Dünya petrol fiyatlarındaki hızlı artışın ardından akar
yakıt ürünlerine gelen
seri zamlar
bütçeyi vurdu. Vatandaş zamların etkisini azaltmak için
arabasını daha az kullanıp yakıt harcamasını kısarken, yeni araba alımı da ciddi anlamda hız kesti. Bu iki alandaki 3 aylık
tüketim yavaşlaması Özel Tüketim Vergisi'nin (ÖTV) sadece 2 kaleminde 2,5 milyar liraya yakın gelir kaybına neden oldu.
Petrolden 2,2 milyar TL
2011 ve 2012 bütçe verileri üzerinden yapılan hesaplamalara göre, akaryakıt ürünleri ve doğalgaza gelen zamlar nedeniyle tüketim azalınca petrol ve doğalgaz tüketiminden elde edilen 3 aylık ÖTV geliri yüzde 0,4 azalışla 6,9 milyar lirada kaldı. Oysa
Maliye, petrol ürünleri ve doğalgazın ÖTV'sinden yıllık 36,5 milyar lira bekliyordu. Bu hedefin tutması için 3 ayda bütçeye ortalama 9,1 milyar lira gelmesi gerekiyordu. Dolayısıyla tüketimdeki yavaşlamanın ilk 3 aylık
vergi kaybı 2,2 milyar lira oldu.
MTV kaybı 324 milyon TL
Aynı şekilde, akaryakıtın pahalanması tüketimle birlikte yeni
araç alımını da olumsuz etkiledi. İlk üç ayda sıfır araç alanların ödediği ÖTV 1,5 milyar lirada kaldı. Geçen yıl aynı dönemde buradan 1,7 milyar lira vergi toplanmıştı. 3 aylık gerçekleşme, yıllık 7,4 milyarlık hedefin 3 aylık bazda 324 milyon lira gerisinde kaldı.
Tüketimdeki yavaşlamanın yıl sonuna kadar benzer şekilde devam etmesi halinde, petrol ve doğalgazda yıllık 8,6 milyar, MTV'de de 1,3 milyar lira olmak üzere 9,9 milyar lira gelir kaybı yaşanacağı hesaplanıyor.
Gelir kaybı yüzde 10 zamma eşit
Akaryakıt zamlarının etkisiyle ortaya çıkan yaklaşık 10 milyar liralık vergi kaybı, önümüzdeki hafta memurlarla toplu
sözleşme masasına oturacak Maliye'nin elini zayıflattı. Maliye'nin hesaplarına göre memura yapılacak her bir puanlık zam bütçeye yıllık yaklaşık 1 milyar lira ilave yük getiriyor. Ortaya çıkması beklenen 10 milyar liralık bu vergi kaybı, memura yapılacak yüzde 10'luk zamma karşılık geliyor. Dolayısıyla Maliye, memurla daha masaya oturmadan, yüzde 10'luk zamma eşit olacak gelir kaybının hesaplarını yapıyor.
ERDOĞAN SÜZER-BUGÜN GAZETESİ