AKP, 2011 genel seçimi öncesinde “Türkiye hazır, hedef 2023” sloganıyla kamuoyuna bir dizi vaatte bulunmuştu. "Türkiye’yi dünyada hak ettiği konuma getireceği" iddia edilen bu vaatlerin açıklanmasının ardından yaklaşık 12 yıl geçti ve 2023 seçimlerine yaklaşık bir ay kaldı. 2002'den beri iktidarda olan AKP’nin bu süre zarfında 2023 hedeflerinin ne kadarına ulaşabildiğini Aposto derledi.
Vaat: "Dünyanın ilk 10 ekonomisi arasına gireceğiz."
Gerçek: Türkiye, 2022 itibarıyla dünyanın en büyük 20'nci ekonomisi, 2023'te daha da gerilemesi bekleniyor. AKP'nin iktidara geldiği 2002'de ise 17'nci sıradaydı.
Vaat: "Kişi başı geliri 25 bin dolara çıkaracağız."
Gerçek: 2022’de kişi başına düşen milli gelir 10 bin 655 dolar oldu. Türkiye bu performansıyla Bulgaristan ve İran’ın gerisinde kalarak dünya genelinde 78'inci sırada yer aldı.
Vaat: "2023’te ihracatımızı 500 milyar dolara, ihracattaki ileri ve yüksek teknolojili ürünlerin payını %20’ye çıkaracağız."
Gerçek: Türkiye 2022'de 254 milyar dolar ihracat yaptı. Yüksek teknolojili ürünlerin ihracattaki payı ise %2,8’de kaldı.
Vaat: "Demokrasi ve hukuk ilkelerini tam işler hale getireceğiz."
Gerçek: Freedom House 2023 verisine göre Türkiye 100 üzerinden 32 puan alarak özgür olmayan ülkeler kategorisine yerleşti. The Economist verisine göre de Türkiye demokrasi endeksinde 167 ülke arasında 103’üncü sırada yer aldı.
Vaat: "İşsizliği %5’e indireceğiz."
Gerçek: Şubat 2023 verisine göre işsizlik oranı %10’a ulaştı. 15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı %19,2 oldu.
Vaat: "İnşaat malzemeleri ihracatında 100 milyar dolarla dünyada ilk üç arasına gireceğiz."
Gerçek: 2021 verilerine göre Türkiye’nin inşaat malzemeleri ihracatı 30,83 milyar dolar oldu.
Vaat: "46 milyon turist ağırlayarak 50 milyar dolar gelir elde edeceğiz."
Gerçek: 2022’de toplam 51 milyon 369 bin turist Türkiye’ye geldi. 46 milyar 284 milyon dolar gelir elde edildi.
Vaat: "Büyüme oranlarını sürdürülebilir olarak ortalama %7’ler seviyesine yükselteceğiz."
Gerçek: Türkiye'nin büyüme oranları 2013'ten beri dalgalı seyrediyor.
Vaat: "Cari açığı kapatarak cari fazla vereceğiz."
Gerçek: Türkiye ekonomisi, son 12 aylık sürede 55,4 milyar dolar cari açık vererek 10 yılın zirvesine ulaştı.
Vaat: "Yoksulluk sınırının altındaki nüfusu azaltacağız."
Gerçek: Tüketici Hakları Derneği, nüfusun %49,6’sının açlık sınırının altında yaşadığını ve bu oranın yaklaşık 42 milyon kişiye tekabül ettiğini açıkladı.
Vaat: "Kadınların işgücüne katılımını %38’e çıkaracağız."
Gerçek: TÜİK’in 2022 verilerine göre kadınların işgücüne katılım oranı %32,8 oldu.
Vaat: "YÖK, koordinasyon kuruluna dönüşecek."
Gerçek: Türkiye’de üniversitelerin rektörleri tepeden inme bir şekilde üniversiteye danışılmadan Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile atanıyor. Boğaziçi Üniversitesi’nin kayyım rektöre direnişi 829 gündür devam ediyor.
Vaat: "Özel üniversitelerin kurulmasına imkan veren hukuki düzenlemeleri yapacak, özel ve vakıf üniversitelerinin yükseköğretim içerisindeki payının artırılması için gerekli tedbirleri alacağız."
Gerçek: Türkiye’de 131 devlet ve 78 vakıf olmak üzere toplamda 209 üniversite, 170 bin 561 akademisyen ve 8 milyonun üzerinde lisans öğrencisi bulunuyor. 2019'da, Türkiye’deki 196 üniversite rektöründen 68’inin hiç uluslararası yayını olmadığı, 71 rektörün de makalelerine hiç atıf yapılmadığı belirlendi. Öte yandan 2019 verilerine göre 78 üniversitedeki 273 bölümde profesör, doçent veya doktor unvanına sahip bir öğretim üyesi bulunmuyor.
Vaat: "Ulaşım için 2023 vizyonumuz; ülkemizin rekabet gücüne ve toplumun yaşam kalitesinin yükseltilmesine katkı veren; güvenli, ekonomik, konforlu, hızlı ve çevreye duyarlı hizmetlerin sunulduğu, sürdürülebilir bir ulaştırma hizmeti sunmaktır."
Gerçek: Kahramanmaraş merkezli depremlerde ulaşım altyapısı, havalimanları, otoyollar ve iletişim altyapısı çöktüğü için arama-kurtarma faaliyetleri günlerce bölgeye ulaşamadı.
Vaat: "Yüksek Hızlı Demiryolu Hattı uzunluğunu 2023’e kadar 10 bin kilometreye çıkaracağız."
Gerçek: 2023 itibarıyla toplam yüksek hızlı demiryolu hattı uzunluğu 1460 km.
Vaat: "Yüksek hızlı internet her yerde olacak."
Gerçek: Türkiye, sabit internet erişiminde 178 ülke arasında 106’ıncı sırada yer alıyor. Türkiye’nin ortalama indirme hızı ise dünya ortalamasının yarısından daha az.
Vaat: "Yeni dönemde vize muafiyetinin yaygınlaştırılması için çalıştırmalarımıza devam edeceğiz. Hedefimiz yakın ve uzak komşularımızın tamamıyla vizelerin kaldırılmasıdır."
Gerçek: AKPM nezdinde Türkiye temsilciliğini yürüten Ziya Altunyaldız, Schengen vizelerine ret oranının 4 kat arttığını, son 8 yılda en fazla başvuruyu yapan 5 ülke arasında olan Türkiye’nin ret oranı en çok artan ülke olduğunu ifade etti.
Vaat: "Mevcut kamu binalarının sağlamlaştırılması tamamlanacak. Deprem riski için binalar kadar teknik altyapı da sağlamlaştırılacak. Afet yönetimi çerçevesinde akıllı binalar, akıllı sokak- caddeler ve akıllı yerleşimler oluşturulacak. Altyapıların emniyet sistemleri geliştirilecek."
Gerçek: 6 Şubat depremlerinde 50 binden fazla vatandaşımız hayatını kaybetti. Kamu kurumları ve arama-kurtarma personeli günlerce enkazlara müdahale edemedi. İskenderun Devlet Hastanesi ve Hatay Havalimanı pisti depremde çökerek kullanılamaz hale geldi.
Vaat: "Tüm yurtlarda tek kişilik veya 3 kişilik odalara geçeceğiz."
Gerçek: Türkiye genelinde binlerce öğrenci yurt bulamadıkları için barınma krizi yaşıyor. “Barınamıyoruz” eylemi yapan üniversite öğrencileri ise gözaltına alınıyor.
Vaat: "2023'te yoksulluk (gıda ve gıda dışı harcamaları içeren yoksulluk sınırı altında kalan nüfusun oranı) yüzde 10’ların altına kalıcı bir biçimde düşürülecektir."
Gerçek: Mart 2023'te yoksulluk sınırı 31 bin 241 lirayı aştı. TÜİK, yoksulluk oranı verisini en son 2021 yılında açıkladı.
