Türkiye aleyhine açtıkları 10,1 milyar dolarlık
Libananco davasını kaybeden
Uzanlar'ın, ÇEAŞ ve Kepez'e el konulmasını engellemek için devlet yönetimine
baskı yaptıkları ortaya çıktı. Dönemin
EPDK Başkanı Yusuf
Günay,
Kemal Uzan'ın Baş
bakan Bülent Ecevit ile görüştüğünü belirterek, "Bana da
Enerji Bakanı Yıldız'a söylediği gibi
genç birisi olarak bundan zarar göreceğimi ifade etti" dedi.
Türkiye,
Uzanlar'ın Uluslararası Tahkim Mahkemesi'ne açtığı 10,1 milyar dolarlık Libananco davasını kazandı. Uzanlar'ın ÇEAŞ ve Kepez
Elektrik'e el koyma kararını veren dönemin
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) Başkanı Yusuf Günay, 'el koyma sürecini' durdurmak için Kemal Uzan'ın, grubundan bir medya yöneticisini alıp dönemin başbakanı Bülent Ecevit ve Enerji Üst
Kurulu'na geldiğini söyledi. Günay, kendileriyle görüşmesinde Uzan'ın, "Tankımız tüfeğimiz yok ama bizim medyamız var" diyerek tehdit ettiğini söyledi.
Enerji Bakanlığı, EPDK'nın talebi üzerine
özelleştirme yükümlülüklerini yerine getirmediği gerekçesiyle Uzanlar'ın çalıştırdığı ÇEAŞ ve Kepez Elektrik şirketlerinin imtiyazını iptal etmişti. Karar üzerine Uzanlar yargıya giderken, ilk dönemler
baba Kemal Uzan süreci takip etmiş, sonraki süreçte oğul
Cem Uzan öne çıkmaya başlamıştı. Süreci anlatan dönemin EPDK Başkanı Günay, AB'ye üyelik sürecinde Türkiye'nin taahhütlerinden birisinin de enerji piyasasının serbestleşmesi, piyasanın düzenlenmesi ve denetlenmesi amacıyla özerk bir kurumun kurulması olduğuna işaret etti.
Günay, şu bilgileri verdi: "Bu çerçevede 2000 yılında Elektrik Piyasası Kanunu Tasarısı hazırlandı. Tasarının geçici maddesine de ÇEAŞ ve Kepez gibi şirketlerin iletim haklarını kamuya devretmeleri, dağıtım ve
üretim haklarından da sadece bir tanesini yapmaları öngörülmekteydi. Tasarının Bakanlar Kurulu'nda imzası aşamasında Kemal Uzan, dönemin başbakanı Bülent Ecevit'ten randevu alarak geçici maddenin kazanılmış hakların ihlali niteliğinde olduğunu belirterek
kanun tasarısından çıkarılmamasını talep etti.
Başbakan tarafından bu görüşmeye kanunlar ve kararnameler genel müdürü olarak ben de davet edilmiştim. Tasarı
Şubat 2001'de bu haliyle TBMM'den geçerek
Mart 2001'de Resmî Gazete'de yayımlandı." Görüşmede kendisinin,
düzenlemenin aynı şekilde çıkarılması şeklinde görüş bildirdiğini vurgulayan Günay, kanundan sonra hızla ikincil mevzuat çalışmalarına başladıklarını söyledi.
Yönetmelik 25
Kasım 2002'de kurul tarafından kabul edildi ve 28 Kasım 2002 tarihli Resmî Gazete'de yayımlandı. Yönetmeliğe göre Uzan Grubu'nun ÇEAŞ ve Kepez şirketlerine ait iletim görevlerini TEİAŞ'a devretmeleri, üretim ve dağıtım görevlerinden sadece birini seçmeleri gerekiyordu. Aksi halde, imtiyaz sözleşmesi hükümlerinin ihlal edilmiş sayılacağı ve bunun sonucunda da sözleşmenin feshedilerek söz konusu şirketlerdeki devlete ait enerji tesislerinin geri alınacağı hükme bağlanıyordu.
Yusuf Günay, EPDK'nın elektrik iletim ve dağıtımını ayrıştıran yönetmeliği yayımlamasından kısa süre sonra Kemal Uzan ve kendi grubuna ait bir medya yöneticisinin Ankara'ya ziyarete geldiğini kaydetti. Günay, şöyle konuştu: "Bana, geçmişte bütün hükümetlerin uğraştığını ancak hiçbirinin başarılı olamadığını, Sayın
Enerji Bakanı Taner Yıldız'a da söylediği gibi genç ve tecrübesiz birisi olarak bundan zarar göreceğimi, kendilerinin devlette olduğu gibi top ve tüfeklerinin olmadığını ancak onlar kadar etkili basın silahının olduğu ve yönetmeliğin yürürlükten kaldırılması gerektiğini ifade etmiştir."
Günay, Uzan'a geçmiş hükümetler yapmamış olsa da kanun ve yönetmelikleri uygulamak zorunda oldukları hatırlatması yaparak, geri adımın söz konusu olmadığını ilettiğini kaydetti. Enerji Bakanlığı'nın ÇEAŞ ve Kepez'in imtiyazının iptal edilmesinin ABD'lileri tedirgin ettiğini vurgulayan Yusuf Günay, karar üzerine
New York Barosu'na kayıtlı iki avukatın kendisini ziyarete geldiğini söyledi. Günay, "Türkiye'de daha önce Uzanlar gibi güçlü gruplara yasal müeyyide uygulanmazdı. Acaba burada bir muvazaalı işlem yapılarak Motorola'nın Uzan Grubu'ndan milyarlarca dolarlık alacağının engellenmesi mi amaçlanıyor? diye sordular. Ben de Türkiye'nin artık bir 3. dünya ülkesi olmadığını, kuralların herkese eşit olarak uygulanıyor olduğunu izah ettim" şeklinde konuştu.
Eski EPDK Başkanı, ÇEAŞ ve Kepez'e el konulması olayında yaşanan siyasi süreç hakkında da bilgi verdi. Karar aldıkları dönemde başbakanın
Abdullah Gül olduğunu ifade eden Günay, konu aktarıldığında Gül'ün, 'kanunsuz hiçbir şeye müsaade edilmeyeceğini ve alınan kararın derhal uygulanması gerektiğini' söylediğini kaydetti. Bunun için Enerji Bakanlığı'na
telefon ettiğini vurgulayan Günay, süreç tamamlanmadan Gül'ün başbakanlıktan ayrıldığını ve sürecin
Tayyip Erdoğan tarafından sürdürüldüğünü kaydetti. Günay, şu bilgileri verdi: "Sayın Erdoğan göreve başladığında kendilerini ilk ziyaret ettiğimde konuyu bir not halinde arz ettim. Kendisi de kanunsuzluğa göz yummayacaklarını belirterek, imtiyaz sözleşmesinin feshedilmesini Enerji Bakanlığı'na bildirdi."
Uzanlar'la ilgili kitap yazacak
Eski EPDK Başkanı Yusuf Günay, ÇEAŞ ve Kepez'in imtiyazının iptal edilmesiyle ilgili kitap yazmaya hazırlanıyor. Günay, kitapla ilgili önemli bir konuya dikkat çekti: "Yazacağım kitapta açıklayacağım nedenlerle 25 Kasım 2001 tarihinde aldığımız karar 13 Haziran 2001 tarihinde uygulanabilmiştir. Maalesef bu süreç içerisinde İmarbank ve Adabank'ın içi boşaltılmıştır."
Bu arada ÇEAŞ ve Kepez'e el konulmasının ardından Uzanlar'ın kendisi aleyhine 300 milyon dolarlık
tazminat davası açtığını kaydetti. Davanın açıldığını
Anadolu Ajansı'ndan öğrendiğini söyleyen Günay, "19 Kasım 2007'de görev süremin dolduğu gün ajansın geçtiği bir haberde Uzan Grubu'nun New York
Ticaret Mahkemesi'nde şahsıma karşı 300 milyon dolarlık tazminat davası açtığı belirtilmişti. Ancak o günden bu yana tarafıma herhangi bir tebligat gelmedi." dedi.
ZAMAN