Yaklaşık 1 milyon cep telefonunun konuşmaya kapatılması bekleniyor. Telefonu kapatılan veya kapatılacak kişilerin faturaları ile bayi veya garanti belgesinde belirtilen ithalatçıya başvurması gerekiyor. Telekomünikasyon Kurumu (TK) yetkilileri, faturası ve garanti belgesi bulunan klonlanmış IMEI numarasına sahip cep telefonlarının ithalatçı veya bayiden yenisi ile değiştirilmesi gerektiğine dikkat çektiler. Telekomünikasyon Kurumu yetkililerinin verdiği bilgiye göre, cep telefonlarında kapatma işlemi 12 Temmuz 2005'te yürürlüğe giren yasa ile başlatılan operasyonların devamı. 'KAYITLI DÜZENE GEÇİLİYOR' Mobil İletişim Sistemleri ve Araçları İşadamları Derneği (MOBİSAD) Genel Başkanı Murat Dursun, yaptığı değerlendirmede, 12 Temmuz 2005'te yürürlüğe giren 5392 sayılı yasa ile kayıtlı düzene geçilmesinin sağlandığını söyledi. 5 - 13 Aralık 2005 tarihlerinden sonra kayıt operasyonundan yararlanmayan ya da yasanın yayınlandığı tarihten sonra kaçak olarak getirilen cep telefonlarının şu anda kapatıldığını belirten Dursun, şunları söyledi:"Kapatma işlemine konu olan kayıtdışı cep telefonları iki grupta toplanıyor. Birincisi gerçek IMEI numarasına sahip kayıtdışı cep telefonlar, ikincisi ise klonlu IMEI numarasına sahip telefonlar ile sanal IMEI numarasına sahip cep telefonları." KLONLAMA NASIL YAPILIYOR? Klonlanan cep telefonları iki grupta toplanıyor: Gerçek IMEI numarası kopyalanan ve sanal IMEI numaralı telefonlar. Gerçek IMEI numarasının kopyalanması şu şekilde yapılıyor: Yasal yollarla getirilmiş bir cep telefonunun IMEI numarası, kaçak getirilen telefonlara klonlanıyor. Örneğin, kayıt altındaki bir telefonun IMEI numarası yaklaşık 500 telefona kopyalanmış durumda. Sanal IMEI numarası olan telefonlarda izlenen yöntem ise şöyle: 15 numaradan oluşan IMEI numarasının tamamı aynı numaradan oluşturulmak üzere yaratılmış. Örneğin, 15 numaranın hepsi sıfır veya 1. Böyle bir IMEI numarasının olması mümkün değil. IMEI NEDİR? Çünkü IMEI numarası, cep telefonunun elektronik kimlik bilgisi anlamına geliyor. IMEI numarası, o telefonun modeli, üretim yeri, üretim tarihi ve seri numarası bilgilerinden oluşuyor. Bu nedenle tüm numaraların aynı olması mümkün değil. Kaçak getirilen telefonlarda IMEI işlemlerinin hem hızlı, hem de maliyeti azaltmak için sanal IMEI oluşturulmuş. YASAL OLANLAR DA KAPANDI Sanal ve gerçek IMEI numarasına sahip telefon kullananların yanı sıra yasal telefon alan kişiler de mağduriyet yaşıyor. Bu tür cep telefonu bulunanların fatura ve garanti belgesiyle birlikte satın aldığı bayiye ya da garanti belgesinde yazan ithalatçıya başvurması gerekiyor. Telekomünikasyon Kurumu yetkilileri, bu tür ürünlerin 'ayıplı mal' kategorisine girdiğini, bu nedenle tüketiciye yeni telefon verilmesi gerektiğine dikkat çektiler. Satıcının ise sorununu ithalatçı ile çözmesi gerekiyor. TELEFON NASIL AÇILACAK? Tüketiciler, cep telefonlarını satın aldıkları bayiye ya da ithalatçıya başvuracaklar. İthalatçı da faturalı olan, gerçek IMEI numarasına sahip cep telefonu için Telekomünikasyon Kurumu'na başvuracak, Kurum da GSM operatörüne bildirecek ve o cep telefonu tekrar görüşmeye açılacak. KAYITLI AMA KAPATILIRSA Örneğin, cep telefonunu 13 Aralık 2005 tarihine kadar 5 YTL ödeyerek ya da mesajla kayıt altına aldıran bir kişinin cep telefonu kapandı. Bu kişi GSM operatörüne ya da telefonunu satın aldığı bayiye başvurarak mağduriyetinin giderilmesini talep edecek. FATURA YOKSA? MOBİSAD Başkanı Murat Dursun, kaçak cep telefonu bilerek alan kişiler için yapılacak hiç bir şeyin olmadığını belirtti.Ancak faturasını bulamıyorsanız, garanti belgesi ile de başvuruda bulunabilirsiniz. Murat Dursun, Vergi Usul Kanunu'na göre, satın alınan ürünlerin belgelerinin 5 yıl saklanma zorunluluğu bulunduğunu hatırlatarak, Satıcıların da belgelerini 10 yıl saklaması lazım" dedi. MOBİSAD: Pazartesi günü çözüm toplantısı yapılacak Kapatılması beklenen yaklaşık 1 milyon cep telefonunun kaç tanesinin yasal olduğunu tespit etmek mümkün değil. MOBİSAD Başkanı Murat Dursun, Telekomünikasyon Kurumu'nun uygulamasını desteklediklerini belirterek, "Sektörü ve toplum üzerinde kirlilik yaratan bu problemi başka türlü ortadan kaldırmak mümkün değil. Bu mağduriyeti göze almak zorundayız. Çünkü, suçla elde edilen telefonlar klonlanmaya devam ediyor" dedi. 'Bilgilendirme yapmalı' Telekomünikasyon Kurumu'nun kamuoyunu bilgilendirmesi gerektiğini belirten Dursun, şunları söyledi: "TK'nın mağduriyeti en düşük seviyede gözetmesi ve cep telefonlarını açma işlemlerinin hızlı olmasını sağlaması lazım. Pazartesi günü biraraya gelerek sistemin yanlışlarını değerlendireceğiz. Toplantıya ithalatçılar ve GSM operatörleri de katılacak." Dursun, telefonların kapatılması ile ilgili Avea, Telsim, Turkcell gibi işletmecilerin ilgisi olmadığını belirtti. YENİ ŞAFAK