Lokantalar,
kart şirketlerinin aldığı yüzde 7-10 düzeyindeki
komisyonu çok buluyor ve yüzde 3-4'lere çekilmesini istiyor.
Yemek kartı şirketleri ise yüzde 7-10 seviyesindeki komisyonlarını 'normal' buluyor ve değiştirmeyi düşünmüyor.
Restoranlar, yemek kartı şirketlerinin fazla komisyon almasından rahatsız.
Multinet,
Sodexho,
Accor,
Setcard ve Winwin şirketlerinin yaklaşık 1 milyon kişinin kullandığı yemek kartlarından en az yüzde 7 komisyon aldığını söyleyen Tüm Restoranlar, Lokantalar ve Tedarikçiler Derneği (TÜRES) Başkanı
Ramazan Bingöl, bu oranın
İtalya ve
İspanya gibi ülkelerde yüzde 3-4 arasında olduğunu vurguladı.
İstanbul Ticaret Odası (İTO) bünyesindeki Lokantalar ve Kafeler
Meslek Komitesi Başkanı Abdullah Korun da, yemek kartıyla ilgili
kanuni bir düzenlemeye ihtiyaç olduğunu söyledi. Enflasyonun yüzde 70-80 olduğu günlerde yüzde 7-8 komisyon oranını normal karşıladıklarını hatırlatan komite üyesi Ali Tatlıdil ise "Ancak enflasyonun yüzde 5-6 olduğu
banka komisyon oranlarının yüzde 1'lerin altına indiği günümüzde yüzde 7 ile 10 arası komisyon ile ne olduğu belli olmayan kesintiler, ödeme tarihlerindeki keyfilik
sektörü büyük sıkıntılara sokuyor." dedi.
Bir diğer İTO Lokantalar ve Kafeler Meslek Komitesi üyesi Ali Özcan ise yemek kartı şirketlerinin bu kartlarla adeta
restoranlara ortak olduğunu savunuyor: "Yemek çeki firmaları hiçbir yatırım ve
işletme riski olmaksızın kazancımıza ciddi oranlarda ortaklar. Bununla birlikte birçok yerde de amacının dışında
bakkal, market, manav gibi ortamlarda da kullanılmakta yemek çekleri. Bu, sektörümüzün kanayan yarası. Güç birliği yapılamadığı için de sorun asla çözülememekte. Bu oranlarla para kazanmak, kâr etmek zor. Aslında tüm dolaylı yüksek komisyonlar doğrudan restoran müşterilerine, yani tüketiciye yansıyor. Komisyon oranları,
fatura kesme tarihleri ve ödeme vadeleri daha insaflı ve makul bir seviyeye çekilmeli."
Fazla komisyon iddialarına kart şirketlerinden de
cevap geldi. Sodexho Yönetim Kurulu Başkanı Emre Üge, 20 yıl önce girdikleri sektörde bugüne kadar komisyon rakamını hiç değiştirmediklerini belirterek, "Batı'da yemek kartı sektöründeki komisyon oranlarının yüzde 3-4'lerde olduğu bilgisi doğru değil. Oran, İtalya'da yüzde 17. Fransa'da da yüzde 7'nin altında değil." dedi. Bazı şirketlerin komisyon rakamını yüzde 8 ve üzerinde tuttuğunu kabul eden Üge, "Rakamı yukarı çekmeye çalışanlar var. Ama bunun yanında yemeksepeti.com gibi yüzde 10'un üzerinde komisyon alanlar hiç tartışılmıyor bile. Hatta TÜRES belki buraya üyedir." dedi. Komisyon oranları ile ilgili düzenleyici bir otoritenin olmadığını belirten Sodexho Yönetim Kurulu Başkanı Üge, "Biz şirket olarak müşterilerimizle iyi geçiniyoruz. Yılda 24 ödeme yapıyoruz. Faiz için ayda bir ödemeye dönenler var. Biz bu tür oyunlara girişmediğimiz için büyümemizi sürdürüyoruz. Bu yıl ve önümüzdeki yıl en az yüzde 10 büyüyeceğiz." açıklamasında bulundu.
Sektörün cirosu 2,6 milyar lira
Pazarın aylık 220 milyon ciro yaptığını söyleyen Sodexho Yönetim Kurulu Başkanı Emre Üge, Multinet, Sodexho ve Accor'un pazarın yüzde 90'ına sahip olduğunu, Setcard ve Winwin'in kalan kısmı paylaştığını aktardı. Üge'ye göre sektör 750 kişiye istihdam sağlarken, bunun 140 kişisi Sodexho'nun. Multinet'in verdiği bilgilere göre bu beş yemek kartı şirketi 35 binin üzerinde restoran ve lokantayla çalışıyor. Yaklaşık 1 milyon çalışan, kurumlarının verdiği bu kart ile öğle yemeği yiyor.
ZAMAN