Borç batağında yüzen ve işini döndüremeyen binlerce esnaf kepenk indiriyor. Ekonominin belkemiğini oluşturan küçük ve orta büyüklükteki işletmeler (KOBİ) ile esnaf borç batağına girdi.

Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) verilerine göre bu yılın ilk iki ayında 20 bin 308 esnaf iflas bayrağını çekerken geçen yılın aynı döneminde bu sayı 19 bin 859 idi. Bu yılın ilk iki ayında 22 bin 758 esnaf ta sicil değişikliğine gitti. 2014’ten bu yana iflas eden esnaf sayısı 430 bin 275’e çıktı.

Geçen yıl küçük ve orta büyüklükteki işletmelere (KOBİ) Kredi Garanti Fonu kefaleti ile kolay kredi sunan bankalar para musluğunu açarken, kredi taksidini ödeyemediği için icralık olan işletmelerin sayısındaki artış da dikkat çekiyor. KOBİ kredisini ödeyemediği için icra takibine alınanlara bir yılda 20 bin 718 işletme daha eklendi. Böylece icralık olan KOBİ’lerin sayısı 2017 sonunda 332 bin 461’e ulaştı. Takipteki KOBİ kredilerinin tutarı ise bir yılda yüzde 17 artarak 25.3 milyar liraya fırladı. 2018’in ocak ayında ise bu miktar 25.6 milyar liraya çıktı. Sektörde, takipteki brüt alacakların toplamı ise 5.8 milyar lira artışla 63.6 milyar liraya çıktı. Bankaların tahsili gecikmiş alacak tutarındaki artış geçen yıl yüzde 40 oranında KOBİ kredilerinden kaynaklandı. Halihazırda bankalara borçlanan her yüz KOBİ’den 10’dan fazlası icralık durumda.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) KOBİ kredilerindeki aylık gelişmeler incelendiğinde özellikle mikro işletmelerin ödemelerde güçlük çektiği ortaya çıkıyor. 2017’de 260 bin 781 mikro işletme kullandığı KOBİ kredisini ödeyemediği için takibe alındı. Mikro işletmelerde icralık olanların sayısı bir yılda 15 bin 553 arttı.

Öte yandan Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı İstihdam İzleme Bülteni’nin 70. sayısının Aralık 2017 verilerine göre, KOBİ sayısı 1 yılda 125 bin artarak 1 milyon 870 bine çıktı. KOBİ işyeri sayısı en hızlı artan sektör yüzde 28.3 ile tütün ürünleri imalatı oldu.

BDDK verilerine göre son beş yılda KOBİ kredisi kullanan işletme sayısı 1.7 milyondan 3.3 milyona fırladı. Toplam KOBİ kredileri ise beş yılda yüzde 157 artış gösterdi. 2017’de bankacılık sektörünün KOBİ’lere kullandırdığı kredi tutarı, 2016’dakinin 3 katına ulaştı. Geçen yıl 513.2 milyar liraya ulaşan toplam KOBİ kredilerinde en büyük pay orta büyüklükteki işletmelere ait. Orta büyüklükteki işletmeler 213.2 milyar lira, küçük işletmeler 166.3 milyar lira, mikrolar ise 133.6 milyar lira KOBİ kredisi kullandı. Geçen yıl 513.2 milyar liraya çıktı. Bu yılın ilk ayı itibarıyla toplam KOBİ kredisi ise 512.6 milyar liraya geriledi.

Dijitalleşmeyle birlikte işbirliklerinin artacağını, hiyerarşik yapıların ise hantal kalacağını vurgulayan Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu (TÜRKONFED) Başkanı Tarkan Kadooğlu, “Dijitalleşmede KOBİ’ler lehine adım atılmazsa yeni dünyada rekabet zor görünüyor. Türkiye, adımlarını hızlandırmalı” dedi.

Dijital Anadolu Projesi’nin ikinci fazını oluşturan Dijital Anadolu Raporu ile ilgili konuşan Kadooğlu, “Kamu başta olmak üzere KOBİ’lerimizin dijitalleşmesi için işbirliği ve güç birliği yapalım. KOBİ’leri dijitalleştirmek ekonomimiz için hem yerli hem de milli bir politika olmalı. Türkiye’nin sektörel olarak farklı noktalardaki alan uzmanlıkları iyi tespit edilmeli ve dijital dönüşümün, sektörel koşullara uygun olarak verimlilik artışlarını sağlayacak şekilde nasıl kurgulanacağı ve dijital dönüşümün bu çözümleri sağlamada nasıl bir fayda sağlayabileceği iyi anlaşılmalı” diye konuştu.

Öte yandan Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, yeni nesil yazarkasaların aylık maliyetlerinin esnafa büyük bir külfet haline geldiğini belirterek, “Maliye Bakanlığı, yeni nesil yazarkasaların maliyetini azaltmalı ve esnafın yükünü hafifletmeli” dedi.