Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Erdem Başçı, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu üyelerine sunum gerçekleştirdi. Sunuma ilişkin Merkez Bankası internet sitesinden yapılan açıklamaya göre; Erden Başçı sunumunda dengeli büyüme, para politikası ve normalleşme ile enflasyon konularına değindi.

Başçı özetle şunları vurguladı:

"Cari işlemler dengesindeki iyileşme devam etmektedir. Avrupa Birliği ülkelerindeki talep artışı büyümeyi ve dengelenmeyi desteklemektedir. Açıklanan yapısal reformların uygulamaya geçirilmesi büyüme potansiyelini önemli ölçüde artırabilecektir. Mevcut para politikası duruşu enflasyon görünümüne karşı sıkı, döviz likiditesinde dengeleyici ve finansal istikrarı destekleyicidir. Enflasyon görünümünde belirgin bir iyileşme sağlanana kadar para politikasındaki sıkı duruş sürdürülecektir. Küresel para politikalarındaki normalleşmenin başlaması ile birlikte oynaklıklarda gözlenen düşüşün kalıcı olması halinde önümüzdeki toplantıdan itibaren para politikasındaki sadeleşme adımlarına başlanabilecektir."

75 sayfalık sanumunda Başçı grafiklerle şu tespitleri da aktardı: "Küresel büyüme yavaşlamaktadır. Küresel büyümedeki yavaşlama gelişmekte olan ülkelerde daha belirgindir.Aşırı borçlanma küresel büyümenin önünde önemli bir engel teşkil etmektedir. Türkiye'de büyüme oldukça istikrarlı bir seyir izlemektedir. 2015 yılının üçüncü çeyreğinde dış talep büyümeye katkı verirken, iç talep ılımlı seyretmiştir. Son yıllarda Türkiye'de diğer ülkelere göre daha güçlü bir istihdam artışı gözlenmektedir. İstihdamdaki istikrarlı artış devam etmektedir. Öncü göstergeler iktisadi faaliyetteki ılımlı büyümenin sürdüğüne işaret etmektedir. Yurt içi belirsizliklerin azalması ile birlikte gerek reel kesim güveninde gerekse tüketici güveninde belirgin artışlar yaşanmıştır. Mali disiplin kamu kesiminde basiretli borçlanmaya imkan sağlamıştır. Mali disiplin risk primi göstergelerini düşük düzeylerde tutmaktadır. Makroihtiyatipolitikalar cari açığın azaltılmasında önemli bir rol oynamaktadır. Jeopolitik riskler ihracat üzerinde baskı oluştururken Avrupa Birliği ülkelerindeki iyileşme ihracatı desteklemektedir. Türkiye'nin AB ithalatındaki payı artmaktadır. Başta petrol olmak üzere emtia fiyatlarındaki düşüşler dengeli büyümeyi desteklemektedir. Petrol fiyatlarındaki düşüşün cari denge üzerindeki olumlu etkisi önümüzdeki aylarda daha belirgin hale gelecektir. Cari işlemler dengesinde yakın dönemde önemli bir iyileşme gözlenmiştir. Bu doğrultuda, önümüzdeki dönemde birikimli cari işlemler dengesindeki iyileşmenin devam edeceği öngörülmektedir. Cari açığın finansmanı büyük oranda uzun vadeli borçlanma ve doğrudan yabancı sermaye yatırımları ile sağlanmaktadır. Yurtiçi tasarrufların artırılması yatırımları ve dengeli büyümeyi destekleyen önemli unsurlardan biri olacaktır. Küresel faiz oranları 1980'den bu yana düşmektedir. Dünyada reel faiz oranları düşerken borçluluk oranları artmaktadır. Türkiye'de de reel faizler düşük seyrini korumaktadır. Türkiye'de son on beş yılda kamu borç yükü gerilerken hanehalkıborcu artmıştır. Ticari kredilerin tüketici kredilerine göre daha hızlı büyümesi fiyat istikrarına, finansal istikrara ve dengelenme sürecine katkı yapmaktadır. Gelişmekte olan ülkelere yönelik portföy akımları zayıf ve dalgalı bir seyir izlemektedir. Portföy akımlarındaki zayıf ve dalgalı seyir kredi faizleri ve tahvil faizleri üzerinde belirleyici olmuştur."

TCMB NORMALLEŞME YOL HARİTASI

"ABD Merkez Bankası 22 Mayıs 2013 tarihinde normalleşme sinyalini verdikten sonra ilk faiz artırımını 2015 yılının Aralık ayında yapmıştır. ABD Merkez Bankası'nın normalleşme sinyali sonrasında ABD doları önemli ölçüde değer kazanmıştır. 18 Ağustos 2015 tarihli TCMB yol haritasının yayımlanmasından sonra Türk lirası daha istikrarlı seyretmiştir.Yabancı para zorunlu karşılık oranları bankacılık kesiminin dış borçlanmalarında vade uzatımını teşvik edecek şekilde kullanılmaktadır. Bankacılık sektörünün yurtdışı borçlarının ağırlıklı ortalama vadesi uzamaktadır. Reel sektörün dış borçlarının vadesi oldukça uzundur. Rezervlerin kısa vadeli dış borçları karşılama oranı dış borçlanma ihtiyacının azalması ve dış borç vadelerinin uzaması ile iyileşebilecektir. Türkiye'de rezervlerin GSYİH'ye oranı, cari açığı karşılama oranı, ve ithalatı karşılama oranı iyileşmeye devam etmektedir.

Faiz koridoru bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı etrafında daha simetrik bir hale getirilecek ve daraltılacaktır. Önümüzdeki dönemde Merkez Bankası fonlamasının temel yöntemi bir haftalık repo ihaleleri olacaktır. Küresel para politikalarının normalleşmeye başlamasıyla birlikte küresel oynaklık göstergelerinde bir miktar azalış gözlenmiştir. Oynaklıklarda gözlenen düşüşün kalıcı olması halinde önümüzdeki toplantıdan itibaren para politikasındaki sadeleşme adımlarına başlanabilecektir."

ENFLASYON

"Kararlı para politikası duruşu ve mali disiplinin desteğiyle enflasyon son yıllarda tek haneli seviyelerde seyretse de, fiyat istikrarı halen tam olarak sağlanamamıştır. Döviz kuru hareketleri enflasyonu olumsuz yönde etkilemiştir. Uzun vadeli enflasyon beklentileri kısa vadeli enflasyon beklentilerine göre daha istikrarlı seyretmektedir. Gıda fiyatları üzerindeki konjonktürel ve yapısal etkiler Gıda Komitesi tarafından ele alınmaya başlanmıştır. 2016 yılında enflasyonun görünümü açısından kamu harcamalarının ve belli başlı maliyet unsurlarının kontrol altında tutulması önem arz edecektir. Enflasyon görünümünde belirgin bir iyileşme sağlanana kadar para politikasındaki sıkı duruş sürdürülecektir."


CİHAN