İhracatçı şirketlere yüzde 20 'kalite kontrol vergisi' geliyor. Şimdiye kadar ‘ticari kazanç’ olarak değerlendirilen ve herhangi bir vergi alınmayan yurtdışına kalite kontrol amacıyla gönderilen ürünlerin test ücretleri stopaja (vergi kesintisi) tabi tutulmaya başlandı. Maliye’nin yeni uygulamasına göre yurtdışına test amacıyla gönderilen bir otomobil için kalite kontrol firmasının aldığı (Türkiye’deki şirketin ödediği) ücretin yüzde 20’si vergi olarak ödenecek. Bu durum başta otomobil, ilaç ve tekstil olmak üzere ihracatçı firmalara ağır vergi yükleri getirecek. Vergi uzmanlarının karşı çıktığı yeni durum Maliye müfettişlerinin test hizmetlerini ‘ticari işlem’ olarak görmeyip bunu bir gayri maddi hak (rolayty) ödemesi olarak değerlendirmesiyle başladı.
SERBEST MESLEK KAZANCI SAYILDI
Mevcut uygulama ile yurtdışına test için ürün gönderen şirket bu test için yaptığı harcamayı gider olarak yazıyordu. Böylece daha az kurumlar vergisi ödüyordu. Şimdi eğer Maliye’nin yeni yaklaşımı geçerliliğini korursa şirket 100 lira olarak ödediği kalite kontrol ücretine bir de 20 lira da stopaj kesip vergi dairesine ödeyecek. Çünkü dar mükellefler kurumlar tarafından elde edilen serbest meslek kazançları Kurumlar Vergisi Kanunu’na göre stopaja tabi. Dar mükellef kavramı ise Türkiye’de 6 aydan daha az ikamet eden yabancı kişi ve kurumları kapsıyor. Böylece verilen hizmet yabancı bir kurum veya kişi tarafından Türk şirkete yapılmış bir serbest meslek faaliyeti olarak ele alınıp bu da dar mükellef kurum için stopaj kesintisi yapılması gerektiği yönünde değerlendiriliyor.
SERBEST MESLEK ÜCRETİ OLSA DA VERGİ OLMAMALI
Habertürk'ün haberine göre, konuya ilişkin bir yazı kaleme alan Yeminli Mali Müşavir Mehmet Maç, Maliye’nin bir özelgede, tıbbi tahlil hizmetlerini ticari faaliyet olarak kabul ettiğini ancak daha sonra verilen başka bir özelgede, fındık püresinin Hollanda’da analize tabi tutulması nedeniyle ödenen ücretin serbest meslek hizmet bedeli sayılması gerektiği, bu nedenle stopaja tabi olduğunu belirtiyor. Fakat aynı özelgede Hollanda-Türkiye vergi anlaşmasına göre bu stopajın yapılmayacağının belirtilidiğini de vurguluyor.
"Hizmet yurtdışında veriliyor, stopaj olmaması gerekiyor"
KPMG Vergi Bölüm Başkanı ABDÜLKADİR KAHRAMAN: Maliye daha önceki özgelerinde kalite kontrol ve test hizmetleri için yapılan ödemeleri serbest meslek kazancı niteliğinde görüş bildirmiş. Ancak bu ödemeler aslında ticari kazanç olarak değerlendirilmeli. Gelir İdaresi’nin görüşünü kabul edip “Bunlar serbest meslek kazancıdır” anlayışını kabul etsek bile, bu durumda da söz konusu serbest meslek hizmeti Türkiye’ye gelmeden yurtdışında verildiği için Türkiye ile diğer ülkelerin imzaladığı anlaşmalar kapsamında, Türkiye’deki firmalar tarafından yapılan ödemelerde stopaj olmaması gerekir.