Yükselen kırmızı et fiyatlarına müdahale etmek için ithalata başlayan ve perakende satış fiyatlarını indiren Et ve Süt Kurumu (ESK), yeni yılın ilk günlerinde zam yaptı. Perakende dana etinin fiyatını, yüzde 5,5 ile 7,5 arasında arttırdı. Kuzu etine de yüzde 12 ile 22 arasında zam yaptı ancak dün dana etine yaptığı zammı, bugün geri çekti. Kuzu etindeki zam oranını ise düşürdü. ESK, kırmızı et fiyatlarının 40 lirayı aşması üzerine 10 Ağustos 2015 tarihinde perakende satış fiyatlarında ortalama yüzde 5 indirim yapmıştı. Fiyat artışı durmayınca Avrupa Birliği'nden canlı hayvan ve karkas et ithalatı başlamış, 45 bin tonun üzerinde ithalat yetkisi almıştı. ESK Genel Müdürü Kasım Piral, fiyatlar 23,5 liraya düşene kadar ithalat yapmaya devam edeceklerini söylemişti.

ESK, indirimli satışlardan sonra dün yaptığı yeni bir düzenlemeyle kırmızı et fiyatlarını arttırmıştı. Resmi internet sitesinde dün yer alan tarifeye göre dana kıymanın fiyatı 1,75 lira arttırılarak, 25,75 liradan 27,50 liraya yükseltildi. Dana kuşbaşının fiyatı ise 2,1 lira artarak, 29,40 liradan 31,50 liraya çıktı. 2 lira yükselen dana biftek, 31,50 liradan 33,50 liraya çıktı. Dana şiş ve dana biftek sote, 2'şer lira zam görerek 33,50 liradan 35,50 liraya tırmandı. Dana pirzola ve dana kontrfile de 2,3 lira artışla 40,80 liraya yükseldi. Yeni oluşturulan tarifede en çok artış dana bonfilede oldu. Bu ürünün fiyatı, 3,1 lira artarak 52,50 liradan 55,60 liraya çıktı. ESK, bu fiyatları bugün revize etti. Son güncellenen listede, dana etine yapılan zamlar geri çekildi. Kuzu etindeki artış oranı ise düşürüldü. Yeni tarifede kuzu eti, yüzde 7,5 ile yüzde 13 oranında arttırıldı. ESK, dün kuzu etine yüzde 12 ile 22 arasında zam yapmıştı.

KUZU ETİNE YÜZDE 7,5 İLE 13 ZAM

Kuzu etinde en çok artış kuzu şiş, kuzu külbastı, kuzu kol ve kuzu butta yaşandı. Yeni tarifede kuzu gövde 2,1 lira artışla 25,90'dan 28,00 liraya, kuzu çatal 3,1 liralık artışla 27 liradan 30,50 liraya, kuzu kol, 23,50 liradan 26,50 liraya yükseldi. Kuzu pirzoladaki artış 1 lirayla sınırlı kalırken kuzu gerdan 1,5 liralık artışla 20,50 liradan 22,00 liraya, kuzu şiş 4,38 liralık yükselişle 33,75 liradan 38,13 liraya çıktı. Kuzu but, 3,74 liralık artışla 28,90 liradan 32,64 liraya, kuzu kuşbaşı 3,90 liralık artışla 30,55 liradan 34,45 liraya, kuzu külbastı 4,38 liralık artışla 33,75 liradan 38,13 liraya yükseldi. Dün düşük kalan koyun etindeki zam oranı ise bugün arttı. Koyun gövde 17,95 liradan 18,30 liraya, koyun but 19,75 liradan 20,15 liraya yükseldi. 22,70 lira olan koyun şiş ve koyun külbastı, 2,49 liralık artışla 25,19 liraya yükseldi.

GÜMRÜKSÜZ İTHALATA RAĞMEN FİYATLAR DÜŞMEDİ

ESK'nin 40 lirayı aşan fiyatları aşağıya çekmek için yaptığı müdahaleler çare olmayınca, 2010 yılında olduğu gibi ithalat kapıları açılmıştı. Bu çerçevede ESK'ye, gümrüksüz et ithalatı yetkisi verildi. Kurum, ilk olarak 6 Ağustos 2015 tarihinde 3 bin 200 ton dondurulmuş ithal karkas et ihalesi açtı. Fiyatları istediği düzeye çekemeyen ESK, bu gelişmelerin ardından mağazalarındaki ürünlerde ortalama yüzde 5 indirime gitti. Bu kararın ardından, 10 Ağustos 2015 tarihi itibariyle kendi mağazalarında sattığı dana kıymanın fiyatını 26,90'dan 25,75 liraya, kuşbaşını 30,40'tan 29,40 liraya indirdi. Dana bonfilenin fiyatı 56,90'dan 52,50 liraya, dana pirzola ise 40,90'dan 38,50 liraya düştü. ESK'nin yaptığı bu indirim de etkili olmadı. Fiyatlar düşmeyince ithalat daha da genişletildi. 14 Ağustos'ta Avrupa Birliği'nden 19 bin 500 tonluk besilik hayvan ve karkas et ithalatında gümrük vergisi oranı sıfırlandı. Bu ithalatın 10 bin tonu canlı hayvan, 9 bin 500 tonu karkas et olarak ihale edildi. ESK, 25 Ağustos'ta Avrupa menşeli 10 bin ton dondurulmuş sığır karkas eti alımı ihalesi yaptı. Bu miktar da et fiyatlarını düşürmeye yetmedi. Bu sefer gümrüksüz kota, 30 bin tona çıkarıldı. ESK'nin yıl sonuna kadar yapacağı 30 bin ton büyükbaş hayvan eti ithalatında gümrük vergisi sıfırlandı. ESK'ye, toplam 52 bin 700 ton ithalat yetkisi verildi. CİHAN