Uğur Gürses / ugurgurses.net
IMF perde arkasından bağırdı: “resesyondasınız”
IMF’nin Dünya Ekonomik Görünümü (WEO) Ocak güncellemesi yayımlandı. Küresel büyüme tahmini ekim ayındaki tahminlerine göre 0.2 puan azaltıldı; gelişmiş ülkelerin büyüme tahmini 0.10 puan, gelişen ülkelerin ise 0.20 puan düşürüldü.
Gelişen ülkelere dair tahminlerde dikkat çeken şuydu; Türkiye’nin de içinde bulunduğu “Gelişen Avrupa” alt grubunda 2019 büyüme tahmini tam 1.3 puan düşürülmüştü.
Ekim ayında yayımlanan tahminlerde tüm ülke tahminleri yer alırken, Ocak güncellemesinde bu ayrıntıda yayımlanmıyor.
Ekim’de Türkiye’ye dair 2019 büyümesi yüzde 0.4 tahmin ediliyordu.
Peki IMF’nin Ocak güncellemesinde “Gelişen Avrupa” alt kalemindeki kayda değer düşüşün nedeni Türkiye’ye dair tahminlerin belirgin biçimde aşağı çekilmesi miydi?
Evet öyle.
IMF yetkilileri bu konuda açıklama yapmadılar.
Ancak IMF’nin web sitesindeki raporun özeti açıklanırken, gelişen ülkelere dair büyümede Ekim ayı tahminlerin aşağı çekilmesinin ana nedeninin (0.2 puan) Türkiye’ye dair büyük daralma beklentisinden kaynaklandığı yazılmış.
“Gelişen Avrupa” grubunda hangi ülkelerin olduğuna bakıldığında da durum gayet açık biçimde anlaşılıyor.
Aşağıda, Ekim ayında ayrıntılı biçimde yayımlanan yıllık büyüme tahminleri yer alıyor; tablonun beyazlanmış bölümünde.
Çok açık biçimde görülüyor ki; 2019’da “Gelişen Avrupa” (Emerging and Developing Europe) alt grubunda yüzde 2 olarak gösterilen büyüme tahmininin Ocak ayında 1.3 puanlık azalışla yüzde 0.7’ye düşürülmesini gerektirecek en önemli unsurun, Türkiye’ye dair ekonomik büyümenin büyük bir ihtimalle yüzde 1 – 1.5’luk bir küçülmeye dönüştüğünü varsaymak yanlış olmaz.
Bu grupta Türkiye ile birlikte, Balkan ülkeleri, Polonya, Romanya, Macaristan, Sırbistan yer alıyor.
Çoğunun IMF’nin Avrupa için öngördüğü potansiyel ekonomik yavaşlamadan paylarını alacakları, bunun da bu yavaşlamanın en yüksek olacağı Almanya kadar (0.3 puanlık daha düşük büyüme) olacağını varsaysak bile; bu grup için tahmin edilen 1.3 puanlık aşağı yönlü güncellemenin tamamını açıklamaz. Kaldı ki; “Gelişen Avrupa” grubunda bu ülkelerin milli gelirlerinin büyüklüğü ile orantılı etkileri olduğu hesaba katılırsa 1.3’lük bir tahmin düşüşünü ancak Türkiye’ye dair tahminin düşüşü yaratabilir.
Çok açık ki; IMF, Türkiye’nin 2019’da yüzde 1-1.5 küçüleceğini tahmin ediyor olmalı.
Ocak güncellemesinde geleneksel olarak her ülkenin ayrıntıları yayımlanmadığından bunu da “sayıları örtülü” ama açıkça sözlü biçimde ilan ederek yapmış oldu.
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak 10 Ocak günü yaptığı konuşmada, “Son 3-4 ayda yaşadığımız süreç ve bunun çıktıları dengelenme sürecinin adım adım devam ettiğini gösteriyor. Resesyon bekleyenler üzülmeye devam edecekler. Bakan deyince değil de, Dünya Bankası Başekonomisti deyince gibi” diyordu.
İşin doğrusu, ülke resesyona giderken toparlanırsa koşullar iyileşirse bu ülkenin yurttaşı olan kim buna üzülür ki? Başkalarının bundan sevinç duyacağını düşünmek de hiç normal değil.
IMF de şimdi yarı-örtülü biçimde Türkiye ekonomisi için “resesyonda” demiş oldu.
“İyi diyelim, iyi olsun” temennisini yurttaşlar yapar da; ülkeyi yönetmeye talip olup o koltuklarda oturanların ise iyi olmaya yol açacak politika önlemlerini almaları beklenir. Palyatif, kozmetik ve piyasa dışı önlemlerden ötesi henüz görülmedi.
Ankara’da ekonomi direksiyonunu elinde tutan siyasetçilerin “Alice harikalar diyarında” temalı “algıyı yönetirsek işler düzelir” politikası işlemiyor. Zaman geçtikçe de hasar büyüyor.