Mesud Barzani’nin bağımsızlık için en önemli adımlardan biri, Recep Tayyip Erdoğan’ın ise gelecek milyarlarca dolarla ekonomiyi düze çıkarmanın yolu olarak gördüğü Kürt petrolünün uluslararası piyasalara satışı hayaline ABD engeli çıktı. Ceyhan’dan gönderilen Kürdistan petrolüne Texas Mahkemesi’nce kaçakçılık gerekçesiyle el kondu.
Taraf Gazetesi'nin haberine göre Irak Bölgesel Kürt Yönetimi tarafından Türkiye’ye sevk edilen, Ceyhan’da depolandıktan sonra uluslararası piyasada satılan petrole ABD el koydu. Irak Petrol Bakanlığı’nın şikayeti üzerine Texas Eyalet Mahkemesi, Kuzey Irak’tan yaklaşık bir milyon varil petrol taşıyan geminin alıkonulmasına karar verdi. Eyalet mahkemesine başvuran Irak Petrol Bakanlığı, Kürdistan Yönetimi’nin sözkonusu petrolü yasa dışı yollarla çıkardığını belirterek el koyma kararı istedi. Başvuru üzerine Texas mahkemesi, Bağdat ve Erbil arasındaki petrol konusundaki anlaşmazlık çözülene kadar Ceyhan limanından yola çıkarak ABD’ye giden gemideki ham petrolün alıkonmasına karar verdi.
Ceyhan Limanı’ndan çıkarak Texas’taki Galveston Limanı açıklarına cumartesi günü demirleyen Marshall Adaları bandıralı tankerdeki petrolün, liman yetkilileri tarafından yapılan kontrolden sonra alıcıya teslim edilmesi bekleniyordu. Tankerin limana giremeyecek kadar büyük olduğu gerekçesiyle ham petrolün düşük tonajlı gemilerle petrol şirketlerine dağıtılması planlanıyordu. Ancak Irak’ın bütünlüğünü ulusal politika olarak kabul eden ABD’nin yasalarına göre Merkezi Bağdat Hükümet’inin izni olmadan petrol satışını kaçakçılık olarak değerlendiren mahkeme, petrole el konmasına karar verdi. Kararda, The United Kalavrvta adlı tankerin ise yükünü boşalttıktan sonra gidebileceği belirtildi.
PARALAR HALKBANK'TA
ABD’nin Bağdat Yönetimi’nden taraf olarak, Irak petrollerinin bağımsız biçimde satılamayacağını belirtmesine karşın AKP Hükümeti, Kürt yönetimiyle pazarlık yaparak petrolün sevkıyatına aracılık ediyor ve petrolü Ceyhan’da depoluyordu. Yine ABD’nin kaçakçılığa aracılık eden şirketlerin yaptırımla karşılaşacağı açıklamalarına rağmen petrol satışından elde edilen gelirin Halkbank’a aktarılması kararlaştırıldı.
Enerji Bakanı Taner Yıldız da 1 milyon varillik partiler hâlinde satılan Kürt petrolünin parasının Halkbank’a yatırıldığını açıklamıştı. Kargolar gittikçe bedellerinin Halkbank’a yatmaya devam edeceğini belirten Yıldız, Kuzey Irak petrollerinin sevkıyatından Türkiye’nin varil başına 1 dolar geliri olduğunu da söylemişti.
ERDOĞAN MİLYAR DOLARLAR HEDEFLİYORDU
Ceyhan’a Irak’tan aktarılan ham petrol miktarı için 2015 hedefi günde 1 milyon varil olarak hesaplanıyordu. Miktarın daha sonra 3 milyon varile çıkması planlanıyordu. Erbil ile Ankara arasındaki 50 yıllık anlaşmayla yıllık 100 milyar dolar gelir hedefleniyordu. Halkbank’ın da paranın aktarılmasından alacağı komisyonlarla büyük gelir elde etmesi bekleniyordu.
BM'DEN TÜRKİYE'Yİ İLGİLENDİREN ÇOK ÖNEMLİ KARAR
Birleşmiş Milletler, IŞİD'in ele geçirdiği petrol sahalarından yaptığı satışlara aracılık eden ülkeleri, terörü destekleyenler listesine alacağını duyurdu. Batı basını bir süredir, IŞİD'in, Irak ve Suriye petrolünü, varili 30 dolar gibi çok uygun fiyatla Iraklı tüccarlara sattığı, bu tüccarların petrolü kamyonlarla Türkiye'ye soktuğu haberlerini yapıyordu. Ankara da, geçen ay kamyonla petrol ticaretini destekleyen özel bir karar almıştı
TÜRKİYE KARA LİSTEYE GİREBİLİR
Taraf Gazetesi'nin haberine göre Birleşmiş Milletler, IŞİD ve El Nusra’dan petrol alan ülkeleri teröre mali destek vermekle suçladı. IŞİD’in el koyduğu petrolü satın alan Türkiye, BM’nin kara listesine girebilir.
Rusya tarafından hazırlanan ve Haziran ayında sunulan terör finansmanına ilişkin bir taslak BM Güvenlik Konseyi’nde karara dönüştü. BM’nin bu kararına göre; Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) ve El Nusra’dan petrol alan ülkeler teröre mali destek vermiş sayılacak. Uluslararası haber ajanslarında yer alan haberlerde söz konusu iki terör örgütünün Suriye ve Irak’ta ele geçirdiği yerlerden elde ettiği petrolü satarak gelir elde ettiğine dikkat çekerek petrol alıcılarının Birleşmiş Milletlerin kara listesine alınacağı ifade edildi.
IŞİD PETROLÜ TÜRKİYE'YE SATIYOR
IŞİD’in Türkiye’ye petrol satması Türkiye Büyük Millet Meclisi dahil olmak üzere uzun süredir birçok platformda eleştiriliyordu. Bölgedeki kaynaklar, İran’a kaçak petrol sevkiyatının engellendiğini, bu nedenle kaçakçıların Türkiye’ye yöneldiğini dile getiriyor. IŞİD’in işgal ettiği bölgelerden elde ettiği petrolü, sınır köylerinden borular ve kaçakçılar aracılığıyla Türkiye’ye soktuğu belirtiliyor. IŞİD militanları paranın yanısıra mühimmat ve sağlık malzemeleri karşılığında da petrol ürünleri takası yapıyor.Ayrıca, El Nusra’nın Türkiye’ye getirilen kaçak mazot zincirini kontrol ettiği dile getiriliyor.
GÜMRÜK BAKANLIĞI'NA SIRADIŞI YETKİ
IŞİD’in ele geçirdiği petrollerin satışına ilişkin tartışmalar BM Güvenlik Konseyi’nde ele alınırken Temmuz başında Türkiye’nin Bakanlar Kurulu’ndan çıkan bir karar dikkat çekmişti. Ham petrol ve jet yakıtının Türkiye gümrük bölgesinde karayolu veya demiryolu ile transit taşınmasına ilişkin Bakanlar Kurulu Kararı’nda değişiklik yapıldı. Kararla birlikte, Türkiye’de özellikle lojistik sektörü için ciddi gelir kapısı olan transit akaryakıt taşıma işinde kapsam genişletildi. Yapılan ekleme ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı acil görülen hâllerde bu ürünlerin transit geçişi yanı sıra ihracatına da izin verme konusunda yetkilendirildi. Kararın geçici ikinci maddesinde “Irak’ın ihtiyacı olan benzin ve motorinin transitine bu maddenin yayımı tarihinden itibaren üç yıl süre ile izin verilebilir” fıkrasına da ihracat ibaresi eklendi. Bu ülke için 3 yıl olarak belirlenen süre de 5 yıla çıkarıldı.
