Tüketicinin korunması gereğinden yola çıkan
Yargıtay, bu kapsamda açılan iki
davada
tamir bedeliyle yetinilmesine hükmeden alt
mahkemenin kararlarını bozdu.
Yargıtay'ın kararına konu olan ilk olay şöyle gelişti: Davacı, televizyonunun satın aldıktan 11 ay sonra arızalanması üzerine
tüketici hakem heyetine başvurdu. Üründe '
üretim hatası' tespit edildiğini beyan eden tüketici, tamir edilen televizyonu kabul etmeyeceğini bildirerek, öncelikle yenisi ile değiştirilmesini, bu mümkün değilse ödediği paranın geri verilmesini talep etti. Televizyonu satan şirket ise üretim hatasının giderildiğini ve ürünün kullanıma hazır olduğunu savundu. Tarafları dinleyen mahkeme, şirket lehine karar verererk dava açıldıktan sonra üretim hatası giderilen ve bilirkişi raporuna göre orijinali ile aynı nitelikte çalıştığı tespit edilen televizyonu teslim almayacağını bildiren tüketicinin davasını reddetti. Tüketicinin temyiz talebiyle devreye giren Yargıtay ise mahkemenin kararını bozdu. Yargıtay'ın oybirliği ile tüketici lehine verdiği bozma kararında, 4077 sayılı tüketicinin korunması ile ilgili kanuna dikkat çekildi. Tüketicinin ayıplı malla karşılaşması durumunda seçme hakları bulunduğunu belirten Yargıtay, ödediği bedeli geri isteme ya da ayıplı malın aynısıyla değiştirilmesini talep etmenin bu kapsamda olduğunu vurguladı. Davacının, ayıplı malın yenisi ile değişimi, olmadığı takdirde bedelinin iadesi yönündeki talebinin dikkate alınması gerektiği belirtildi. Ürünün onarım bedeline ilişkin
fatura dikkate alındığında arızanın önemli olduğunun anlaşıldığına da dikkat çeken Yargıtay, mahkemenin tüketici lehine karar vermesi gerektiğine işaret etti.
'Satıcı, tüketicinin isteğini yapmalı'
İkinci vakada ise tüketici, bin 350 yeni lira ödeyerek satın aldığı mobilyaların 3 ay geçmeden kabarmaya başladığını belirterek ürünleri iade edip parasını geri almayı istedi. Bilirkişi raporuna göre de satışa konu olan mobilyalarda imalat hatası ve gizli ayıp niteliğinde sorunlar bulundu. Davacı, tüketici hakem heyetinin lehine karar vermesine karşın sonuç alamadığını açıkladı. Söz konusu mobilyalarda çekme ve kabarma şeklinde üretim hatası bulunduğunu kabul eden mahkeme, bunların boyutunun geri ödemeyi gerektirmediğine hükmetti. Sonuç olarak, kusurlar nedeniyle oluşan değer kaybının bedeli olarak satıcı
firmadan 100 yeni lira tahsil edilmesi kararlaştırıldı. Mahkemenin bu kararını, tüketicinin temyiz talebi sonucunda Yargıtay bozdu. Yargıtay, tüketicinin ayıplı malla karşılaşması durumunda ürünün yenisi ile değişimi, bedelinin iadesi, ayıp oranında
indirim ya da ücretsiz onarım isteme hakları bulunduğunu ifade etti. Tüketicinin bu haklardan herhangi biriyle ilgili tercihini, satıcının yerine getirmekle yükümlü olduğuna hükmetti. Bilinçli tüketici sayısı arttıkça yapılan şikayetler de çoğalıyor.
Sanayi ve
Ticaret Bakanlığı'nın 2006'nın ilk 9 aylık verilerine göre, Tüketicinin ve Rekabetin Korunması Genel Müdürlüğü'ne toplam 44 bin şikayet geldi. Sonuçlanan 34 bin şikayetten 28 bin'inde tüketici, 7 bin'inde ise davalı firma haklı çıktı.