Yeterli yağış alamayan toprakta yetiştirilen
ürünlerin kalitesi düştü. Olgunlaşma sürecini tamamlayamayan
meyve ve
sebzenin tadı bozuldu. Özellikle
karpuz, kavun ve domateste görülen tat bozukluğu, ürünlerin piyasa değerinin düşmesine yol açıyor.
Fiyatların yükselmesinde ise rekolte kaybının büyük rol oynadığı belirtiliyor. Yaz aylarında düşmesi beklenen
meyve sebze fiyatları,
tarla ürünlerinin talebi karşılayamaması sonucu yüzde 20 arttı. Haziran ayında tarlada 40 kuruşa satılan domatesin toptan fiyatı şu anda 70 kuruştan işlem görüyor. Meyve
sebze fiyatlarının bu yıl yüksek seyredeceğini belirten
sektör temsilcileri, sıcaklığın ürünlerin tadının değişmesine yol açtığını söylüyor.
Adana Çiftçiler Birliği Başkanı Cumali Doğru, "Karpuz-kavun çıktı. Ama tadı yok." dedi.
Karaman Ziraat Odası Başkanı Ercüment Yılmaz da
erken olgunlaşmaya bağlı olarak meyvenin aromasında değişiklik olduğunu söyledi.
Küresel ısınmanın etkisiyle aşırı derecede ısınan hava sıcaklıkları, tarımsal
üretim için tehdit oluşturmaya devam ediyor. Başkan Doğru, bu yıl karpuzun sıcaklığın etkisiyle normal zamanından 15 gün önce yetiştiğini ifade etti. Son zamanlarda 'yediğimiz karpuzdan tat alamıyoruz' şikâyetlerinin artmaya başladığına işaret eden Doğru, gelinen noktayı, "
Kuraklık nedeniyle bitkinin kökü kuruyor. Topraktan yeterli besini alamıyor. Dolayısıyla ürün gerçek tadında gelişemiyor." cümleleriyle özetledi. Sebze-
meyve fiyatlarındaki yüksekliğin çiftçiye yansımadığını öne süren Doğru, Türkiye'yi yaş sebze ve meyve cenneti olarak tanımlıyor. Doğru'nun verdiği bilgilere göre üretici ile
tüketici fiyatları arasında 10 misli fark bulunuyor. Karaman Ziraat Odası Başkanı Yılmaz da kuraklık sebebiyle yeterli sulama yapamadıklarını aktardı. Bu sene beklenen rekolte ve kaliteye ulaşmanın zor olduğunu kaydeden Yılmaz, "Karaman bölgesinde bir ay boyunca sıcak
poyraz esti. Bu, meyve-sebzede hastalığa neden olurken, olgunlaşma süresini de değiştirdi. Elmada
renk oluşumu başladı. Normalde renk oluşumunun olmaması gerekirdi. Bu durum erken olgunlaşma ve kalite bozulmasına sebebiyet veriyor. Ayrıca sulama sıkıntısı had safhada. Şu anda sulamayı yarı yarıya azalttık." şeklinde konuştu. Tadı değişen ürünlerin tüketici tarafından talep görmediğinden dolayı ciddi zararların başladığını dile getirdi.
Manisa Ziraat Odası Başkanı Nuri Sorman ise rekolte kaybının su bulamayan üreticilerde daha fazla olacağına dikkat çekti. Kuraklıktan dolayı
üzüm,
pamuk, mısır ve domateste bozulmaların başladığına işaret etti. Sıcaklığın etkisiyle suyu çekilen meyve sebzenin vitamin değerlerinin azaldığını vurgulayan Gıda Mühendisi Alev Sadıç, "Ürün açık havadaki oksijeni alıyor. Bu da protein ve vitaminlerini parçalıyor. O yüzden aromasında değişiklik oluyor. Ürün aşırı sıcakta yoğun su kaybediyor. Topraktaki mineraller aşırı sıcaklıktan dolayı kayboluyor. Dolayısıyla bitki topraktan yeterli besini alamıyor." dedi.
Fiyatlar yüzde 15 arttı
Türkiye'nin en büyük üretici hallerinden biri olan
Antalya Toptancı Hali'ne ürün girişi yüzde 10 civarında azaldı. Hal yetkilileri, haziran ayından bu yana meyve-sebze fiyatlarının ortalama yüzde 20 oranında artış gösterdiğini belirtiyor.
Kavun ve karpuzun gerçek tadında olmadığına yönelik şikâyetlerin de geldiğini aktaran yetkililerin verdiği bilgilere göre, meyve fiyatları geçen yıla göre yüzde 15 zamlı. Geçen yıl 1,2 yeni liraya satılan
şeftali, bu sene 2 yeni lira. Sırık fasulyenin fiyatı hazirandan bu yana yüzde 500 arttı. Meyve-sebze fiyatlarında düşüş beklemediklerini ifade eden yetkililer, şöyle konuştu: "
Domates erken bitti. Yayla domatesi de istenilen miktarda yok bilgileri alıyoruz.
Tokat ve Bilecik'ten iyi haberler gelmiyor. Meyvelerde de geçen seneye göre bir azlık söz konusu. Bu sene kalite oranı da düşük.
İhracatçılar 'kaliteli şeftali bulamıyoruz' diyor. Üretici ise döllenme zamanından itibaren sıkıntı var diyor."
ZAMAN