinde yeniden canlandırılacak. HACİZLER KALKACAK Borçları nedeniyle, taşınır ve taşınmaz mallara konulan hacizler yapılan ödemeler oranında, üçüncü şahıslar nezdindeki hak ve alacaklarla ilgili hacizler ise ilk taksitin ödenmesinden sonra tümüyle kaldırılacak. Yeni düzenleme çerçevesinde BAĞ-KUR’lular sağlık hakkına kavuşabilecek. Düzenlemede, “1479 ve 2926 sayılı kanunlar kapsamındaki sigortalılar veya bunların hak sahipleri, ödeme vadesi geçmiş taksitleri ile 1.4.2006 tarihinden sonraki süreye ilişkin prim borçlarını ödemeleri ve bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten sonraki taksit ve cari ay primlerine ilişkin ödeme yükümlülüklerini yerine getirmeleri durumunda sağlık sigortasından yararlanmaya başlatılacağı” hükmü yer alıyor. Bu haklardan yararlanabilmek için düzenleme ile davalardan feragat edilmesi gerekiyor. Düzenleme, yeni borçlular ile isteğe bağlıların da prim borçlarının yeniden yapılandırılmasına imkan tanıyor. SSK’ya borçlu olanların, 2008 Mart ve önceki dönemlere ilişkin sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası, sosyal yardım zammı borçları, 31.3.2008 tarihine kadar bitirilmiş olan özel bina inşaatı ile ihale konusu işlerden SGK’da yapılan ön değerlendirme, araştırma veya tespit sonucunda yeterli işçilik bildiriminde bulunulmadığı anlaşılanların fark işçiliğine ilişkin borçları, isteğe bağlı sigortalıların 2003 Mayıs ile 2008 Mart dönemleri arasında isteğe bağlı sigortalılıklarının devam ettiği süre içindeki prim borçları, avukat-noter ve yurtdışına işçi götüren müteahhitlerin, topluluk sigortasına tabi olanların 2008 Mart ve önceki dönemlere ilişkin malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına ait prim borçları, BAĞ-KUR Kanunu ile Tarım BAĞ-KUR Kanunu gereğince, sigortalı olanların 31.3.2008 tarihine kadar olan prim ve sosyal güvenlik destek prim borçları kanunun yürürlük tarihinden itibaren 2 ay içinde müracaat edilmesi halinde peşin olarak veya 24 aylık taksitler halinde ödenebilecek. TAKSİTLERİNİ AKSATANLARA FAZLA ÖDEME Borçlular, borç türü bazında taksitlendirilmiş borçlarıyla ilgili ödeme yükümlülüklerini bir takvim yılında üç defadan fazla yerine getirmemeleri veya eksik yerine getirmeleri ya da bir takvim yılında üç defaya kadar ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarını en geç son taksiti izleyen ayın sonuna kadar gecikilen her ay için devlet iç borçlanma senetlerinin aylık ortalama faiz oranına 1 puan eklenmek suretiyle bulunacak faiz oranının bileşik bazda uygulanması sonucunda hesaplanacak faiz miktarı ile birlikte ödememeleri halinde taksitlendirme haklarını kaybedecek. Taksitlendirme öncesi duruma dönülerek ödedikleri taksit tutarları sosyal güvenlik mevzuatının ilgili hükümlerine göre borçlarına mahsup edilecek. Bu arada, prim affından önce tahsil edilmiş gecikme cezası ve gecikme zammı, yanlış veya yersiz alınan tutarlar hariç iade ve mahsup edilmeyecek. PEŞİN ÖDEMEYE GEÇİLEBİLECEK 5458 sayılı Kanun gereğince borçlarını zamanında ödeyenler ile en başta açıklandığı üzere 5458’e göre yapılandırmaları bozulmuş olanlar da peşin ödeme seçeneğini tercih edebilecek. Bu durumda, daha önce 5458’e göre yapılmış olan tecil ve taksitlendirme veya yapılandırma işlemleri bozulacak. Bu kişilerin ödemiş olduğu tutarlar, sosyal güvenlik mevzuatının ilgili hükümlerine göre mahsup edildikten sonra belirlenen borçlarını peşin veya taksitle ödeyebilecek. Böylece daha önce borcunu yapılandırdığı halde ödemeyenler yeni imkandan yararlanacak. Halen SSK’da kayıtlı 1 milyon 118 bin iş yerinden 615 bininin, BAĞ-KUR’da kayıtlı 3 milyon 368 bin iş yerinin de 1 milyon 425 bininin kuruma prim borcu bulunuyor. SGK’nın bu işveren ve sigortalılardan toplam 26 milyar YTL prim alacağı var. Bu nedenle yeniden yapılandırmanın SGK yönetimince çok önemsendiği belirtiliyor. AA