Türkiye genelinde 25 milyon kişinin
kredi siciline ilişkin dataları elinde bulunduran Kredi Kayıt Bürosu (KKB) artık halka açılıyor. Eskiden kredi sicil bilgilerini sadece
bankalarla paylaşan KKB artık bu bilgileri 70 milyonla paylaşacak. Bunun ilk adımını Çek Raporu ile atan KKB, eylül ayından itibaren Risk Raporu'nu üretmeye başlıyor. İlk etapta sadece bankalara olan kredi borçlarının yer alacağı bu raporda,
2013 yılının ilk çeyreğinden itibaren ise elektrik, su, doğalgaz, vergi ve telefon borçlarına ilişkin bilgiler yer alacak. KKB Genel Müdürü
Kasım Akdeniz, böylece ticaret hayatının daha şeffaflaşacağını belirterek, 'Vadeli mal satanlar, ticaretle uğraşanlar veya evini kiralayanlar daha somut bilgilerle kararlarını verecek. Böylece bankalar için kritik olan
sistemi artık sokağa da açmak istiyoruz. Herkesin kendi riskini yönetmesini arzuluyoruz' dedi.
Kamuouyunda 'Kara
Liste' olarak bilinen datalar
Merkez Bankası'ndan alınıp Risk Merkezi'ne devredildi. Akdeniz bununla ilgili şunları söyledi: "Bugün bir GSM şirketinden, elektrik veya su dağıtım şirketinden bilgi alamayız. Ama Risk Merkezi'nin kanunen bu bilgileri alma yetkisi var. 2013'ten itibaren bankacılık dışındaki ödeme bilgilerini de alacağız.
Elektrik, su, vergi ödemeleri ve banka ödemelerini içeren bir Risk Raporu üretmiş olacağız."
İsteyen abone olabiliyor
Risk Raporu'nun
hesap sahibinin onayı olmadan alınamayacağına işaret eden Akdeniz, detaylarını şöyle aktardı: "Bu raporun alınması iki şekilde olacak. Ya
tüketici bankadan ya da KKB'den alıp bunu isteyen kişi veya kuruma verecek. Veya KBB'ye diyecek ki; 'Risk Raporu'mu ilgili kişiye ve kuruma gönder.' KKB'nın bu anlamda bir abonelik sistemi olacak. Şifreyle sistemimize üye olabilip istediği bilgilere KKB'den ulaşabilecek. Ancak bu herkesin bilgisini görebildiği bir sistem değil. Herkesin bilgisini isterse görebileceği bir sistem. Bazen bu insanları korkutuyor. Bu tamamen karşılıklı iradeye ve tarafların birbiri üzerindeki
yaptırım gücüne bağlı. Bir ev kiralamak istiyorsunuz ama ev sahibi sizden Risk Raporu istiyorsa götürür verirsiniz. Ben kimseye Risk Raporu vermem diyorsanız gidip başka evi kiralarsınız."
Raporunuz cebinize gelecek
Bazı bankaların sistemlerini geliştirdiğini, Çek Raporu'nu sadece şubeden değil, internet bankacılığı ve ATM'ler aracılığıyla da verebildiğini ifade eden Kasım Akdeniz, şunları söyledi:
"Risk Merkezi ile beraber cep telefonunuza bile bu bilgiler gelebilecek. Örneğin; bir
işletme sahibi Mahmutpaşa'ya mal almak için gitti.
Esnaf da Çek Raporu'nu sorarsa hemen bizim sistemimize bağlanarak bu bilgilere ulaşabilecek. Bu da 2013 yılından itibaren devreye girecek. Şu anda
psikolojik döngüyü kırmamız gerekiyor. Esnaf, tüccar çek raporunu almaktan utanıyor. Ama bir bankadan kredi alırken utanmıyor. Riskini doğru yönetmek isteyen herkesin bu raporları istemesi en doğal hakkı."