Hükümetin bir an önce barter
kanunu hazırlayıp devreye sokmasını İsteyen Sistem Barter Yönetim Kurulu Başkanı Orhan Besle, "Batıda ülkeler arası ticarette dahi barter kullanılıyor. Eğer Sektörün önü açılırsa
Türkiye bölgede 30 milyar TL'lik bir
pazara ulaşır." diyor.
Gelişmiş ülkelerde ticaretin vazgeçilmez unsuru haline gelen barter,
kriz döneminde işletmeler için can simidi oldu. Finansal anlamda dara düşen işletmeler barter
firmalarının kapısını çalarak ihtiyaç duydukları mal ve
hizmetleri para ödemeden alma yoluna gitti. Krizin patlak verdiği 2009 yılı başında kurulan Sistem Barter, Türkiye'de ilk defa yüzde 100 barter imkanı sunarak kısa sürede 600 üye şirkete ulaştı. Sistem Barter Yönetim Kurulu Başkanı Orhan Besle, "Kriz döneminde barter kullananlar tefeciden ve yüklü
faiz borçlarından kurtuldu. Barter sayesinde firmalar yüzde 10-15 kapasite artırabildikleri gibi satamadıkları malları da elden çıkarabiliyor. Barter
üretim yapan kişilere mal satma ve ihtiyaçlarını nakit para kullanmadan alma avantajı sağlıyor. Firma bankadan
kredi alır gibi bizden
ürün alıyor ve 9 ay sıfır faizle geri ödeyebiliyor." değerlendirmesini yapıyor.
Yasal boşluklar nedeniyle Türkiye'de sektörün hak ettiği büyüklüğe ulaşamadığını belirten Besle, barter mevzuatının tam oturmaması ve alım satımlarda devlet denetimi olmaması nedeniyle sektörde sıkıntının devam ettiğini söylüyor. Sektörün Türkiye Gayri Safi Milli Hasılası'nın yüzde 2.5'u büyüklüğünde olduğunu anlatan Besle, bu payın ABD'de yüzde 20, AB'de yüzde 22'sini oluşturduğunu söylüyor. Halihazırda pazarın 5 milyar TL büyüklüğe ulaştığı bilgisini veren Besle, AB ve ABD'deki
sistemin Türkiye'de uygulanması halinde 30 milyar TL'lik bir pazar oluşacağının altını çiziyor. Besle, "
Yurtdışında ülkeler arası ticarette barter sistemi çok yaygın kullanılıyor. Bizim yaptığımız işin bankadan veya
finans kuruluşlarından farkı yok. Bankada nasıl para dönüyorsa bizde de mal döngüsü var. Aynı yasalara ve mevzuata tabi olmamız gerekiyor." diye konuşuyor.
PETROL VERİP MAL ALMAK İSTEYENLER VAR
Yurt dışından ciddi talepler aldıklarını anlatan Orhan Besle,
Ortadoğu ve
Avrupa pazarlarında ciddi görüşmeler yaptıklarını aktarıyor.
İran yetkililerinin petrol karşılığında inşaat malzemesi istediğini, Suudi Arabistan'ın ise petrol karşılığı yüzlerce ürün almak istediğini anlatan Besle, "Türkiye'de uluslararası ticarette barter mevzuatı oturmadığı için bunu yapmak mümkün değil. Eğer bu ticaretin önü açılabilirse Türkiye büyük kazanımlar elde edebilir. Para ödemeden ithalat ve ihracat yapılmış olur. Ülkenin
sermayesi nakit parası da piyasaya sürülmüş olur. Birçok
yurtdışı müşterimiz bizden mal almak istiyor ya da mal satmak istiyor fakat mevzuat uygun olmadığı için taleplere yeterince
cevap veremiyoruz." şeklinde konuşuyor.
İnşaattan tekstile medyadan
iş makinesine kadar 600'ün üzerinde ürün alım satımı yapılan Sistem Barter'da kimi zaman ilginç ürünler de yer alabiliyor. Bunlardan bir tanesi de
Osmanlı Padişahlarına ait bir ferman. Orhan Besle, "Bir firma yetkilisi elinde
padişah fermanıyla geldi. 250 bin TL değer biçtiği ferman karşılığı iş makinesi almak istediğini söyledi. Antika, hizmet, at binicilik eğitimi, dalgıç okulu,
spor salonu,
otel, okul, dershane gibi ihtiyaç duyulan her sektörden firma ve ürün var. Tüm arzlarını
sanal ortamda sergileyen tek firmayız. Çok özel bir yazılımla adeta
İMKB gibi çalışıyoruz." diyor.
(CİHAN)