Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın “Faiz sebep enflasyon sonuç” teorisi sorulan Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan yanıt vermedi.
Görsel: AA
Söz konusu teori başarısız olunca, Mehmet Şimşek ve Gaye Erkan gibi ‘piyasanın sevdiği’ isimleri ekonominin başına getiren Erdoğan, ‘atılacak adımları kabullendiğini’ söylemişti.
Bu açıklamayı takiben ekonomistler tarafından tek başına ve miktarı yetersiz bulunan faiz artışları gelmişti.
Bugün, yılın üçüncü enflasyon raporu tanıtımında konuşan Erkan, FOX Haber muhabiri Beril Ötkan’ın “‘Faiz sebep, enflasyon sonuç’ tezini nasıl değerlendiriyorsunuz efendim? Faiz sebep, enflasyon sonuç mudur” sorusuna yanıt vermedi.
MB başkanı, muhabirin itirazı üzerine “Çok kalabalığız, herkese hakkaniyetli gitmek istiyorum” diye cevap vererek başka bir soruyu yanıtladı.
Daha sonra da “Merkez Bankası başkanı olarak benden hiçbir zaman bir siyasi açıklama almayacaksınız. Hiç uğraşmayalım o yüzden sorularda arkadaşlar” dedi.
Ne olmuştu?
Erdoğan’ın teorisi doğrultusunda hareket eden MB, kur krizini tetikleyen 2021 eylül-aralık arasındaki 500 baz puanlık faiz indiriminin ardından faiz oranı yüzde 14’e çekilmiş ve Ocak 2022 itibariyle indirime ara vermişti.
Daha sonra MB, Ağustos 2022’de yüzde 80’i aşan resmi enflasyona rağmen uzun bir aradan sonra politika faizini 100 baz puan indirerek yüzde 13’e çekmişti. Banka bu indirimi ekonomik aktivitede yavaşlamayı neden göstererek yapmıştı. Benzer gerekçelerle eylülde 100, ekimde 150 baz puanlık indirim gelmişti.
22 Ekim 2022’de bir programda konuşan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, “Faiz inşallah tek haneli rakama inecek. Faiz zulmünden yatırımcılarımızı, vatandaşımızı kurtaracağız” demişti.
Kasımdaysa faiz 150 baz puan daha düşürülerek yüzde 9’a yani ‘tek haneye’ çekilmişti.
Bir süre yüzde 9’da kalan faiz, 6 Şubat 2023 depremlerinden sonra 8,5’e indirildi.
Sonraki dört aydaysa faiz sabit bırakılmıştı.
Ekonomide yeni bir model deneyip başarısız olan iktidar, seçim öncesi para politikasını değiştirmektense piyasa dışı düzenlemeler ve MB’nin ‘arka kapı’ satışlarıyla TL’deki değer kaybını yavaşlatmaya çalışıyordu.
İktidar uyarılara rağmen düşük faiz politikasında ısrar edince ekonomi krize girmiş, işleri toparlaması için Mehmet Şimşek ve Gaye Erkan gibi ‘piyasanın sevdiği’ isimler göreve getirilmişti. Yeni yönetimin ekonomi politikalarını ‘normalleştirmesi’ bekleniyordu.
MB de son iki toplantıda faizi artırırken ekonomistler bu artışı yetersiz ve eksik buluyor.
