Savunma sanayiinde sıkça görülen uygulamanın kapsama alanı genişliyor. Böylece 10 yıllık süre boyunca
Türkiye ekonomisine 300 milyar dolarlık katkı sağlanması hesaplanıyor.
Hükümetin kamu alımlarındaki yüksek teknoloji transferi ve
yerli üretimi artırma projesinin detayları belli oldu. Yabancı
firmadan mal alımı yaparken belirli bir orandaki kısmını iç piyasada üretme olarak bilinen 'offset',
savunma sanayiinin yanı sıra tıbbi cihaz, enerji, ulaştırma, ilaç ve
havacılık sektörlerinde de uygulanacak.
Ekonomi yönetiminin çalışmasına göre offset uygulaması Türkiye'ye yılda 30 milyar dolarlık katkı sağlayacak.
Kamu alımlarında satın alınacak yüksek teknolojili ürünlerin bir kısmının Türkiye'de üretilmesi önemli olacak. Yerlilik oranını artırmayı taahhüt eden firma
ihalede ön plana çıkacak.
Bilim,
Sanayi ve
Teknoloji Bakanlığı'nın uzun süredir üzerinde çalıştığı
düzenleme hem özel sektörü hem de kamuyu kapsıyor. Yapılan hesaplamalara göre Türkiye'de yüksek teknolojili alanlarda kamu harcamalarının 2011-2021 yılları arasında tahmini 600 milyar dolar olması hesaplanıyor.
Yurtdışı kamu alımlarında yüzde 50 oranında offset uygulanması durumunda 10 yıl boyunca sanayi katılımı, ihracat ve teknolojik
işbirliği yoluyla Türkiye ekonomisine sağlanacak yıllık katkı 30 milyar dolar olarak tahmin ediliyor. 10 yıllık dönemde kamunun
haberleşme için 210 milyar dolar, sağlık sektörü için 135 milyar dolarlık ileri teknoloji alımı gerçekleştirmesi öngörülüyor.
Türkiye'de öncelikli olarak
savunma sanayiinde kullanılan offset uygulamaları reel sektöre önemli katkılar sağladı. Offset uygulamaları kapsamında 10 yıl önce savunma ihtiyacının yüzde 25'i yerli imkanla karşılanırken bu oran bugün yüzde 50'nin üzerine çıkmış durumda. Offset uygulamaları
Avrupa başta olmak üzere dünyanın birçok ülkesinde kamu alımlarında zorunlu olarak uygulanıyor.
Hollanda,
İspanya,
İtalya,
Norveç,
Polonya,
Yunanistan,
İsrail, Suudi
Arabistan,
Birleşik Arap Emirlikleri,
Avustralya,
Güney Kore,
Hindistan ve
Brezilya gibi ülkelerde yüzde 30'dan başlayarak yüzde 100'e varan oranlarda offset uygulaması yapılıyor. Bu yöntem dünya genelinde otomotiv,
kimya,
elektronik, gemi inşaat,
tekstil,
demir çelik, savunma, telekomünikasyon ve otomotiv yan sanayii alanlarında sıkça
tercih ediliyor.
Enerji ve telekomünikasyon gözde
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'nın koordinasyonunda yürütülen offset uygulamaları çalışmasına
Avrupa Birliği Genel Sekreterliği,
Kamu İhale Kurumu, Dış
Ticaret Müsteşarlığı, Savunma
Sanayii Müsteşarlığı ve Ankara'da bulunan
OSTİM Organize Sanayi Bölgesi gibi kurum ve kuruluşlar
destek veriyor. Öncelikli olarak konuya ilişkin altyapı çalışmalarının tamamlanarak yasal sürecin tamamlanması gerekiyor.