Sosyal güvenlik raporuna göre Türkiye'ye yılda 30 milyar lira kaybettiren kayıtdışı ekonomi sorununun çözülememesinde kamu kurumları arasındaki koordinasyon eksikliği ve yetersiz denetim etkili oluyor. Hükümet’in kayıtdışı ekonomiyle mücadele için sık sık düzenleme çıkarmasına rağmen sorunu bir türlü çözememesinde kamudaki yönetim ve denetim zafiyetlerinin etkili olduğu bildirildi.
KAYIP 30 MİLYAR LİRA
Bugün'den Erdoğan Süzer'in haberine göre; Kalkınma Bakanlığı tarafından yayımlanan Sosyal Güvenlik Sisteminin Sürdürülebilirliği Özel İhtisas Komisyonu Raporu’nda, kayıtdışı ekonomiyle mücadelede devlet yönetimindeki zafiyetten kaynaklanan sorunlara dikkat çekildi. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik’in ülke ekonomisini her yıl yaklaşık 30 milyar lira zarara uğrattığını ifade ettiği kayıt dışılıkla mücadelede kamunun yönetim zafiyeti raporda şöyle ifade edildi:
Özellikle Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) ile SGK arasında veri paylaşımında sorunlar yaşanmaktadır.
KOORDİNASYON YOK
Ayrıca GİB başta olmak üzere diğer kamu kurum ve kuruluşlarının denetim elemanları ve memurlarının sosyal güvenlik mevzuatı ve denetimi konusunda eğitim ihtiyaçları bulunmaktadır.
Kurumlar denetimi ve veri paylaşımını ya kendi görevleri olarak görmemekte ya da ek bir yük olarak hissetmektedirler.
Bazen de memurların sigortasız çalışma ile ilgili tuttukları tutanaklar SGK’nın istediği verileri içermemekte, bu durum ise SGK çalışanlarının tekrar konu ile ilgili yazışma hatta denetim yapmasına neden olmakta ve zaman kaybına yol açmaktadır.
Kurumlar arası kopukluk sorunu yaşanıyor
Raporda sosyal güvenlik denetmenlerinin taşra teşkilatında birbirinden kopuk istihdam edildiği, denetimlerin stratejiye göre değil her il müdürünün inisiyatifiyle yapıldığı bildirildi. Merkezde çalışan sosyal güvenlik müfettişlerinin de usulsüz giderler üzerinde yoğun iş yükü altında çalıştığı, kayıt dışılıkla mücadeleye zaman ayıramadığı rapor edildi.
DENETİM YAPILAMIYOR
Raporda, kayıt dışı ekonomiye yönelik denetimlerde de ciddi sorunlar yaşandığı, alınan yeni denetim elemanlarının illere dağıtılamadığı eleştirisi yapıldı. Denetim elemanlarının işlerinin sadece yüzde 26,1’inin kayıt dışı istihdam konusunda yapılan ihbar ve şikayetler ile ilgili olduğuna dikkat çekilen raporda, “İllerdeki denetim elemanları, iş yoğunluğu nedeniyle sosyal güvenlik sisteminde kayıtlılığı artıracak iş ve işlemlerle uğraşamamakta ve etkinsiz çalışmaktadır” denildi.