Güney Kıbrıs Rum Kesimi'nin tüm Kıbrıs adası açıklarında petrol ve doğalgaz arama kararına karşılık, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı'nın (TPAO) da Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) açıklarında petrol ve doğalgaz araması için hazırlıklarını hızlandırdığı öğrenildi. Enerji Bakanlığı yetkilileri, zaten yaklaşık bir yıldır bu yönde hazırlıklar yapıldığını belirterek son günlerde bu çalışmaların yoğunlaştırıldığını söyledi. Yaklaşık 5 yıl önce Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti hükümetinin, bu yönde alınmış bir Bakanlar Kurulu Kararı bulunduğunu kaydeden bürokratlar, "Yani TPAO'nun zaten KKTC hükümeti tarafından verilmiş bir arama ruhsatı var. Şimdi bu ruhsat kapsamında aramaya başlayıp, kararı hayata geçireceğiz" dediler. Yetkililer, Enerji Bakanlığı'nın zaten konu üzerinde durduğunu, son olarak geçen yıl yapılan ve konusu "Enerji Stratejisi" olan Milli Güvenlik Kurulu toplantısında da KKTC açıklarında petrol ve doğalgaz aranmasının tartışıldığını söyledi. TPAO'nun yaklaşık iki haftadır Kıbrıs'ta aramaya ilişkin çalışmalarını yoğunlaştırdığı öğrenilirken bu çalışmaların daha çok "Böyle bir arama yapılması için teknik ihtiyaçlar" üzerinde yoğunlaştığı öğrenildi. Teknik yeterlilik yok TPAO'nun denizde petrol ve doğalgaz araması için yani off-shore arama denilen teknik yeterliliğe sahip olmadığını, Türk denizlerindeki arama çalışmalarının da bu konuda uzman yabancı şirketlere verildiğini kaydeden bir yetkili, "TPAO'nun ruhsatı var ama teknik yeterliliği yok. O nedenle dışarıdan hizmet alımı yapılacak. Yani off-shore arama konusunda zaten dünyada sayıları 4-5 olan büyük arama şirketlerinden birinden hizmet alımı yoluna gidilecek" dedi. TPAO'nun, daha doğrusu Enerji Bakanlığı'nın bu hizmet alımını hangi firmadan yapacağını araştırdığı belirtiliyor. Enerji Bakanlığı bürokratları, büyük bir ihtimalle daha önce Karadeniz'de arama yapan Brezilyalı şirket ya da Kanadalı şirketin tercih edileceğini söyledi. Enerji Bakanlığı yetkilileri sürecin nasıl işleyeceği konusundaki sorumuza karşılık ise "Önce arama yapılacak. Daha sonra da belirlenecek noktalarda sondaj çalışmasına başlanacak" cevabını verdi. Bölgeye ilişkin ayrıntılı haritaların bulunduğunu, bunlar üzerinde zaten çalışma yapıldığını hatırlatan yetkililer, arama çalışmasının ardından belirlenecek bir noktada, kule oluşturulup sondaj yapılacağını, sondaj neticesinde olumlu sonuç alınması halinde ise petrol ya da doğalgaz üretimine başlamak için gerekli tüm altyapının oluşturulup üretime başlanacağını söyledi. Zamanlama konusunda kesin tarih veremeyeceklerini ancak yakında arama çalışmalarına başlanabileceğini kaydeden yetkililer, "Bu süreç biraz da Rum tarafının atacağı adımlara bağlı olacak" diye konuştu. Şimdiye kadar hazırlık yapmasına, KKTC'den gerekli ruhsat alınmasına rağmen huzursuzluk yaratılmaması için harekete geçmeyen Türkiye, KKTC açıklarında petrol ve doğalgaz araması için, Rum tarafının sekter tutumu üzerine şimdi harekete geçmeye hazırlanıyor. Enerji Bakanlığı yetkilileri "Bu işlem için gereken kaynağın nereden karşılanacağı" sorusunu ise "TPAO'nun bütçesinde zaten aramalar için belirli bir ödenek var. Arama çalışmaları bu ödenekten yapılacak. Arama sonrası sondaj için kule yapımına geçildiğinde ise ek kaynak tahsisi söz konusu olabilecek" diye cevapladı. Arama için Brezilyalı Petrobras şanslı Denizde petrol arama faaliyetinin oldukça yüksek maliyeti bulunuyor. Bu nedenle off-shore arama adını alan bu petrol aramasını ancak büyük bütçelere sahip dünya devi petrol şirketleri üstlenebiliyor. Bu şirketler arama yapan platformu kiralayarak arama faaliyeti gösteriyor. Denizin derinliklerinde petrol bulunması durumunda denizde üretim de gerçekleştirilebiliyor. Şu anda off-shore arama yapan şirketlerin başında Brezilyalı Petrobras, İngiliz BP, Hollandalı Shell, İtalyan Eni, ABD'li Madison ve El Paso geliyor. Kanada da açık denizde petrol arama konusunda uzman ülkelerin başında geliyor. TPAO şu anda Batı ve Orta Karadeniz'de Brezilyalı Petrobras şirketi ile ortak off-shore arama yapıyor. 2006 yılının ağustos ayında imzalanan anlaşma ile Petrobras Karadeniz'in Kırklareli ve Sinop açıklarında aramaya başladı. Kırklareli blokunda ortalama 1200 metre, Sinop blokunda ise 2200 metre derinlikte petrol aranacak. Petrobras, 17 ayrı ülkede faaliyette bulunuyor ERDAL SAĞLAM/REFERANS