Rapora göre,
Türkiye bilinçli olarak kandırıldı. Fazla istekli davranılarak
anlaşma sürecinde konumu zayıflatıldı.
Bakü-Tiflis-
Ceyhan (BTC) projesinde Türkiye’nin nasıl zarara uğratıldığı
Cumhurbaşkanlığı Devlet Denetleme Kurulu’nun (DDK) 2006’da hazırladığı
raporda da ortaya kondu. BUGÜN’ün ortaya çıkardığı zarar, enerji bürokrasisinin attığı adımların çok iyi izlenmesi gerektiğini de gösterdi. BTC ile ilgili bu sürecin, BOTAŞ’ın ticari sırlarını ortaya çıkaracağı gerekçesiyle yayınlanmayan 2006 tarihli DDK raporunda da önemli oranda irdelendiği ve Türkiye’ye
hile yapıldığının bu raporla tespit edildiği anlaşıldı. DDK müfettişleri, Türkiye’nin bilinçli bir kandırmacanın kurbanı olduğunu vurguladılar.
BELGELER HAYALİ
Zararın temel sebebi olan pompa istasyonlarında kullanılacak
yakıtın petrolden doğalgaza çevrilmesinde hayali belgelerin ve taahhütlerin varmış gibi göründüğünü ortaya çıkaran raporda, doğalgaz
fiyatının 157 dolar olduğu bir dönemde 100 dolarlık fiyat raporu hazırlatıldığı,
Botaş’ın hiçbir taahhüdü yokken pompa istasyonlarına 100 dolardan gaz vereceğini garanti ettiği yalanının kullanıldığı yer aldı.
Müfettişler, Botaş’ın bu konudaki tek yazısının, istasyonlarda kullanılacak gazı sınır fiyatına 10 dolar ekleyerek verme taahhüdünü içerdiğini belirttiler. Üstelik tespite göre pompa istasyonlarına doğalgaz getirmek için inşa edilen yeni doğalgaz hatlarının
maliyeti de Türkiye’ye ödetildi.
İlk hazırlanan fizibilite raporunda yakıtın petrol olması benimsenirken, bu rapordan bir yıl sonra ILF isimli bir firmaya yakıtın doğalgaz olması gerektiğine dair rapor hazırlatıldığını tespit eden DDK, “
Petrol şirketlerinin petrol yakan sürücülere karşı itirazının, aradan geçen günlerde petrol fiyatlarındaki yükselme nedeniyle, pompalara yakıt olarak 18 dolar/varil fiyatla petrol temin etme yükümlülüğünden kurtulma isteğinden kaynaklandığı anlaşılmaktadır” değerlendirmesine yer verdi.
1.1 MİLYAR $’LIK MALİYET
Yakıt değişikliği kararının Türkiye’ye maliyetinin 1.1 milyar doları aşacağı belirtilen raporda,
Azerbaycan ve
Gürcistan’da hattın sahibi konsorsiyumun işlettiği bölümlerde pompalarda ikili yakıt kullanılırken, Türkiye’de tek yakıt olarak doğalgaz sisteminin dayatıldığı belirtildi. Raporda, “Bu seçimin BOTAŞ için büyük zararlar yarattığı görülmektedir” denildi.
DDK, BTC’yle ilgili yargısını raporuna şöyle yansıttı: “Türkiye’nin bu projeye karşı fazla istekli davranması, anlaşmalar sürecinde konumunu zayıflattı.”
Fırat GAZEL - BUGÜN